- Sole
SOLE- związki, których cząsteczki zawierają kation (kationy) metali i aniony reszt kwasowych. Kation metalu może być zastąpiony w solach amonowych kationem amonowym (NH4+).
Wzór ogólny soli: MexRy
Me-atom metalu lub grupa amonowa
R - reszta kwasowa
x - wartościowość reszty kwasowej
y - wartościowość metalu
Sole to krystaliczne ciała stałe, przewodzące elektryczność, o budowie jonowej, z których część ma zdolność rozpuszczania się w wodzie.
Powstają w wyniku wielu reakcji chemicznych, do najważniejszych z nich należą:
- reakcja kwasów z wodorotlenkami metali
- reakcja kwasów z tlenkami metali
- reakcja kwasu z metalami
Nazewnictwo:
Nazwa soli składa się z dwóch wyrazów. Pierwszy z nich odnosi się do nazwy kwasu , którego powstała sól.
Dla soli pochodzących od kwasów beztlenowych, do nazwy niemetalu dodajemy końcówkę
-ek (np. kwas fluorowodorowy→ chlorek).
Dla soli pochodzących od kwasów tlenowych, do nazwy reszty kwasowej dodajemy końcówkę -an (np. kwas azotowy (V)→ azotan (V)).
Drugi wyraz w nazwie soli nazwa metalu
Np. Na2SO4 siarczan (VI) sodu
MgBr2 bromek magnezu
NH4NO2 azotan (III) amonu
- roztwory
ROZTWÓR- inaczej mieszanina, w której nie można rozróżnić "gołym okiem" rozpuszczalnika i substancji rozpuszczanej.
Roztwory można podzielić na:
- nienasycone- w danych warunkach można w nich rozpuścić więcej substancji
- nasycone- w danych warunkach nie można w nich rozpuścić więcej substancji
- przesycone- w danych warunkach zawierają więcej substancji, niż może się w nich rozpuścić
Z roztworami wiążą się określenie:
ROZPUSZCZALNOŚĆ- maksymalna ilość substancji, wyrażona w gramach, jaka może się rozpuścić w danych warunkach w 100 gramach rozpuszczalnika.
Rozpuszczalność zależy od:
- temperatury
- ciśnienia
- stopnia rozdrobnienia substancji
- mieszania
- alkany
ALKANY- węglowodory nasycone zbudowane z łańcucha węglowego połączonego wiązaniami pojedynczymi oraz wodoru. Najprostsze alkany tworzą łańcuch nierozgałęziony.
Sumaryczny wzór chemiczny alkanów można zapisać wzorem ogólnym:
CnH2n+2
n- liczba atomów węgla w cząsteczce
Nazewnictwo:
Nazwy alkanów tworzy się dodając do greckich liczebników (oznaczających il atomów węgla w cząsteczce) końcówkę -an.
|
Nazwa alkanu
|
Wzór sumaryczny
|
Wzór półstrukturalny
|
|
metan
|
CH4
|
CH4
|
|
etan
|
C2H6
|
CH3-CH3
|
|
propan
|
C3H8
|
CH3-CH2-CH3
|
|
butan
|
C4H10
|
CH3-CH2-CH2-CH3
|
|
pentan
|
C5H12
|
CH3-CH2-CH2-CH2-CH3
|
|
heksan
|
C6H14
|
CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH3
|
|
heptan
|
C7H16
|
CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH3
|
|
oktan
|
C8H18
|
CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH3
|
|
nonan
|
C9H20
|
CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH3
|
|
dekan
|
C10H22
|
CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2- CH2-CH3
|
Alkany są związkami bardzo mało reaktywnymi.
Ulegają jedynie reakcji podstawienia atomu wodoru atomem fluorowca (Cl, Br, F lub I) w obecności światła.
Związki te można spalać w tlenie:
- Przy dużym dostępie tlenu spalają się całkowicie.
Produktami takiego spalania są para wodna i dwutlenek węgla (CO2 i H2O).
W czasie spalania całkowitego metanu powstają duże ilości energii, dlatego metan jest wykorzystywany w przemyśle jako paliwo.
CH4 + 2 O2 → CO2 +2 H2O
- Przy niedostatecznym dostępie tlenu spalają się niecałkowicie.
Produktami takiego spalania są para wodna i węgiel ( C i H2O) lub para wodna i tlenek węgla (II) (CO i H2O).
