Spis treści:
- Co to jest Szronowa Pełnia Księżyca?
- Skąd wzięły się nazwy wszystkich pełni Księżyca?
- Jak nazywają się inne pełnie Księżyca?
- Kiedy pojawi się pełnia Księżyca w listopadzie?
- Dlaczego ludzie źle reagują na pełnię Księżyca?
Co oznacza Szronowa Pełnia?
Szronowa Pełnia to po prostu tradycyjna, indiańska nazwa pełni występującej co roku w listopadzie. Często nazywa się ją również Pełnią Bobrzego Księżyca. Obie nazwy dość łatwo rozszyfrować, ponieważ odnoszą się do pogody oraz do konkretnego okresu w cyklu przyrody.
Listopadowe noce są zimniejsze od tych z poprzednich miesięcy – często nocą temperatura spada wówczas poniżej 0 st. Celsjusza, szczególnie przy ziemi. Wilgotne powietrze po zetknięciu z tak zimnym podłożem zamarza, tworząc na wszystkich powierzchniach małe kryształki lodu, zwane szronem. To zjawisko bardzo często można oglądać właśnie w listopadzie i stąd wzięła się pierwsza z nazw pełni tego miesiąca.
Druga nazwa, czyli Pełnia Bobrzego Księżyca, jest z wiązana ze szczególną aktywnością bobrów w tym momencie roku. Jest to czas, w którym te zwierzęta, przygotowują się do zimy, poprzez budowanie swoich żeremi, w których przebywają przez większą część tej pory roku, redukując swoją aktywność do minimum. Niektórzy twierdzą też, że kiedyś był to czas, w którym ludzie zastawiali pułapki na bobry i stąd wzięła się nazwa listopadowej pełni.
Skąd wzięły się nazwy wszystkich pełni Księżyca?
Nazwy dla każdej z dwunastu występujących w roku pełni wymyślili członkowie indiańskich plemion — Algonkinów, Odżibwejów, Dakotów oraz Lakotów. Wiązały się one z rocznym cyklem przyrody, w którym każdy miesiąc przynosił konkretne plony rolne, momenty szczególnej aktywności zwierząt lub obfitość danych zjawisk pogodowych. To ułatwiało Indianom kontrolowanie upływu czasu i pozwalało wpisywać się ze swoją działalnością w kalendarz natury.
Przeczytaj również: Czy tu kończy się świat? Poznaj najbardziej wysunięte miejsca na Ziemi
Jak nazywają się inne pełnie Księżyca?
Pełnia Księżyca następuje co 29,5 dnia, zatem pojawia się na niebie zazwyczaj raz w miesiącu. Indianie nadali każdej z nich nazwy, zgodnie z miesiącami, w których one następują.
- Styczeń — Wilczy Księżyc. Nazwa pochodzi od często słyszanego w tym okresie wycia wilków.
- Luty — Śnieżny Księżyc. Od szczególnie obfitych w tym miesiącu opadów śniegu.
- Marzec – Robaczy Księżyc. Zawdzięcza nazwę dżdżownicom, wychodzącym w tym okresie z ocieplającej się wiosennej gleby, w której spędziły zimę. Według innych przekazów nazwa może pochodzić także od innych robaków, które stają się w tym czasie aktywne i wychodzą ze swoich kryjówek.
- Kwiecień — Różowy Księżyc. Taką barwę mają w tym miesiącu tzw. różowe mchy, czyli miejsca porośnięte wiosennymi kwiatami – floksami skrzydlatymi i dzikimi.
- Maj – Kwiatowy Księżyc. Nazwa pochodzi od obfitego w tym miesiącu kwitnienia kwiatów.
- Czerwiec – Truskawkowy Księżyc. Od okresu zbioru truskawek, które w tym miesiącu są najdojrzalsze.
- Lipiec — Koźli Księżyc. Od należących do kozłów (tj. samców jeleni) poroży, które w tym czasie osiągają najdojrzalszą postać.
- Sierpień — Księżyc Jesiotrów. W tym miesiącu w Wielkich Jeziorach i Champlain najłatwiej złowić jesiotra, ponieważ kilka miesięcy wcześniej następuje okres tarła tych ryb i dlatego jest ich w sierpniu najwięcej.
- Wrzesień — Księżyc Żniwiarzy lub Kukurydziany Księżyc. Jak obie nazwy wskazują, jest to w niektórych częściach Ameryki Północnej okres żniw kukurydzianych.
- Październik — Księżyc Myśliwych, czasem Księżyc Żniwiarzy. Nazwy pochodzą od okresu żniw oraz czasu, w którym odbywają się polowania na zwierzynę.
- Listopad – Szronowy Księżyc lub Bobrzy Księżyc.
- Grudzień — Zimny Księżyc. Nazwa odnosi się oczywiście do tężenia zimowych mrozów.
Pełnia Księżyca w listopadzie – kiedy oglądać?
Szronowa Pełnia Księżyca wypada już we wtorek 8 listopada 2022 roku. Kulminacja zjawiska w Polsce wystąpi o godzinie 12.02, choć najlepiej będzie oglądać je dopiero po zmroku.
W tym roku listopadowa pełnia będzie wyjątkowa, ponieważ zbiegnie się z zaćmieniem Księżyca – zjawiskiem, które występuje do trzech razy w roku, jednak nie wszędzie jest możliwe do obserwacji. Wszystko zależy od tego, po której stronie kuli ziemskiej znajdujemy się podczas kulminacji zaćmienia i czy panuje u nas wtedy noc czy dzień.
Niestety listopadowe zaćmienie Księżyca w Polsce będzie niewidoczne, ponieważ nastąpi w południe i potrwa jedynie 40 minut. Zobaczą je natomiast mieszkańcy przeciwnej strony globu, u których będzie panowała wówczas noc.
Przeczytaj również: Zaćmienie Księżyca 2022. Kiedy się pojawi i czy będzie można zobaczyć je w Polsce?
Dlaczego ludzie źle reagują na pełnię Księżyca?
Wyniki badań dotyczące wpływu pełni Księżyca na zachowanie i samopoczucie ludzi nie są jednoznaczne i nigdy nie zostały ostatecznie potwierdzone. Część z nich wskazuje jednak na to, że podczas pełni w organizmie ludzkim zaburzona zostaje produkcja serotoniny (hormonu szczęścia), co może powodować zmiany w samopoczuciu człowieka. To właśnie dlatego w tym czasie u ludzi mogą pojawiać się problemy z zaśnięciem, niespokojny sen czy zwiększony apetyt. Część osób mówi również, że czuje się wtedy bardziej rozdrażniona i ma kłopoty z koncentracją.
Niektórzy twierdzą, że zmiany hormonalne w czasie pełni mogą prowadzić także do obniżenia krzepliwości krwi, przez co jest się wtedy bardziej podatnym na krwotoki czy wrażliwym na ból. Dlatego część ludzi unika w tym czasie poddawania się różnego rodzaju zabiegom.
Według innych badań w tej fazie Księżyca częściej dochodzi do przestępstw i wypadków drogowych oraz zwiększa liczba samobójstw. Natomiast u osób z problemami psychicznymi notowano też w tym okresie pogorszenie kondycji psychicznej.
Trzeba jednak pamiętać, że badania dotyczące wpływu pełni Księżyca na człowieka nie zostały jednoznacznie potwierdzone przez środowiska naukowe, a na temat tego zjawiska astronomicznego narosło wiele mitów i przesądów, które nie są zgodne z prawdą.
oprac. Joanna Cwynar
Rozwiąż nasze quizy:
QUIZ ortograficzny. Czy wiesz, jak zapisać te rzadko używane wyrazy?
Bardzo trudny QUIZ z wiedzy ogólnej. Nieliczni zdobywają 100 proc.
QUIZ: Byłeś uczniem w PRL? Z łatwością odpowiesz na te pytania, choć przy 9. może być różnie
