PIERWOTNIAKI kiedyś należały do królestwa zwierząt. Obecnie zalicza się je do królestwa Protista, dlatego zostały wykluczone z tego porównania.

BEZKRĘGOWCE

JAMOCHŁONY- nie mają wykształconego układu pokarmowego. Substancje dyfundują na zewnątrz i do wewnątrz przez powłoki ciała.

PŁAZIŃCE posiadają układ wydalniczy typu protonefrydialnego. Jego główną funkcją jest regulacja wody w organizmie płazińców, dodatkowo usuwa zbędne produkty metabolizmu, które zbierają się w perenchymie.

Zbudowany jest on a dwóch głównych kanałów znajdujących się w perenchymie. Od nich odchodzą mniejsze kanaliki. Każdy z nich zakończony jest komórką płomykową. Komórka płomykowa to właśnie protonefrydium. Każda z komórek zbudowana jest z pęczka rzęsek. Ich ruch powoduje przepływ cieczy z perenchymy w głąb kanalików.

OBLEŃCE- posiadają również układ wydalniczy typu protonefrydialnego. Doszło do zaniku komórek płomykowych. Są to dwa główne kanały, które ciągną się wzdłuż ciała w wałkach hypodermalnych. Uchodzą one na zewnątrz w okolicy otworu gębowego.

PIERŚCIENICE mają ciało segmentowane. W każdym segmencie znajduje się metanefrydium. Zbudowane jest ono z orzęsionego lejka, który otwiera się do jamy ciała i kanalika wydalniczego, który uchodzi na zewnątrz w sąsiednim segmencie. Kanalik, aby dostać się do innego segmentu musi przebić ścianę międzysegmentalną Lejek filtruje z jamy ciała zbędne produkty przemiany materii. Układ ten sprawnie usuwa zbędne metabolity

i pełni funkcje osmoregulacyjne.

STAWONOGI lądowe między jelitem środkowym a tylnym mają specjalne uchyłki- cewki Malpighiego. Pełnią one funkcje wydalnicze, czyli zbierają zbędne i szkodliwe metabolity. Dostają się one następnie do jelita i z kałem usuwane są na zewnątrz. Stawonogi lądowe wydalają kwas moczowy lub guaninę. Wodne skorupiakokształtne wydalają amoniak, a narządem wydalniczym są gruczoły czułkowe lub szczękowe. Są to zmodyfikowane dwie pary nefrydiów

MIĘCZAKI- posiadają parzyste nerki, które otwierają się do jamy osierdziowej. Z niej zbierane są wszystkie zbędne produkty przemiany materii. Usuwane są one do jamy otrzewnowej. Produktem przemiany materii może być kwas moczowy u mięczaków lądowych lub amoniak i mocznik u form wodnych.

KRĘGOWCE

RYBY- układ wydalniczy zbudowany jest z nerek typu pranercza. Powstały mocz z nerek wędruje moczowodami do pęcherza moczowego. Stamtąd, przez otwór lezący w okolicy odbytu, wydalany jest z organizmu na zewnątrz. Ryby nie prowadzą gospodarki oszczędnościowej, jeżeli chodzi o wodę. Ryby wydalają amoniak.

PŁAZY- posiadają parzyste nerki typu pranercza. Od każdego z nich odchodzi moczowód pierwotny tzw. przewód Wolffa. Jego ujście znajduje się w steku. Uchyłek steku tworzy pęcherz moczowy. W nim zachodzi resorpcja wody(płazy nie piją wody). Dorosłe osobniki wydalają mocznik, natomiast larwy wydalają amoniak. Płazy muszą żyć w wodach słodkich. Zaledwie jeden gatunek żaby żyje w wodach słonych tylko dzięki temu, że utrzymuje na wysokim poziomie stężenie mocznika we krwi.

GADY- układ zbudowany jest z nerek, moczowodów wtórnych, pęcherza moczowego i kloaki. Nerki są typu ostatecznego, czyli typu zanercza. Nerki zbudowane są z kłębuszków nerkowych, gdzie następuje wymiana zbędnych produktów metabolizmu i filtracja krwi. Gady lądowe wydalają kwas moczowy, krokodyle amoniak natomiast żółwie wodne mocznik i amoniak.

PTAKI- układ wydalniczy składa się dwóch nerek typu ostatecznego, od których odchodzą moczowody. Ptaki nie posiadają pęcherza moczowego, który został zredukowany ze względu na przystosowanie do latania. Moczowody bezpośrednio uchodzą do kloaki. Tam też swoje ujście mają: układ rozrodczy i pokarmowy. W kloace dochodzi do resorpcji wody. Ptaki wydalają w postaci skrystalizowanej kwas moczowy.

SSAKI- układ zbudowany jest z parzystych nerek ostatecznych, od każdej z nich odchodzi moczowód. Oba moczowody łączą się z pęcherzem moczowym, w którym zbiera się mocz. Jest on wydalany z organizmu co jakiś czas przez cewkę moczową.

Nerki mają "fasolowaty kształt". Zbudowane są z dwóch warstw: kory nerki i rdzenia nerki. Podstawową, funkcjonalną jednostką nerki jest nefron zbudowany z kłębuszka nerkowego i kanalików nerkowych.