zorganizowany proces gospodarczy, który prowadzi do rozwoju i
powstania danego miasta. Większość miast wykazuje dwa rodzaje
funkcji. Funkcję wewnętrzną (dla potrzeb ludności zamieszkującej miasto, np. służba zdrowia,
szkolnictwo, poligrafia, handel, sądownictwo, policja, komunikacja
itp.) oraz funkcję zewnętrzną, miastotwórczą (ponadregionalne oddziaływanie miasta np. zakłady
górnicze, hutnicze, przemysłu chemicznego, uzdrowiskowe,
wypoczynkowe itp.). Jeżeli funkcje wewnętrzne miast są na ogół
takie same (te same potrzeby ludności), to funkcje miastotwórcze
(zewnętrzne) są zróżnicowane. Funkcję miastotwórczą analizuje się
metodą statystyczną, badającą udział ludności czynnej zawodowo,
zatrudnionej w zakładach funkcji zewnętrznej w podziale na sektory
gospodarki narodowej (rolnictwo, przemysł, usługi) i ich działy.
Głównymi funkcjami miastotwórczymi są:
- · Funkcja przemysłowa - powstanie wielu miast związane było z
wydobyciem surowców mineralnych lub rozwojem przemysłu
przetwórczego. W mniejszych miastach funkcję przemysłową może
pełnić rzemiosło.
- · Funkcja usługowa, z której można wydzielić:
- funkcję transportową - szczególnie widoczną w miastach portowych,
miastach nadgranicznych oraz tradycyjnych węzłach komunikacyjnych;
- funkcję handlową - w każdym mieście dobrze rozwinięty jest handel
detaliczny i hurtowy, pierwsze miasta powstawały jako ośrodki
wymiany handlowej;
- funkcję kulturalną, naukową i oświatową - prawie w każdym mieście
istnieją instytucje kulturalne (teatry, kina, muzea), szkoły,
uczelnie lub instytuty badawcze;
- funkcję medyczną - ze względu na istniejące szpitale i ośrodki
medyczne o znaczeniu wykraczającym poza miasto;
- funkcję turystyczną - miasta w atrakcyjnych regionach
turystycznych, miasta zabytkowe i pielgrzymkowe;
- funkcję administracyjną - prawie każde miasto jest siedzibą władz
państwowych lub samorządowych (wojewódzkich, powiatowych lub
gminnych).
- · Większość miast posiada na swoich peryferiach użytki rolne. W
związku z tym pełni również funkcję rolniczą. W niektórych małych
miastach mieszka duża liczba osób zajmujących się rolnictwem.