Spis treści:
- Eksperyment Ellen Langer
- Przebieg eksperymentu Ellen Langer
- Wnioski z eksperymentu Ellen Langer
- Ocena naukowa eksperymentu Ellen Langer
Eksperyment Ellen Langer (powrót do przeszłości)
Eksperyment Ellen Langer (powrót do przeszłości) to wyjątkowy w skutkach test ludzkiej psychiki. Mimo że od jego przeprowadzenia minęło już ponad 40 lat, to wciąż budzi on zarówno ciekawość, jak i kontrowersje. Ocena naukowa eksperymentu Langer również pozostaje niejednoznaczna. Z wykonanego w 1979 roku badania wynika jednak, że umysł człowieka w dużym stopniu wpływa na zdrowie organizmu, a także na postrzeganie wieku i starzenie się.
Przeczytaj również: Eksperyment Filadelfia. Jaki miał związek z podróżami w czasie?
Przebieg eksperymentu Ellen Langer
Badaczka, pracująca w latach 80. XX wieku na Uniwersytecie Harvarda, postanowiła sprawdzić potencjał ludzkiej psychiki. Jak wyglądał przebieg eksperymentu Ellen Langer?
Do przeprowadzenia testu Ellen Langer zaangażowała ośmiu mężczyzn po 70. roku życia. Przedmiotem doświadczenia było cofnięcie ich w czasie o 20 lat. W tym celu dostosowano wygląd klasztoru w New Hampshire w taki sposób, by wyglądał dokładnie tak, jak pod koniec lat 50. XX wieku. Zadbano o odpowiednie meble, wystrój pomieszczeń, ubrania, a nawet drobne bibeloty i żywność w lodówce. W pomieszczeniach znalazły się czarno-białe telewizory, a także fotografie na ścianach, pochodzące z minionych lat.
Wszystko to miało na celu przekonać uczestników eksperymentu, że czas cofnął się o dwie dekady. W zaaranżowanych w ten sposób pomieszczeniach celowo nie umieszczono luster. Badani mieli być pozbawieni bodźców, które mogłyby im przypominać o ich faktycznym wieku.
Przed przystąpieniem do eksperymentu Ellen Langer cała grupa ochotników została gruntownie przebadana przez lekarza geriatrę. Sprawdzona została między innymi ich pamięć, zdolności poznawcze, bystrość, a także słuch, wzrok, sprawność fizyczna oraz mobilność. Eksperyment polegał na tym, że mężczyźni przez 5 dni żyli tak, jakby czas się cofnął i znów znaleźli się w latach 50.
Eksperyment Ellen Langer – wnioski
Mężczyźni zaangażowani do eksperymentu przez 5 dni rozmawiali o sporcie, nowinkach technologicznych z lat 50. XX wieku, a nawet spędzali czas na rozrywkach sportowych, np. grze w piłkę. Wszelkie trudności musieli rozwiązywać samodzielnie, bo osoby, które obserwowały ich zachowania, nie miały wpływu na to, co robią.
W ten sposób mężczyźni czynnie zaangażowali się w eksperyment Ellen Langer. Wnioski? Po upływie 5 dni zespół naukowy ponownie przebadał wszystkich uczestników badania. Wyniki zaskoczyły każdego. Okazało się, że mężczyźni mimo krótkiego czasu trwania testu, przeszli sporą metamorfozę. Odnotowano, że wyróżniają się większą sprawnością manualną, bystrością oraz mobilnością. Ci, którzy do eksperymentu przystąpili przygarbieni, nagle się wyprostowali.
Eksperyment dowiódł, że psychika, samopoczucie i postrzeganie samego siebie może nie tylko spowolnić, ale nawet i odwrócić proces starzenia. Ellen Langer nie opublikowała jednak wyników swoich badań od razu po ich przeprowadzeniu ze względu na lęk przed oceną środowiska naukowego.
Postanowiła kontynuować badania nad wpływem psychiki na funkcjonowanie ludzkiego organizmu. Przy pomocy swoich studentów przeprowadziła wiele eksperymentów psychologicznych, które miały na celu potwierdzenie teorii o wzajemnym oddziaływaniu ducha i ciała.
Przeczytaj również: Przerażające eksperymenty wojskowe. O nich usłyszał świat
Ocena naukowa eksperymentu Ellen Langer
Ellen Langer przez ponad 40 lat zyskała zarówno wielu zwolenników, jak i przeciwników swoich teorii. W ocenie naukowej jej eksperymenty wypadają niejednoznacznie. Część środowiska nazywa ją matką pozytywnej psychologii.
Sceptycy natomiast zarzucają Ellen Langer, że przyjęte w jej doświadczeniach parametry są zbyt zmienne, nie ma w nich powtarzalności, a sama naukowczyni stosuje wobec uczestników eksperymentów manipulację. Większość pozytywnych wyników testu przypisują natomiast efektowi placebo, który jest doskonale znany we współczesnej medycynie. Polega na tym, że gdy ktoś naprawdę wierzy, że coś przynosi efekty, to czasem tak też się dzieje. W wielu eksperymentach przeprowadzanych przez Ellen Langer uczestnicy nie byli informowani o celu badania, przez co nie mogli być podatni na sugestie. Jeśli nie wiedzieli, jakie parametry będą badane po zakończeniu, to w jaki sposób mogli wywołać u siebie daną reakcję?
Bez wątpienia eksperymenty Ellen Langer sprawiły, że zaczęto interesować się zupełnie nową odmianą połączenia psychologii i medycyny. Ta druga dziedzina jest nadal w pewnym sensie niewiadomą, gdy w grę wchodzi wpływ umysłu na ciało. Te dwie rzeczy łączą się ze sobą, wzajemnie na siebie wpływają i się uzupełniają. Wielu specjalistów medycyny tradycyjnej od lat próbuje do tego przekonać wszystkich niedowiarków.
Odpowiedzi do zadań z podręczników z biologii znajdziesz tutaj:
Biologia. Klasa 6. Podręcznik - rozwiązania i odpowiedzi
Biologia. Klasa 7. Podręcznik – rozwiązania i odpowiedzi
Biologia. Klasa 8. Podręcznik - rozwiązania i odpowiedzi
