Spis treści:
Czesław Miłosz – życie i twórczość
Czesław Miłosz to poeta, prozaik, historyk literatury, tłumacz, wykładowca akademicki, laureat Nagrody Nobla. Uhonorowany tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata, za którą pomoc niósł Żydom w czasie II wojny światowej. Odznaczony Orderem Orła Białego.
Urodził się 30 czerwca 1911 roku w Szetejniach na Litwie, jako pierwszy syn Aleksandra Miłosza i Weroniki Miłoszowej z Kunatów. Pejzaże z okresu dzieciństwa odcisnęły na nim piętno i powracały w twórczości. Po latach wspominał, że jako dziecko skupiał się na swoich przeżyciach i chadzał własnymi ścieżkami.
Maturę zdał w 1929 roku i rozpoczął studia na Uniwersytecie Stefana Batorego, ale szybko przeniósł się ze studiów polonistycznych na prawnicze. Debiutował już w 1930 roku wierszami „Kompozycja” i „Podróż”. Pierwszą książką Miłosza był „Poemat o czasie zastygłym”. Już za nią został doceniony – otrzymał Nagrodę im. Filomatów i stypendium Funduszu Kultury Narodowej. Dzięki temu mógł wyjechać do Paryża.
Magisterium obronił w 1934 roku. Po studiach pracował najpierw w wileńskiej rozgłośni Polskiego Radia, a następnie w centrali Polskiego Radia w Warszawie. Podczas II wojny światowej pisał pod pseudonimem Jan Syruć. Ożenił się po raz pierwszy w 1944 roku z Janiną Dłuską-Cękalską. Po upadku powstania warszawskiego przeniósł się do Krakowa. Wydał zbiór wierszy „Ocalenie”.
W 1946 r. rozpoczął pracę dyplomatyczną w Nowym Jorku. Zaledwie rok później znalazł się w Waszyngtonie. W latach 50. XX w. trafił do paryskiej ambasady. Gdy wrócił do Warszawy, odebrano mu paszport. Poprosił francuskie władze o azyl polityczny i otrzymał go. Cenzura w Polsce zakazała publikowania utworów Miłosza. W latach 50. XX w. powstały m.in. eseje „Zniewolony umysł”, powieści „Zdobycie władzy” i „Dolina Issy”. W kolejnej dekadzie ukazał się „Król Popiel i inne wiersze”. Miłosz to autor przekładów kilku ksiąg biblijnych na język polski. Powstawały one w latach 70. i 80. XX w.
Zanim otrzymał literacką Nagrodę Nobla w 1980 roku za całokształt twórczości, dwa lata wcześniej został doceniony Międzynarodową Nagrodą Literacką Neustadt. Co ciekawa ta druga bywa nazywana Małym Noblem.
Jak Czesław Miłosz dowiedział się o Nagrodzie Nobla? Podobno o godzinie czwartej nad ranem 9 października 1980 roku, miał do niego zadzwonić dziennikarz. Poeta wysłuchał go i odpowiedział „To nieprawda”. Potem nie mógł już ignorować tej informacji. Nagrodę odebrał 10 grudnia. Męczyła go popularność i towarzysząca jej presja.
– Ta korona spada mi na uszy, za duża ... – podsumował swoją sytuację Miłosz.
W latach 90. XX w. na stałe powrócił do Polski. Wraz z drugą żoną Carol Thigpen zamieszkał w Krakowie, ale w zimie wyjeżdżali do Kalifornii. Kobieta była młodsza od noblisty o 33 lata. Jednak pasowali do siebie – mieli podobny rytm dnia. Zaczynali go od kawy, wieczorem lubili czytać prasę. Wspólnie tłumaczyli utwory na język angielski. Carol Thigpen spełniała się też w roli agentki poety.
Czesław Miłosz zmarł w wieku 93 lat. Spoczął w Krypcie Zasłużonych na Skałce w Krakowie.
Przeczytaj również: Szukasz darmowych odpowiedzi do podręczników z języka polskiego? Poznaj nowy serwis edukacyjny!
Rok 2024 – rokiem Czesława Miłosza
W 1989 roku noblista przyjechał do Polski, aby odebrać doktorat honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wtedy poznał Wisławę Szymborską. Kilka lat później zadzwonił do poetki, żeby złożyć jej gratulacje z okazji przyznania Nagrody Nobla.
Senat RP ustanowił 2023 rokiem Wisławy Szymborskiej, bo wówczas przypadła setna rocznica jej urodzin. W dwudziestą rocznicę śmierci Czesława Miłosza to on dostał doceniony w ten sposób. Dlatego 2024 r. będzie rokiem tego noblisty.
Źródła: culture.pl, dzieje.pl, encyklopedia.pwn.pl, instytutksiazki.pl, lustrobiblioteki.pl, poezja.org, bryk.pl
Oprac. Monika Wąs
Odpowiedzi do zadań z podręczników z języka polskiego znajdziesz tutaj:
Język polski – rozwiązania zadań z zeszytu ćwiczeń
Odpowiedzi do zadań z podręcznika z języka polskiego
Ćwiczenia z wyjaśnieniami – podręcznik z języka polskiego
