masowy powrót ludności do ojczyzny, np. po zakończonej niewoli, wojnie czy w wyniku przesiedlenia. Repatriacje na olbrzymią skalę miały miejsce po II wojnie światowej i były następstwem przekształceń terytorialnych zatwierdzonych na konferencjach Wielkiej Trójki (w Jałcie i Poczdamie). W latach 1945-50 repatriowano do Polski z głębi ZSRR ok. 260 tys. Polaków, a z terenów Kresów Wschodnich II RP ok. 1,24 mln. Kolejna duża repatriacja polskich obywateli nastąpiła w wyniku porozumienia polsko-radzieckiego z 25 III 1957 r., kiedy to powrócili do kraju głównie zesłańcy i więźniowie łagrów - ok. 200 tys. osób.
republika (z łac. res publica - rzecz ogółu publiczna, rzecz pospolita). - forma ustroju państwowego, w którym najwyższe organy władzy powierzane są przez obywateli (na drodze wyborów) swoim przedstawicielom na pewien określony czas.
· republika arystokratyczna: o losach państwa (republiki) decyduje arystokracja pełniąca najważniejsze urzędy w państwie. Przykładem może być republika rzymska.
· republika burżuazyjna: w tego typu republice duży udział w rządach państwa ma burżuazja, która poprzez odpowiednie naciski (finansowe) lub pełnione urzędy realizuje własną, dogodną dla siebie politykę. Sytuacja taka miała miejsce np. we Francji w latach 1848-51.