Artykuły

Najstarsze drzewo świata ma ponad 5 tysięcy lat. Jakie tajemnice kryje?

Miano najstarszego drzewa na świecie już kilkukrotnie wędrowało od właściciela do właściciela. Do niedawna ten zaszczytny tytuł należał do sosny górskiej Methuselak, której wiek szacowany jest na 4 850 lat. Jednak ostatnio pojawił się zupełnie nowy pretendent do tego określenia. Wiek ficroji cyprysowej, znajdującej się w Chile, określany jest na 5 485 lat, co czyni ją najstarszym drzewem.

Najstarsze drzewo świata – Gran Abuelo /autor: Gonzalo Zúñiga Solís, licencja: CC BY-SA 4.0

Spis treści:

Najstarsze drzewo świata – historia odkrycia
Gdzie rośnie najstarsze drzewo na świecie?
Jakie tajemnice kryje najstarsze drzewo świata?
Najstarsze drzewa świata

Najstarsze drzewo świata – historia odkrycia

Badań nad długowieczną ficroją cyprysową podjął się chilijski naukowiec Jonathan Barichivich. Podobno to właśnie jego dziadek odkrył to niezwykłe drzewo w 1972 roku. Rodzice naukowca pracowali w rezerwacie, w którym znajduje się ficroja. Jest prawdopodobne, że Barichvich był jednym z pierwszych dzieci, które miały okazję podziwiać długowieczne drzewo. W wieku dorosłym, gdy już posiadł odpowiednią wiedzę i zawodowo zajął się dendrologią, podjął się dokładnego przebadania ficroji.

Obecnie najpopularniejszą i najdokładniejszą metodą określania wieku drzewa jest liczenie słojów i właśnie w ten sposób Barichvich przebadał ficroję. Używając wiertła, próbował przedostać się do samego środka, aby wyniki były jak najdokładniejsze. Okazało się to jednak niemożliwe, ponieważ ogromny pień miał aż cztery metry średnicy. Liczba policzonych przy użyciu tej metody słojów wyniosła 2,4 tys.

Następnie do lepszego oszacowania wieku drzewa naukowiec wykorzystał model statystyczny i po użyciu tej metody wyszło mu 5 485 lat. Choć sposób ten nie jest doskonały, to prawdopodobieństwo, że ficroja jest młodsza, wynosi zaledwie 20 proc. Ten wynik czyni drzewo obecnie najstarszym okazem na świecie. Z tej okazji nazwane zostało Gran Abuelo, co oznacza pradziadka.

Darmowe rozwiązania zadań z podręczników szkolnych. Bez rejestracji, bez reklam! Sprawdź Skul.pl! >>

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Tree Trust (@treetrusttrees)

Gdzie rośnie najstarsze drzewo na świecie?

Lokalizacje najstarszych drzew na świecie zazwyczaj są zatajane, aby ograniczyć ryzyko zniszczeń, których mogą dokonać przybywający turyści. W tym przypadku jest jednak inaczej. Pradziadek znajduje się w Parku Narodowym Alerce Costero w Chile, a konkretnie na skraju wąwozu w lesie w południowej części Los Rios. Tytuł „najstarszego drzewa na świecie” skusił wielu turystów do odwiedzin tego miejsca, czego rezultatem było zwiększenie liczby strażników w Parku Narodowym i znacznie ograniczenie dostępu do ficroji.

Tuż obok wybudowana została specjalna platforma, dzięki której odwiedzający mogli lepiej zobaczyć Pradziadka. Niestety spora część turystów nie poszanowała niezwykłego okazu i oprócz patrzenia, postanowiła również odcinać kawałki jego kory. Takie zachowanie z pewnością nie należy do odpowiednich i nie wiadomo, czy w przyszłości nie poskutkuje całkowitym zakazem odwiedzin długowiecznego drzewa.

Jakie tajemnice kryje najstarsze drzewo świata?

Tak długo żyjące drzewo może być niezwykle cennym informatorem. W jego wzroście i rozwoju zapisane są między innymi wiadomości dotyczące zmian klimatu, których doświadczyło. To bardzo istotne informacje, szczególnie w obecnym czasie, gdy cały świat zastanawia się, jak zapobiegać negatywnym zmianom klimatycznym. Szerokości słojów, znajdujące się na pniu, przekazują wiedzę o porach suchych i deszczowych, trzęsieniach ziemi i wszelkich innych naturalnych wydarzeniach.

Pradziadek jest dla naukowców księgą o przeszłości, dzięki której mogą oni lepiej zrozumieć zamierzchłe czasy, a zdobyte informacje wykorzystać w przyszłości. Oprócz tego badacze wciąż próbują zgłębić mechanizmy, dzięki którym niektóre rośliny są w stanie przeżyć tak długo i uchronić się przed kataklizmami. Ta wiedza z pewnością również znajdzie zastosowanie w praktyce.

Przeczytaj również: Europejskie Drzewo Roku 2023. Jaką tajemnicę kryje drzewo z Łodzi?

Najstarsze drzewa świata

Pradziadek nie jest jedynym drzewem, które zaskakuje swoim wiekiem. Zdecydowanie interesującym okazem jest również rosnący w Szwecji świerk pospolity nazwany Old Tjikko. Według wielu osób to on powinien mieć tytuł najstarszego drzewa na świecie, ponieważ jego wiek szacowany jest na aż 9,5 tys. lat. Dlaczego zatem przegrywa z młodszym Gran Abuelo? 

Wiek Old Tjikko nie jest liczony po słojach, a na podstawie odnawiania się systemu korzeniowego. Choć na pierwszy rzut oka może się wydawać, że drzewo jest samodzielnym bytem, to w rzeczywistości jest to cała kolonia korzystająca z tej samej bazy. To nie Old Tjikko ma 9,5 tys. lat, a jego system korzeniowy, na którego podstawie rosną również inne drzewa. Mimo to trzeba przyznać, że prawie 10 tys. lat to naprawdę imponujący wynik. System korzeniowy Old Tjikko pamięta epokę lodowcową i czasy, gdy cały teren pomiędzy Wielką Brytanią a Norwegią porośnięty był puszczą.  

Natomiast najstarszym drzewem rosnącym w Polsce jest dąb Bartek. Choć z pewnością nie należy do kategorii „najstarsze drzewa świata”, to także ma sporo lat! Jego szacowany wiek wynosi od 700 do 1000 lat. Ta liczba z pewnością nie wygląda zbyt imponująco w porównaniu z Pradziadkiem lub Old Tjikko, ale warto pamiętać, że z rodzimym dębem wiąże się wiele interesujących legend. Według jednej z nich drzewo ma magiczną moc spełniania życzeń. Aby dąb wysłuchał próśb, trzeba wypowiedzieć je przy jego pniu, a następnie objąć drzewo. Po tym rytuale magiczne dąb spełni życzenie.