Spis treści:
Jak powstały Kaziuki wileńskie?
Tradycja jarmarków w Wilnie ma już ponad czterysta lat. W 1602 roku papież Klemens VIII ogłosił Kazimierza Jagiellończyka świętym. Dwa lata po tym wydarzeniu w wileńskiej katedrze odbyła się uroczysta kanonizacja. Zakończył ją odpust.
Historycy wiążą tradycję Kaziuków z przeniesieniem relikwii św. Kazimierza do kapicy w Katedrze wileńskiej. Powstała ona na przełomie lat 20. i 30. XVII wieku. Ma formę kwadratu, jest wyłożona marmurem i ozdobiona stiukowymi płaskorzeźbami. Bywa nazywana „jednym z najcenniejszych klejnotów Wilna”.
W latach 20. XIX wieku kupcy złożyli do rady miejskiej prośbę o rozszerzenie przywileju jarmarcznego. Zamiast jednego mógł on trwać nawet przez kilka dni. Handel uliczny kwitł. Pojawiały się towary, których próżno było szukać w sklepach.
Przeczytaj również: Patron polskiej młodzieży. Święty Stanisław Kostka – biografia jezuity
Święty królewicz
Św. Kazimierz jest patronem Litwy. Był synem króla Polski Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki. Urodził się w 1458 roku w zamku na Wawelu w Krakowie. Wychowywali i uczyli go m.in. Jan Długosz (kanonik krakowski, dziejopisarz), św. Jan Kanty (profesor Uniwersytetu Krakowskiego).
Święty królewicz, bo tak bywa czasem nazywany, cierpiał na gruźlicę, która w tamtym okresie była nieuleczalna. Zmarł w 1484 roku, nie dożył dwudziestych szóstych urodzin. Już wśród współczesnych cieszył się opinią świętego, ale w wyniku splotu różnych okoliczności, proces kanonizacyjny trwał długo.
Przeczytaj również: Martenica na powitanie wiosny. Co oznaczają biało-czerwone bransoletki?
Zwyczaje kultywowane w dniu św. Kazimierza
Kaziuki zawsze rozpoczynały się 4 marca – w dniu św. Kazimierza. Choć miejsce ulegało zmianie. Początkowo jarmark był organizowany w granicach od Zielonego Mostu do Mostu Zwierzynieckiego. Przez kilka lat od 1887 roku na placu Katedralnym, a na początku XX w. na placu Łukiskim, a następnie na rynku Kalwaryjskim. Po odzyskaniu niepodległości przez Litwę powrócił na plac Katedralny oraz pobliskie ulice.
Obchody Kaziuków rozpoczyna uroczysta procesja, która jest wzorowana na tej z XVII wieku. Nie tylko to przyciąga mieszkańców i turystów. Wileńskie ulice zapełniają się kolorowymi stoiskami, na których można kupić wyroby sztuki ludowej – ceramiczne, kute, plecione. Z Kaziukami kojarzą się też palmy.

Na kaziukowym jarmarku sprzedawane są też przysmaki, takie jak obwarzanki smorgońskie. Reklamowano je ponoć okrzykami: „Obarzanki sprzedają, dziurki darmo dają”. Dla tych, którzy szukają słodyczy, najlepszym pomysłem będzie zakup piernika – tzw. kaziukowego serca, które może być przyozdobione imieniem ukochanej osoby.
Dawniej na Kaziuki do Wilna zjeżdżali się ludzie m.in. ze Lwowa, z Grodna czy Torunia. Od około dwudziestu lat na kaziukowy jarmark nie trzeba jechać do Wilna, można wybrać się do Białegostoku, Poznania czy Szczecina. Warto pamiętać, że choć św. Kazimierz jest znany głównie jako patron Litwy, to jest też patronem Polski.
Źródła: histmag.org, nikidw.edu.pl, poznajwilno.pl, strefaagro.pl, bryk.pl
Oprac. Monika Wąs
Odpowiedzi do zadań z podręczników do historii znajdziesz tutaj:
Rozwiązania zadań z zeszytu ćwiczeń do historii
Historia – rozwiązania zadań z podręcznika
Rozwiązania zadań z podręcznika do historii