Spis treści:
- Co to jest superpełnia?
- Superpełnie 2023 – terminy
- Jak obserwować Księżyc?
- Czy pełnia księżyca wpływa na ludzi?
Co to jest superpełnia?
O superpełni mówimy wtedy, gdy pełnia Księżyca zachodzi w najbliższym punkcie jego orbity w stosunku do Ziemi. Wtedy nasz naturalny satelita prezentuje się w pełnej krasie – robi się większy i jaśniejszy na tle nocnego nieba. W perygeum, czyli gdy Księżyc znajduje się najbliżej Ziemi, jego tarcza może wydawać się nawet o 14% większa w porównaniu do momentów, gdy jest najdalej – w apogeum. Zmianie ulega również światło, które oddaje. Ze względu na bliskość planety, Księżyc odbija więcej promieni słonecznych, dając blask aż do 30% jaśniejszy.
To zjawisko określane jest również jako superksiężyc lub pełnia Jesiotrów na cześć wielkich ryb, które w tym okresie lata wyławiane były wyjątkowo chętnie z Wielkich Jezior i jeziora Champlain przez rdzennych Amerykanów. Inną nazwą na okrągły glob zbliżony do Ziemi jest pełnia Kukurydziana. Nazwa ta odnosi się do czasu zbioru kukurydzy, który zwykle przypada na wrzesień. W tym okresie srebrny glob oświetla pola i tym samym umożliwia rolnikom pracę w nocy. Dzięki temu mogli pracować dłużej i szybciej zebrać plony kukurydzy.
Przeczytaj również: Ciekawe zjawiska optyczne na niebie
Superpełnie 2023 – terminy
W 2023 roku srebrny glob kilkukrotnie znajdzie się blisko Ziemi, ale wyjątkową superpełnię można zaobserwować średnio raz w roku. Pomimo regularnej częstotliwości wydarzenie zawsze wzbudza emocje i zachwyty wśród obserwatorów. Wielki Księżyc tworzy magiczny i romantyczny nastrój.
W 2023 roku zjawisko można zaobserwować więcej razy niż w latach poprzednich i to w krótkich odstępach czasu. Pierwsza superpełnia 2023 roku miała miejsce w lipcu. Natomiast odbyła się na początku sierpnia. Osoby, które przegapiły ten niezwykły spektakl, mają okazję jeszcze to nadrobić! Trzeci raz w tym roku satelita zbliży się do Ziemi w nocy z 30 na 31 sierpnia. Ten glob nazywany jest dodatkowo Niebieskim Księżycem, prawdopodobnie ze względu na rzadkość zjawiska, albo fakt, że jest to druga pełnia w ciągu tego samego miesiąca. Aby pełnia przypadła dwa razy w ciągu miesiąca musi minąć 29,5 dnia pomiędzy nimi.
Jak obserwować Księżyc?
Nocne niebo najlepiej jest podziwiać z daleka od świateł miasta. Latarnie, budynki i żarówki zza okien skutecznie przyćmiewają błysk gwiazd, które otaczają superpełnie i nadają jej jeszcze więcej magiczności. Dlatego, aby w pełni cieszyć się widokiem niezwykłego księżyca, warto zaplanować wycieczkę poza miasto lub chociaż w miejsce oddalone od centrum. W wielu miejscowościach organizowane są specjalne wydarzenia z tej okazji. Ludzie zbierają się w parkach, na polanach lub placach i wspólnie podziwiają zjawisko. Wschód Księżyca następuje około 30 minut po zajściu Słońca. Srebrny glob przemierza niebo przez całą noc, aby nad ranem ustąpić mu miejsca. W Polsce obserwację najlepiej rozpocząć już o 20:30, gdy satelita będzie znajdował się w optymalnym miejscu. Dodatkowo superksiężyc będzie tej nocy w koniunkcji z Saturnem, którego można obserwować nawet gołym okiem, co dodatkowo uatrakcyjni całe zjawisko.
Jak obserwować Księżyc? Wybierając się na całonocne lub kilkugodzinne podziwianie satelity, warto zabrać ze sobą leżak lub koc i zadbać o odpowiednie ubranie. Sierpniowe dni są gorące, jednak temperatura w nocy może znacznie spaść, a szkoda stracić taki widok ze względu na chłód. Aby doświadczenie było jeszcze bardziej niezwykłe, warto zabrać ze sobą lornetkę lub teleskop. Jednak nawet bez profesjonalnego sprzętu superpełnia będzie wyglądać imponująco.
Przeczytaj również: Kalendarz astronomiczny na 2023 rok
Czy pełnia księżyca wpływa na ludzi?
Księżyc nie tylko w okresie wielkiej pełni wygląda tajemniczo i niezwykle. Przez wieki narastały wokół niego legendy o wilkołakach, wampirach, nocnych duchach, wiedźmach i wielu innych tajemniczych stworzeniach. Przekazywane z pokolenia na pokolenie opowieści o niespokojnych nocach, niezwykłych aktywnościach w szpitalach lub wędrujących w jego świetle ludziach stały się częścią ludowego folkloru. Wiele osób wierzy, że jasno świecący Księżyc ma wpływ na emocje, zachowanie, a nawet zdrowie. Regularnie przeprowadzane są badania, których celem jest sprawdzenie tej hipotezy przez naukowców.
Według niektórych danych pełnia może wpływać na jakość odpoczynku i fazę REM, powodując krótszy i mniej głęboki sen. Inne teorie mówią o tym, że w dni okrągłego Księżyca zwiększa się liczba wypadków i incydentów w szpitalach. Jednak większość z tych badań nie daje jednoznacznych odpowiedzi i pozostawia pole do dalszych spekulacji.
Wielka pełnia jest zdecydowanie warta nocnych obserwacji, a koniec sierpnia jest na to doskonałym czasem. Również ze względu na pojawienie się Niebieskiego Księżyca, który jest zjawiskiem występującym raz na kilka lat. Majestatyczny glob przyciąga uwagę swoją srebrzystą aurą, intryguje tajemnicami, ale jest również niezwykle ciekawym obiektem badań. W ostatnie noce sierpnia warto się zatrzymać i spojrzeć w niebo.
Oprac. Redakcja
Źródła: harvard.edu, naukawpolsce.pl, urania.edu.pl, bryk.pl
Odpowiedzi do zadań z podręczników z geografii znajdziesz tutaj:
Geografia – rozwiązania zadań z zeszytu ćwiczeń
Odpowiedzi do zadań z podręcznika z geografii
Ćwiczenia z wyjaśnieniami – podręcznik do geografii
