Łacińska nazwa "Homo sapiens" oznacza człowieka mądrego, rozumnego i jest stosowana na określenie ssaka z rodzaju Homo. Współcześnie występuje tylko jeden podgatunek tego rodzaju i nazywany jest "Homo sapiens sapiens" czyli "człowiek rozumny współczesny". Jest on najbardziej dominującą istotą na Ziemi, a także istotą najbardziej wyróżniającą się swoimi dokonaniami. Dzięki swej wysokiej inteligencji i zaawansowanemu rozwojowi psychicznemu, opanował on zdolność porozumiewania się i przekazywania informacji za pomocą artykułowanych dźwięków i znaków (pismo), a także umiejętność wyrażania uczuć i potrzeb także za pomocą tak abstrakcyjnych tworów jak muzyka, malarstwo, śpiew, taniec.

Powyższa charakterystyka nie uwzględnia różnic, jakie wynikają z przynależności do konkretnej rasy ludzkiej, czyli : "systematycznej grupy w obrębie gatunku ludzkiego Homo sapiens, wyróżnionej na podstawie zespołu cech dziedzicznych, m.in. barwy skóry, oczu, włosów, kształtu twarzy, sylwetki ciała, cech fizjologicznych i biochemicznych (np. grupa krwi)". Najbardziej popularnym podziałem z jakim się dziś spotykamy, jest podział na grupy białą, żółtą i czarną. To rozróżnienie nie jest jednak powszechnie akceptowane przez naukowców, gdyż uważa się, że jest ono zbyt powierzchowne i nie ukazuje prawdziwych podobieństw i różnic pomiędzy poszczególnymi grupami ludzkimi.

W historii naszego gatunku bywało i bywa tak, że jedne z grup ludzkich są, ze względu na pewne cechy, predestynują same siebie do tego, aby dominować nad innymi, które owych cech nie posiadają. Tak rodzą się dyskryminacja i rasizm, czyli celowa eliminacja pewnych grup ludności z różnych dziedzin życia społecznego lub nawet całkowita ich eksterminacja.

Rasizm jest doktryną, która głosi, że różnice fizyczne, które obiektywnie występują u przedstawicieli poszczególnych ras (kolor skóry, budowa czaszki, kolor oczu), determinują też różnice psychiczne. Pogląd ten stosuje hierarchizację poszczególnych ras, dzieli je na wyższe i niższe. Mieszanie się ras uważa za prowadzące do degeneracji ludzkości i jej upadku. Głosi więc konieczność zachowania "czystości rasowej" i stosowanie w tym celu segregacji ras.

Eugenika to dziedzina teorii ewolucji, która zajmuje się selektywnym rozmnażaniem, które ma na celu przekazywanie z pokolenia na pokolenie cech uważnych za pożądane i wartościowe dla danego gatunku. Ma ona dwa kierunki: z jednej strony tworzy warunki korzystne dla rozwoju potomków o cechach dodatnich, czyli pożądanych, a z drugiej strony uniemożliwia rozwój potomków o cechach negatywnych (np. z wadami genetycznymi). W takim rozumieniu eugenika może być wykorzystana do celów rasistowskich, co potwierdzają liczne przykłady historyczne.

Najbardziej znanym i też najbardziej bestialskim przykładem wykorzystania eugeniki do celów rasistowskich, była polityka III Rzeszy, realizowana przez Adolfa Hitlera i jego wiernych podwładnych. Hitler postawił sobie cel wprowadzenia w życie nietzscheańskiej wizji "nadczłowieka", którego miano przypisał nacji germańskiej. Prawo do życia zyskali tylko przedstawiciele tzw. typu nordyckiego (dla antropologów jest to typ rasy białej, cechujący się wysokim wzrostem, jasną pigmentacją skóry i blond owłosieniem, jasnym kolorem oczu. Jest to typ charakterystyczny dla mieszkańców Europy Północnej oraz Islandii). Typ nordycki zyskał miano rasy "wyższej" nad pozostałymi ludami Europy. Jednym z priorytetów polityki III Rzeszy była eksterminacja narodów ras "niższych" i takie wykorzystanie eugeniki, aby zapewnić rozwój jedynie rasie nordyckiej. Z tego czasu wywodzi się pejoratywne znaczenie eugeniki i przekonanie o jej rasistowskim charakterze.

Innym przykładem rasistowskiej działalności była polityka Apartheidu w Afryce Południowej. Był to system polityczny oparty na segregacji rasowej i poddany kodyfikacji prawnej. Wprowadził on podział społeczeństwa na białych, czarnych i kolorowych. Potem dodano także grupę azjatycką. Każdej z tych ras przydzielono osobne strefy przebywania, zakazano mieszanych związków małżeńskich, a nawet stosunków seksualnych. System ten został wprowadzony w latach 40-tych XX w. w Republice Południowej Afryki i stanowił główny kierunek polityki w tym państwie w latach 1948 - 1991. Segregacja rasowa dotyczyła przestrzeni życia (określone sfery zamieszkania dla każdej grupy), instytucji społecznych i publicznych oraz życia politycznego. Państwo surowo karało nie tylko wszelkie naruszenia w tych dziedzinach, ale nawet samą krytykę systemu.

W tym przypadku za cechę pożądaną w procesie selekcji uznano kolor skóry. Wprowadzono w życie taki eugeniczny dobór rodziców, aby uniemożliwić mieszanie się poszczególnych ras i zachować dany kolor skóry w obrębie grupy.

Jak widzimy eugenika jest często wykorzystywana w celach ingerencji w selekcję naturalną, za jej pomocą usiłuje się usunąć mutacje niepożądane, losowe. Ten fakt może świadczyć o jej rasistowskim charakterze.

W populacjach, w których osobniki zdolne do rozrodu dobierają się w sposób losowy (nie są kojarzone w sposób selektywny) obowiązuje prawo Hardy'ego - Weinberga które mówi, że jeśli częstość występowania genotypów AA, Aa, aa różni się od przewidywanej, to nie zostały spełnione jeden lub kilka warunków naturalnych. Tak się dzieje właśnie podczas selekcji naturalnej, kiedy następuje eliminacja danego genotypu, czyli mutacja. Ingerencja "z zewnątrz" w ten proces jest przejawem rasizmu.

Proces ewolucji ("powolny, nieodwracalny i kierunkowy proces rozwoju organizmów, którego efektem jest coraz większa różnorodność, złożoność i organizacja świata żywego i któremu podlegają całe populacje, a nie pojedyncze osobniki") rządzi się pewnymi prawami (wyszczególnił je jeden z ojców ewolucjonizmu H. Spencer):

1. Prawo komplikacji (rekombinacje i mutacje) - za zmienność populacji odpowiedzialna jest rekombinacja genów, która ma miejsce w czasie rozmnażania płciowego, czynniki środowiskowe, które wpływają na zmiany w genach i chromosomach. Ingerencja w ten proces to zmiana doboru losowego genów.

2. Prawo selekcji - selekcja naturalna ma na celu zwiększenie możliwości przetrwania osobnika w danym środowisku. Szanse przeżycia rosną wraz z utrwalaniem się cech przystosowawczych, które powstają w wyniku korzystnych mutacji. Dzięki temu szeregi populacji są zasilane coraz lepiej przystosowanymi osobnikami.

3. Prawo izolacji - różnego rodzaju izolacje grup gatunkowych (geograficzne, genetyczne) powodują powstawanie nowych gatunków.

4. Dryf genetyczny - jest to proces o charakterze przypadkowym, nie związanym z wpływem doboru naturalnego. Jest wywołany zmniejszaniem się liczebności populacji i polega na zmianie częstości występowania pewnych genów w jej obrębie.

Próba jakiejkolwiek ingerencji w proces doboru naturalnego, a szczególnie w wyżej wymienione prawa powoduje oczywiście duże zmiany w kolejnych generacjach gatunku. Pojawia się tu pytanie o kwestie etyczne tych zmian - czy są one zasadne, czy mogą pomóc w pomyślnym rozwoju naszego gatunku, czy raczej prowadzą do degeneracji ludzkości promując jedynie nieliczne, pozytywne cechy mające być wyznacznikiem człowieczeństwa.