Ewolucja to stopniowe, nieustanne zmiany.

Dowody na istnienie ewolucji potwierdzają ciągłość i jedność świata ożywionego.

  1. BEZPOŚREDNIE DOWODY EWOLUCJI - w oparciu o badania paleontologiczne:
  1. Skamieniałości - fragmenty oraz ślady życia organizmów w minionych epokach geologicznych.
  • Typowe skamieniałości - szczątki roślin i zwierząt w stanie fosylnym
  • Odciski i odlewy, najczęściej w skałach osadowych np. karbońskich paproci drzewiastych
  • Szczątki kopalne w postaci kłów, kości, zębów np. dinozaurów
  • Inkluzje - zatopione np. w bursztynie owady, zachowany w wiecznej zmarzlinie mamut

W oparciu o odnalezione szczątki przeprowadza się hipotetyczne rekonstrukcje organizmów oraz oznacza wiek skał, z którego pochodzą znaleziska. Wiek skała najczęściej oznacza się stosując pomiar czasu rozkładu promieniotwórczego izotopu węgla 14C (tzw. datowanie skał metodą radiowęglową). Izotop węgla 14C wykorzystywany jest do datowania młodszych skał, starsze datuje się m.in. izotopem 238 uranu. Dodatkowo lub oprócz metody radiowęglowej stosuje się analizę palinologiczną. Analiza palinologiczna wykorzystuje różną morfologię ziaren pyłku, należących do różnych gatunków. Na podstawie typów ziaren pyłku występującego w badanym osadzie wnioskuje się o składzie roślinności, a zatem czasie pochodzenia szczątków.

Ważnymi dowodami przebiegu ewolucji są skamieniałości tzw. form przejściowych (form pośrednich) - np. Seymouria jest formą pośrednią między płazami i gadami.

  1. Żywe skamieniałości. Są to organizmy, które często od milionów lat nie zmieniły się i przetrwały tylko w niektórych miejscach na świecie. Najbardziej znanym przykładem jest latimeria występująca w Oceanie Indyjskim - przedstawiciel, uważanych za wymarłe, ryb trzonopłetwych. Innym przykładem jest hatteria żyjąca na wysepkach Nowej Zelandii - jest to przedstawiciel rzędu ryjogłowych. Hatteria wyglądem przypomina jaszczurkę z rodziny agam.

POŚREDNIE DOWODY EWOLUCJI - są to dane dostarczane z różnych dziedzin, tj. z anatomii porównawczej, embriologii, systematyki, biogeografii, fizjologii i biochemii, które wskazują na jedność świata żywego.

  1. Narządy szczątkowe - u form współczesnych zredukowane, u przodków dobrze rozwinięte narządy. U człowieka narządami szczątkowymi są np. kość ogonowa, zęby mądrości, wyrostek robaczkowy. Obecność narządów szczątkowych byłaby niewytłumaczalna, gdyby organizmy nie zmieniały się w czasie, ponieważ jednak ewolucja miała miejsce logiczne jest ich występowanie. Atawizmy - pierwotne lub wtórne występowanie cechy charakterystycznej dla odległych przodków osobnika. Przykładem atawizmu jest np. odruch czepny u noworodków.
  2. Narządy homologiczne - o wspólnym pochodzeniu i planie budowy, ale różne może być ich wykorzystanie. Przykładem są łuski rogowe u gadów i pióra ptaków. Dla taksonoma ustalenie homologii w budowie jest podstawowym kryterium klasyfikacji do danej grupy systematycznej. Trzeba mieć na uwadze, że czasem homologia może przypominać analogię (podobieństwo pozorne). Narządy analogiczne to bardzo podobne do siebie narządy, ale nie na skutek wspólnego pochodzenia, ale w skutek pełnienia podobnych funkcji i czynności w organizmie, przykładem jest skrzydło owada i ptaka. Podobna sytuacja mogła zajść w przypadku organizmów bytujących w podobnych siedliskach, ale zupełnie ze sobą nie spokrewnionych, np. delfin mimo, że żyje w wodzie i posiada opływowy kształt ciała nie jest rybą a ssakiem. Odróżnienie podobieństw rzeczywistych (homologii) od podobieństw pozornych jest czasem trudne, przyjmuje się wtedy zasadę, że im więcej elementów podobnych wykazują porównywalne narządy tym większe prawdopodobieństwo, że są homologiami.
  3. Dowody z embriologii, czyli z rozwoju zarodka i płodu. Najlepiej znaczenie tego typu dowodów tłumaczy prawo biogenetyczne, mówiące iż w trakcie ontogenezy, czyli rozwoju osobniczego, organizm przechodzi przez główne etapy, które w filogenezie, czyli w rozwoju rodowym przechodził cały ród. Oczywiście w rozwoju osobniczym występują również cechy właściwe tylko zarodkom, związane z przystosowaniem do warunków w jakich występują a nie stwierdzane w rozwoju rodowym.

Dodatkowo, wszystkie etapy rozwoju zarodkowego zwierząt (bruzdkowanie, gastrulacja i organogeneza) przebiegają w tej samej kolejności, a z konkretnych listków zarodkowych powstają zawsze konkretne układy i narządy, np. z ektodermy naskórek i układ nerwowy.

  1. Dowody z zakresu biochemii i fizjologii, wskazujące na pokrewieństwo i wspólne pochodzenie wszystkich organizmów. Przykładami są; uniwersalność kodu genetycznego, zbliżony skład krwi i limfy u wszystkich organizmów, podobna struktura białek. Większość komórek przeprowadza cykl Krebsa, posiada mitochondria i cytochromy. W komórkach eukariotycznych bardzo podobny jest przebieg podziału komórkowego (mitozy).