Artykuły

Dedykacje. Co wpisać do książki, kartki lub innego prezentu na koniec roku szkolnego?

Zakończenie roku szkolnego już niebawem. Wielu uczniów zastanawia się nie tylko nad tym, co podarować swojemu nauczycielowi, ale także jakimi słowami opatrzyć podarowaną im kartkę lub prezent. Podobny dylemat mają nauczyciele, którzy myślą nad tym, jakie złote rady czy myśli przekazać uczniom w ostatni dzień szkoły.

Co powinno się znaleźć w dedykacji dla ucznia lub nauczyciela? /Adam STASKIEWICZ/East News

Spis treści:

Co powinna zawierać dedykacja?
Gdzie umieścić dedykację?
Jak napisać dedykację dla ucznia?
Jak napisać dedykację dla nauczyciela?

Częstym prezentem na koniec roku szkolnego dla uczniów jest książka. Niekiedy uczniowie również swoim nauczycielom darują taki prezent jako podziękowanie za wspólnie spędzony rok. Przy takiej okazji do książki warto wpisać dedykację. Co powinno się w niej znaleźć, jeśli pisze ją nauczyciel, a co, jeśli uczeń?

Co powinna zawierać dedykacja?

Dedykacja to krótki tekst, który osoba obdarowująca kogoś książką umieszcza na pierwszych jej kartkach. Jej odbiorcą jest oczywiście osoba otrzymująca prezent. Co powinna zawierać każda dedykacja? Muszą znajdować się w niej przede wszystkim cztery podstawowe elementy:

adresat, czyli do kogo kierujemy dedykację;
intencja, czyli dlaczego lub z jakiej okazji piszemy dedykację (np. urodziny, imieniny, w podzięce, w dowód uznania itp.);
podpis nadawcy, czyli osoby, która napisała dedykację;
miejscowość i data pod tekstem dedykacji.

Trzeba pamiętać, że data ma być tą, w której odbywa się wydarzenie, z okazji którego piszemy dedykację, a nie tą, w której ją piszemy.

Dedykację warto też napisać własnoręcznie albo przynajmniej własnoręcznie się pod nią podpisać — wówczas będzie miała ona bardziej osobisty charakter.

Oprócz wymienionych wyżej elementów dedykacje często zawierają także cytaty, złote myśli lub rady, a czasem pozytywne wierszyki lub rymowanki, które wzbogacają jej tekst lub odnoszą się do okazji.

Przeczytaj również: Co najlepiej podarować belfrowi na koniec roku? Poznaj opinie nauczycieli

Gdzie umieścić dedykację?

Zależnie od tego, czy chcemy, by dedykacja na stałe pozostała w książce czy nie, mamy dwie możliwości — możemy ją napisać na oddzielnej kartce, którą włożymy do woluminu lub bezpośrednio na jego stronach.

Pierwsza opcja jest zgodna z zasadami savoir-vivre. Nie niszczymy wówczas prezentu, a osoba, która go otrzyma, w każdym momencie będzie mogła wyciągnąć z niego dedykację, np. wówczas, gdy będzie chciała pożyczyć komuś tę książkę.

Wiele osób decyduje się jednak na drugą opcję, ponieważ uważa dedykację za integralną część prezentu i nie chce, by dołączona do niego kartka przypadkowo gdzieś się zgubiła. Zatem jeśli decydujemy się na wpisanie dedykacji bezpośrednio do książki, jej tekst najlepiej umieścić na stronie tytułowej — będzie on wówczas wyglądać elegancko i na pewno zostanie zauważony przez adresata.

Dedykacja dla ucznia

Wychowawcy lub inni nauczyciele, którzy darują uczniom zakupione przez radę rodziców książki na koniec roku szkolnego, zazwyczaj decydują się na napisanie jednakowej dedykacji dla wszystkich uczniów z klasy, następnie wydrukowanie jej, opatrzenie własnoręcznym podpisem i włożenie lub wklejenie do książki zawierającej ją kartki. Jest to wygodne, ponieważ często w okresie przed zakończeniem roku nauczyciele mają ręce pełne roboty i zazwyczaj nie mają zbyt wiele czasu na pisanie oddzielnych dedykacji dla trzydziestu osób z klasy. Będąc nauczycielem warto jednak chociaż raz na jakiś czas zadbać o indywidualne dedykacje np. dla uczniów, którzy w danym roku opuszczają szkołę lub zostają przejęci przez innego wychowawcę. Na pewno zostanie to przez nich docenione, a nauczyciela dzięki temu zapamiętają na długie lata.

Przeczytaj również: Uczeń nieklasyfikowany. Jakie prawa mu przysługują?

Dedykacja dla ucznia – podstawowe sformułowania

Pisząc dedykację dla ucznia, warto odnieść się do okazji, czyli zakończenia roku. Najlepiej pogratulować promocji do następnej klasy i odniesionych sukcesów, pochwalić za godną naśladowania postawę i podziękować za wspólną pracę. Dobrze też pożyczyć uczniom dalszych sukcesów, pomyślności, radości z przyswajania wiedzy i powodzenia na dalszych etapach życia lub nauki, w przypadku uczniów kończących szkołę.

Jeśli decydujemy się na osobną dedykację dla każdego ucznia, warto odwołać się do mocnych stron i talentów danego dziecka – poczuje się ono wówczas naprawdę wyjątkowo. Klasowemu sportowcowi można pożyczyć samych pierwszych miejsc w zawodach dotyczących uprawianej przez niego dyscypliny, prymusowi z przedmiotów ścisłych — opracowania wynalazku, który odmieni świat, a uczniowi z talentem literackim — wydania tomu wierszy czy książki.

Przy własnoręcznym podpisie dobrze dopisać też nauczany przez siebie przedmiot lub swoją funkcję (np. wychowawca klasy 8b), by nawet po latach uczeń mógł sobie przypomnieć, od kogo dostał prezent.

Sformułowania, które mogą się przydać w dedykacji dla ucznia:

Dla Moniki Nowak na pamiątkę zakończenia roku szkolnego 2022/2023 (…);
W dniu zakończenia szkoły dziękuję wam za rok owocnej współpracy i życzę dalszych sukcesów na kolejnych etapach edukacji (…);
Gratuluję promocji do następnej klasy i wysokich wyników w nauce (…);
Za sukcesy w dziedzinie sportu i godną naśladowania, zawsze przyjacielską postawę (…);
Radości z przyswajania wiedzy, dalszych sukcesów oraz pomyślności (…).

Dedykacja dla ucznia – cytaty, złote myśli i złote rady

Jeśli zdecydujemy się do naszej dedykacji dla ucznia dołączyć jakiś cytat, złotą myśl lub radę, trzeba pamiętać o tym, by dobrać je zarówno do okazji, jak i dostosować do wieku dziecka. U młodszych uczniów sprawdzą się cytaty z bajek, baśni i wesołe rymowanki, natomiast u starszych cytaty z poezji, powieści czy poważniejszej literatury. Na tę okazję warto wybierać takie fragmenty tekstów, które mówią o mądrości, poszukiwaniu wiedzy, młodości i wchodzeniu w dorosłość, czy przekazują prawdy życiowe, a jednocześnie mają pozytywny i motywujący wydźwięk. Wśród polecanych utworów na pewno mogą się znaleźć morały baśni, cytaty z filozofów, naukowców czy utworów poetyckich lub powieści o dojrzewaniu.

Przykładowe cytaty i wierszyki:

„Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga,
Łam, czego rozum nie złamie!” (Oda do młodości, Adam Mickiewicz)
„Miej serce i patrzaj w serce” (Romantyczność, Adam Mickiewicz)
„Co my wiemy, to tylko kropelka. Czego nie wiemy, to cały ocean” (Isaac Newton)
„Nie powiem: nie płaczcie, bo nie wszystkie łzy są złe” (Władca Pierścieni. Powrót Króla, J.R.R. Tolkien)
„Nie pozwól małym rozumom przekonać cię, że twoje marzenia są zbyt duże” (Lilo i Stich, Walt Disney)
„Nigdy nie zbaczaj ze swojej drogi
którą wybrałaś w wędrówce życia
choćby Ci ciernie raniły nogi
a cel wydawał się nie do zdobycia!”
„Bądź dzieckiem jak najdłużej.
Jak dziecko baw się, śmiej.
I kochaj tak jak dziecko,
I serce dziecka zawsze miej!”

Przeczytaj również: Korepetycje na wagę złota. Rodzice już szukają korepetytorów na wrzesień

Dedykacja dla nauczyciela – podstawowe sformułowania

Dedykacja dla nauczyciela powinna zawierać przede wszystkim podziękowania za wysiłek włożony w nauczanie i wychowanie uczniów oraz za wspólnie spędzony rok. Można również dołączyć do niej życzenia pomyślności, przyjemnego wakacyjnego odpoczynku, sukcesów zawodowych, zadowolenia z pracy czy z osiągnięć uczniów.

Charakter dedykacji warto dostosować do usposobienia nauczyciela. W przypadku bardziej surowych, poważnych nauczycieli lub takich, z którymi współpraca nie zawsze nam się układała, warto postawić na dedykację w nieco oficjalniejszym tonie, a jeśli będziemy kierować ją do luźnego, wesołego i lubianego przez nas nauczyciela, to można pozwolić sobie na napisanie nieco dowcipniejszego tekstu, zawierającego odwołania do zabawnej sytuacji związanej np. z waszą klasą czy z lekcjami tego pedagoga.

Jeśli dajecie nauczycielowi prezent z dedykacją całą klasą, możecie podpisać się zbiorczo, podając nazwę oddziału np. Klasa 2c lub dodać do tego osobne podpisy, o ile będzie na to odpowiednia ilość miejsca. Pisząc dla nauczyciela dedykację indywidualnie, należy podpisać się imieniem i nazwiskiem oraz nazwą klasy, do której się chodziło przez ostatni rok.

Sformułowania, które mogą się przydać w dedykacji dla nauczyciela:

Dla Pani Marii Kowalskiej za trud włożony w nauczanie i wychowanie nas (…);
Za bycie przewodnikiem na naszej ścieżce edukacyjnej, za zawsze okazywane wsparcie i uśmiech każdego dnia (…);
Za to, że wytrzymała Pani z nami cztery lata. Mamy nadzieję, że prócz trudności przynieśliśmy też Pani miłe chwile. (…);
Dziękujemy za najwspanialszą wychowawczynię na świecie i za niesamowite zielone szkoły! (…);
Życzymy przyjemnego wakacyjnego odpoczynku i sukcesów zawodowych w kolejnym roku szkolnym (…);
Życzymy, by kolejna klasa wychowawcza była co najmniej tak zabawna, jak my i nie sprawiała Pani problemów (…).

Dedykacja dla nauczyciela – cytaty, wierszyki

Jeśli zdecydujemy się dodać do dedykacji dla nauczyciela cytat lub wiersz, najlepiej, jeśli będzie on wyrażał wdzięczność za przekazaną wiedzę lub dotyczył zawodu pedagoga — tego jak bardzo jest potrzebny, a niekiedy również trudny lub odnosił się bezpośrednio to tego, jaki nauczyciel był dla was (np. inspirujący, wspierający).

„Zacną rzeczą jest uczyć się, lecz jeszcze zacniejszą – nauczać” (Mark Twain);
„Nauczyciel widzi więcej niż tylko twarze dzieci – stara się zobaczyć ich dusze” (Barbara Cage);
„Wielkim kunsztem wykazuje się nauczyciel, który potrafi sprawić, że twórcze wyrażanie siebie i nabywanie wiedzy staje się źródłem radości” (Albert Einstein);
„Świat byłby lepszym miejscem, gdyby medale przyznawano wspaniałym nauczycielom, a nie żołnierzom, którzy zabijali wrogów na wojnie” (Wybacz mi, Leonardzie, Matthew Quick);
„Komu nieba były wrogiem
zrobiły go pedagogiem.
Ja się jednak z tym nie zgadzam,
swoje zdanie wypowiadam
Chlubą jest i wyróżnieniem,
być nauczycielem!”
„Kiedy pójdę w świat,
W daleką drogę,
I gdy ciężko będzie mi,
Gdy pomyślę: „już nie mogę”
Wtedy w myślach będziesz Ty.
Bo uczyłeś mnie, by walczyć,
By po słusznej stronie iść,
Nauczycielu drogi, powiem prawdę,
Taki jak Ty, chciałbym być”