Spis treści:
- Morze Czarne – historia w pigułce
- Zagrożenie ekologiczne Morza Czarnego
- Jakie tajemnice kryje Morze Czarne?
- Morze Czarne – ciekawostki
Morze Czarne – historia w pigułce
Pierwsze osady na terenach dzisiejszego wybrzeża Morza Czarnego pochodzą z okresu paleolitu. W późniejszych czasach te tereny zamieszkiwali Scytowie. Zostawili po sobie wiele śladów, które można zobaczyć dzisiaj. W VI wieku p.n.e. powstało na tym obszarze Królestwo Bosporańskie, które rozwijało się do czasów rzymskich. Było to pierwsze państwo, w którym zróżnicowana etnicznie ludność przyjęła język i kulturę grecką.
W średniowieczu Morze Czarne stanowiło ważne miejsce handlu. Pojawili się tam Grecy, którzy założyli kolonie nadmorskie, a także Rzymianie, którzy zaczęli handlować przyprawami i towarami luksusowymi. W XV wieku turecki sułtan Mehmed II zdobył Konstantynopol i przejął kontrolę nad Morzem Czarnym. To umożliwiło Turkom handel z Europą. W czasach nowożytnych obszar ten stanowił arenę wielu wojen, a w XX wieku stał się teatrem działań II wojny światowej.
Przeczytaj również: Najpiękniejsze miejsca w Polsce. Warto je zobaczyć
Zagrożenie ekologiczne Morza Czarnego
Niestety Morze Czarne jest zagrożone przez niszczącą działalność człowieka. Od lat 60. XX wieku do trafiają do niego ogromne ilości ścieków przemysłowych oraz zanieczyszczeń z rolnictwa. To powoduje powstawanie tzw. czerwonych plam, czyli miejsc na powierzchni morza, gdzie występuje brak tlenu i rozwijają się organizmy niebezpieczne dla roślin i zwierząt bytujących w zbiorniku.
Zanieczyszczenie Morza Czarnego ma bardzo negatywny wpływ na tamtejszą faunę i florę. Wiele gatunków ryb i roślin ginie, sporo gatunków jest zagrożonych. Choć istnieją inicjatywy na rzecz ochrony zbiornika, ich zasięg jest ograniczony.
Przeczytaj również: Bełtwa festonowa. Jak wygląda największa meduza na świecie?
Jakie tajemnice kryje Morze Czarne?
Ze względu na swoją historię i położenie Morze Czarne skrywa wiele tajemnic. Są one związane nie tylko z unikalną z przyrodą, ale przede wszystkim z kulturą i historią ludzi, którzy przez wieki zamieszkiwali jego brzegi.
Sprawdź, jakie tajemnice kryje Morze Czarne i które z nich są najciekawsze.
Zatopione wraki statków
Zbiornik i jego wybrzeże stanowiły arenę licznych wojen, dlatego w jego wodach można znaleźć wiele zaskakujących obiektów. Morze Czarne jest wyjątkowo bogate w zatopione wraki statków. Sporo z nich to pozostałości działań z okresu II wojny światowej, ale niektóre są znacznie starsze.
Pod koniec 2017 roku w ramach trzyletniej wyprawy Black Sea Maritime Archeology (Project Black Sea M.A.P.) odkryto ponad 60 wraków statków. Pochodzą one z różnych czasów – od XVII wieku po starożytność.
Jeden z wraków, uważany za grecki statek handlowy, został datowany przy użyciu węgla na 400 r. p.n.e. To jedno z najcenniejszych znalezisk.
Podwodna rzeźba
W 2014 roku odkryto w Morzu Czarnym podwodną rzeźbę, która przedstawia postać zatopioną w kamieniu. Ma około 2,5 metra długości i została wykonana z białego marmuru. Została odkryta przez zespół archeologów z Uniwersytetu w Southampton, którzy przeprowadzali badania dna morskiego w ramach projektu Black Sea M.A.P. Nie wiadomo, kim był twórca tej rzeźby i dlaczego znalazła się pod wodą.
To nie koniec ciekawostek związanych ze sztuką. Archeolodzy badający wybrzeże Morza Czarnego w Turcji odkryli tam posąg frygijskiej bogini Kybele. Jest on uważany za jedno z najważniejszych odkryć w tym regionie. Posąg przetrwał tysiąclecia w niemal nienaruszonym stanie. Przedstawia ciężarną boginię płodności siedzącą na tronie.
Krymski klejnot
Jest to niezwykle rzadki, granatowy diament o masie około 11 karatów. Został odkryty na Krymie w latach 70. XX wieku, a następnie zaginął w nieznanych okolicznościach. Przez lata był poszukiwany, ale nigdy nie udało się go zlokalizować. Istnieją przypuszczenia, że klejnot znajduje się gdzieś na dnie Morza Czarnego. Czy to prawda? Tego nie wiemy. Z pewnością jednak sporo poszukiwaczy liczy na jego odnalezienie.
Darmowe rozwiązania zadań z podręczników szkolnych. Bez rejestracji, bez reklam! Sprawdź Skul.pl! >>
Morze Czarne – ciekawostki
Wraki, rzeźby i klejnoty to jednak nie wszystko. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że dno Morza Czarnego kryje poważne zagrożenie. Naukowcy odkryli, że na głębokości poniżej 150 metrów zbiornik jest martwy. Nie żyją tam żadne organizmy, ponieważ w wodzie znajduje się siarkowodór – trujący gaz o bardzo wysokim stężeniu. Podejrzewa się, że znalazł się on tam w wyniku masowego wymierania przed wiekami ryb i innych zwierząt.
Siarkowodór nie jest jednak szkodliwy dla osób kąpiących się czy przebywających na brzegu. Gromadzi się na dużej głębokości i nie przenika wyżej. Właśnie dlatego pod powierzchnią wody żyją ryby (w tym delfiny), skorupiaki i wiele gatunków roślin.
Znacznie większym zagrożeniem jest jednak inny gaz, czyli metan. Jest łatwopalny i szkodliwy dla atmosfery – wpływa między innymi na globalne ocieplenie. Podobnie jak siarkowodór gromadzi się on na dużej głębokości, dlatego w obecnych warunkach nie jest niebezpieczny. Naukowcy cały czas zastanawiają się jednak, co się stanie, gdy metan wydostanie się z głębin na powierzchnię.
Rozwiąż nasze quizy:
Poniedziałkowy QUIZ z geografii. Rozpoznasz miejsce w Polsce po zdjęciu?
QUIZ: Czy rozpoznasz europejskie miasta ze zdjęć? Nie każdy sobie poradzi
QUIZ ortograficzny z nazwami roślin. Wiesz, jak się to pisze?
