Spis treści:

Czarka austriacka – grzyb wiosenny

Szkarłatny kubek elfa to potoczna nazwa czarki austriackiej. Grzyb rośnie w wilgotnych miejscach na gałęziach drzew liściastych, najczęściej topoli i olszyny. Trudno go przeoczyć, mimo że owocniki są niewielkie – ich średnica nie przekracza 5 cm, podobnie jak trzonek (3–5 cm długości). 

Ten wiosenny grzyb pojawia się rzadko. W latach 1983–2014 czarka austriacka znajdował się nawet na liście gatunków chronionych. Nie jest trująca. Podobno w smaku przypomina rzodkiewkę. Grzyb ten zjadają gryzonie i ślimaki.

Owocniki czarki austriackiej były też wykorzystywane w medycynie ludowej Indian z Ameryki Północnej. Używano ich do sporządzania opatrunków na rany. 

czarka austriacka
Takich wiosennych grzybów nie da się przeoczyć... / fot. 123RF/PICSEL

Przeczytaj również: Błękitny grzyb – czy ten cud natury rośnie także w Polsce?

Smardze – smaczne grzyby 

Smardze to jedne z pierwszych jadalnych grzybów, które pojawiają się wiosną w lasach liściastych, mieszanych, łęgowych. Choć rosną też na łąkach i w parkach. Można ich szukać od końca marca do lipca, ale najłatwiej znaleźć je w kwietniu i maju. W niektórych miejscach są objęte ochroną. Jak można przeczytać na profilu Karkonoskiego Parku Narodowego: 

– Rosnące dziko smardze i naparstniczki w Polsce są pod ochroną. Z uwagi na ich smak ludziom udało się je prawie wytępić. Naparstniczek nie można w Polsce zbierać, a smardze można legalnie zbierać tylko w szkółkach leśnych, ogrodach czy działkach. Dziko rosnące i chronione najłatwiej znaleźć w lasach liściastych, w miejscach wilgotnych i żyznych.

Są niewielkie (ok. 10 cm). Smardze wyróżniają się dzięki charakterystycznym kapeluszom, które przypominają plastry miodu. Co ciekawe wydzielają one korzenny zapach. Można ich skosztować po usmażeniu na maśle. Ponoć są bardzo smaczne. Mają duże wartości odżywcze, zawierają m.in. witaminę D, cynk, fosfor, miedź, żelazo. 

Przeczytaj również: Grzyb z „The Last of Us” naprawdę istnieje. W zombie zmienia... owady

Piestrzenica kasztanowata – trujący grzyb

Piestrzenica kasztanowata również rośnie wiosną – od marca do maja. Można na nią trafić m.in. w borach sosnowych, na leśnych drogach. Wygląda ciekawie, więc warto zrobić zdjęcie, ale nie należy jej dotykać i zbierać. 

Piestrzenica kasztanowata
Piestrzenica kasztanowata / fot. autor: Jerzy Opioła, licencja: CC BY-SA 4.0 DEED

To grzyb, który przypomina smardze. Ma kasztanowobrązową lub czerwonobrązową silnie pofałdowaną główkę. Dlatego niektórym kojarzy się z fakturą zwojów mózgowych. 

Dawniej gatunek ten był uznawany za warunkowo jadalny. Obecnie wiadomo już, że to grzyb, który może powodować śmiertelne zatrucia. Piestrzenica kasztanowata zawiera gyromitrynę – toksyna, która może uszkodzić m.in. nerki i wątrobę. Nawet kilkukrotne gotowanie i odlewanie wywaru nie daje gwarancji pozbycia się szkodliwej substancji. Co ciekawe niebezpieczne może być nawet wdychanie oparów ulatniających się podczas obróbki termicznej tych grzybów. 

Źródła: agroprofil.pl, encyklopedialesna.pl, grzybypolski.pl, lasy.gov.pl, bryk.pl 

Monika Wąs

 

Przeczytaj również:

Niesamowite i jadalne polskie grzyby. Widziałeś je kiedyś?

Najdroższe grzyby świata. Jak smakują i czy można je uprawiać w Polsce?

Najdziwniejsze grzyby świata. Wygląd niektórych może przerazić