Termin komunikacja wywodzi się od łacińskiego słowa "comunication" które oznacza "porozumiewanie się, przekazywanie myśli, przekazywanie wiadomości".
Komunikacja interpersonalna stanowi podstawę stosunków międzyludzkich. To za jej pomocą przekazujemy innym własne potrzeby, odczucia, wrażenia. Dzięki komunikacji może następować wymiana doświadczenia i wiedzy. Tak więc komunikacja jest zjawiskiem, które leży niewątpliwie u podłoża rozwoju cywilizacji i społeczeństwa a także (co oczywiste) u podłoża rozwoju jednostki.
Najprościej komunikację interpersonalną możemy określić jako bezpośredni proces wymiany informacji między osobami. Właściwie każda sytuacja społeczna niesie ze sobą proces nadawania i odbierania różnych informacji.
Dzieje się tak dlatego, że komunikacja nie oznacza tylko emitowanie czy odbieranie komunikatu werbalnego. Komuniktem może być również gest .
Komunikację dzielimy na werbalna i niewerbalną. Komunikacja werbalna (jak sama nazwa wskazuje) oznacza przekazywanie informacji za pomocą słów. Komunikacja niewerbalna (tzw. mowa ciała) to mimika, ton głosu, postawa ciała itp. Warto dodać, że proces komunikacji tylko w 45% (a według niektórych badaczy tylko w 10%) opiera się na przekazie werbalnym - więcej informacji przekazywanych jest w komunikacji niewerbalnej.
Na proces komunikacji składają się trzy elementy : nadawca, odbiorca i komunikat. Na początku u nadawcy powstaje określona intencja, która zostaje zakodowana jako komunikat. Następnie komunikat zostaje przekazany kanałem informacyjnym . Dalej następuje odebranie informacji, odkodowanie jej i zinterpretowanie.
Komunikacja może spełniać funkcje fatyczną (sygnalizujemy gotowość do kontaktu), instrumentalną (komunikat służy do wywołania określonego zachowania odbiorcy), ekspresywną (komunikujemy poglądy i uczucia).
Do podstawowych barier komunikacyjnych (zjawisk utrudniających skuteczną komunikację) zalicza się:
- Różnice kulturowe - członkowie różnych społeczności w specyficzny sposób postrzegają otaczającą ich rzeczywistość co w znacznym stopniu może ważyć na komunikacji
- Brak umiejętności decentracji - uczestnicy sytuacji komunikacyjnej nie potrafią przyjąć perspektywy drugiej strony
- Zakłócenia percepcyjne - komunikat nadawany jest w sposób utrudniający jego odbiór (zbyt ciche czy też niewyraźne mówienie)
- Wybiórczość uwagi - uczestnicy sytuacji komunikacyjnej koncentrują się tylko na pewnych fragmentach komunikatu, zamiast na całości
- Kondycja psychofizyczna nadawcy bądź odbiorcy - samopoczucie czy też stan zdrowia może w znaczący sposób wpłynąć na efektywność komunikacji.
