Jak zarobić w wakacje? Przewodnik po pracach sezonowych dla młodzieży

Praca wakacyjna to temat, który niezmiennie interesuje starszych uczniów, maturzystów i studentów. Ofert nie brakuje, a możliwości przybywa – trzeba jednak pamiętać, że wśród potencjalnych pracodawców, jak w każdej większej grupie ludzi, nie brakuje oszustów. Jakich ofert pracy wakacyjnej jest najwięcej? Na jakie zarobki można się nastawiać? Jakich rodzajów działalności unikać i o co dopytywać podczas rozmów kwalifikacyjnych? Raport 2024.

Spis treści:

Praca wakacyjna 2024. Kogo szukają pracodawcy?
Praca wakacyjna 2024. Ile można zarobić?
Nieletni w pracy. Co mówią przepisy?
Praca wakacyjna. Uwaga na oszustów!

Praca wakacyjna 2024. Kogo szukają pracodawcy?

Zdecydowana większość nastolatków chce dysponować własnym budżetem.

W trakcie roku szkolnego podjęcie choćby dorywczej pracy jest zwykle niemożliwe ze względu na ograniczony czas. Tymczasem większość zajęć dorywczych, sezonowych i niewymagających specjalistycznych umiejętności wymaga przede wszystkim sporej ilości wolnego czasu.

W artykule analizujemy oferty zamieszczane na portalach z ogłoszeniami o pracę i grupach tematycznych w serwisach społecznościowych. Z tego powodu w dalszej części artykułu nie będziemy zajmowali się działalnością zarobkową bazującą na własnej twórczości – pisaniem bloga, nagrywaniem podcastów, programowaniem w roli freelancera czy karierą influencerki/influencera.

Sprawdź: Jak przygotować się na rozmowę rekrutacyjną? Poznaj triki rekruterów

Jednocześnie w żaden sposób nie odradzamy takich zajęć. Jeśli masz ku temu predyspozycje, odpowiednią wiedzę i umiejętności to z całą pewnością warto spróbować. Często wakacyjny projekt przeradza się w długoletnią przygodę, a zyski potrafią wielokrotnie przewyższyć zarobki z pracy sezonowej.

Wśród ok. 400 przeanalizowanych na potrzeby artykułu ofert najczęściej pojawiają się oferty takie jak:

sprzedawca – ogłaszają się głównie lodziarnie, cukiernie, stoiska z warzywami i owocami, stragany z pamiątkami, biżuterią etc.;
kelnerka/kelner – sezon wakacyjny to dla większości lokali gastronomicznych okres szczytowego ruchu. Wiele barów i restauracji poszukuje w tym czasie dodatkowych pracowników;
sprzedaż produktów żywnościowych na plażach – typowo wakacyjne zajęcie, które często kusi darmowym zakwaterowaniem i wyżywieniem;
ankieter/fundraiser – fundraiser to angielskie określenie osób prowadzących zbiórki do puszek. Przed podjęciem takiego zajęcia lepiej dobrze sprawdzić pracodawcę – nie brakuje oszustów, którzy nie wspierają żadnych fundacji, tylko wyłudzają pieniądze, zwykle nie dzielą się też "łupem" z pracownikami;
obsługa klienta – głównie oferty zdalne, od niewielkich podmiotów, praca to przede wszystkim przeklejanie gotowych formułek w wiadomościach mailowych, rzadziej kontakt telefoniczny i praca na systemach;
pracownik magazynowy – ofert nie ma zbyt wiele, obsługa nowoczesnych magazynów wymaga coraz częściej wymaga sporych kwalifikacji z obsługi systemów i maszyn konfekcyjnych, czy choćby uprawnień do prowadzenia wózków widłowych;
pomoc hotelowa – podobnie jak w przypadku restauracji, wakacje to zawsze większy ruch w bazach noclegowych, oferty najczęściej dotyczą sprzątania pokoi (housekeeping);
pisanie opinii/komentarzy – zajęcie zdalne, jednak dość niepewne. Wiele ofert na pierwszy rzut oka "zalatuje" oszustwem, a w komentarzach łatwo trafić na historie oszukanych osób, które nigdy nie otrzymały zapłaty za zamieszczone w sieci treści;
animator/opieka dla dzieci – w większości jednorazowe oferty prywatne. Większość ośrodków wymaga doświadczenia, a zwykle także poświadczonego odpowiednimi dyplomami przygotowania do pracy z dziećmi.

W przypadku pracy z żywnością i w obiektach noclegowych wymagane jest wyrobienie "książeczki sanepidowskiej", czym warto zainteresować się kilka tygodni przed planowanym podjęciem zatrudnienia (koszt to ok. 150-200 zł)

Praca wakacyjna 2024. Ile można zarobić?

Bezpiecznie jest założyć, że oferty, które sugerują zarobki na poziomie 8000 zł miesięcznie, 2000 zł tygodniowo, czy 500 zł za dwie godziny wypełniania ankiet to zwykły scam. Gdyby dorywcza, niewymagająca, monotonna praca dawała takie wypłaty w Polsce zabrakłoby nauczycieli, kierowców, rolników, ratowników medycznych, urzędników i przedstawicieli setek innych zawodów opłacanych niżej. Praca wakacyjna to sposób na dorobienie, a nie szybki sposób na "pierwszy milion".

praca wakacyjna 2024 sprzedawca na plaży — **Pracodawcy odpowiadający na potrzeby spragnionych i głodnych plażowiczów kuszą pracowników sezonowych darmowym zakwaterowaniem i wyżywieniem** /fot. Stanislaw Bielski/REPORTER

Obecnie, od 1 stycznia 2024 r., minimalna stawka godzinowa wynosi 27,70 zł brutto i w zdecydowanej większości przypadków wynagrodzenie na stanowiskach, które wypisaliśmy powyżej będzie oscylowało w tych granicach. Od 1 lipca minimalne wynagrodzenie godzinowe brutto wzrośnie do 28,10 zł.

Pierwsze rozmowy potrafią być bardzo stresujące, onieśmieleni kandydaci często zapominają lub boją się dopytać o szczegóły oferty. Warto jednak przezwyciężyć w sobie te obawy – uczciwy pracodawca nie będzie miał problemu z udzieleniem odpowiedzi. Warto zapytać przede wszystkim o wymiar godzinowy.

Czytaj także: Praca na wakacje bez doświadczenia. Gdzie szukać pracy dla maturzystów i studentów, ile można zarobić [RAPORT]

Szacunkowe wynagrodzenie widoczne w ofertach często jest wyliczane dla pełnego etatu, czasem także z uwzględnieniem trudnej do wypracowania liczby nadgodzin. Praca kelnera może dać wypłatę na poziomie 7000-8000 zł miesięcznie, tyle że poza nielicznymi, ekskluzywnymi restauracjami (gdzie trudno o pracę bez doświadczenia) będzie się to wiązało z pracą 12-15 godzin na dobę przez 6 dni w tygodniu. Z drugiej strony może okazać się, że godzin będzie znacznie mniej niż w optymistycznych obliczeniach mających przyciągnąć uwagę na portalu z ogłoszeniami.

Nieletni w pracy. Co mówią przepisy?

W przypadku zatrudniania osób, które nie ukończyły 18. rok życia, prawo pracy nakłada pewne dodatkowe obostrzenia.

Definiowany w przepisach "pracownik młodociany" to osoba, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła 18. Zatrudnić można tylko młodocianych, którzy ukończyli co najmniej ośmioletnią szkołę podstawową i posiadają zaświadczenie lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża ich zdrowiu. Takie osoby można zatrudniać w ramach przygotowania zawodowego lub do tzw. prac lekkich (ten zapis interesuje nas znacznie bardziej).

Prace lekkie to np.:

zbieranie owoców (ograniczenie dźwigania ciężarów);
przenoszenie dokumentacji i sprzętu biurowego (ograniczenie dźwigania ciężarów);
prace pomocnicze, np. jako goniec;
sprzątanie wnętrz i pomieszczeń;
prace porządkowe wokół budynków;
obsługa komputera (wyszukiwanie informacji z baz danych i internetu), drukarki, faksu.

Powyższe przykłady można uznać za wiążące, lista pochodzi z oficjalnego biuletynu Państwowej Inspekcji Pracy.

Praca wakacyjna. Uwaga na oszustów!

W artykule staramy się realistycznie przedstawić pracę dorywczą i wakacyjną, jednocześnie uczulając na wszelkiej maści oszustów. Najważniejsze to nie ulegać pokusie łatwych i podejrzanie dużych pieniędzy. Pierwsze kroki na rynku pracy i tak nie należą do łatwych – dobrze oszczędzić sobie sporego rozczarowania, a tym bardziej ewentualnych kłopotów natury prawnej.

Od kilku lat jedną z najbardziej powszechnych nieuczciwych praktyk jest "praca" polegająca na zamieszczaniu różnych ogłoszeń na popularnych portalach aukcyjnych. Nazwa dużej marki (np. Allegro) usypia czujność i nadaje ofercie wiarygodności, gdzie w rzeczywistości portal z ugruntowaną renomą jest tylko wykorzystywaną platformą i nie ma żadnego udziału w zatrudnianiu pracownika.

Oszuści zlecają nowemu podwładnemu wystawianie i sprzedawanie różnych przedmiotów ze swojego konta, a następnie przesyłanie pieniędzy na ich numer konta. "Sprzedane" przedmioty, które ma wysłać "przełożony" w rzeczywistości nigdy nie zostają nadane, a ewentualne roszczenia spadają na właściciela konta w portalu aukcyjnym.