Wśród wielu dzieł Mickiewicza na uwagę zasługują "Dziady" cz. II. Powstały ona w 1823 r., a więc w czasie, kiedy w Europie rozwinął się nowy prąd w sztuce, jakim był romantyzm. Utwór Mickiewicza zaliczany jest do nowego typu gatunków, który wyróżnia się swoistymi cechami. Świadczą o tym elementy, które postaram się tutaj omówić.
Najważniejszą sprawą niech będzie data powstania utworu - 1823 r. Jest to więc rok po wydaniu "Ballad i Romansów" w 1822 r., utworów, które w pełni odzwierciadlają znamiona nowej epoki. Nie zawierają żadnych elementów tak jak pierwsze wiersze Mickiewiczowskie, charakterystyczne dla epoki oświecenia.
Innym argumentem będzie poruszenie w "Dziadach" problemu miłości i uczuć. Miłość jest jednym z najważniejszych elementów z życia człowieka "kto nie dotknął ziemi ni razu, ten nie może być w niebie". Człowiek, który odrzucił miłość, nie może być zbawiony. Kto nie doznał miłości, ten w pełni nie zrealizował życia na ziemi. To uczucie jest więc dla człowieka nadrzędnym celem. Ważna jest także miłość w innym znaczeniu - szacunku dla bliźniego. Ma więc tu zastosowanie przykazanie miłości: "Kochaj bliźniego jak siebie samego". Tylko ten może zasłużyć na zbawienie, kto dla drugiego człowieka był człowiekiem.
Poza wymienionymi wyżej elementami autor wprowadził do utworu zjawy i duchy. W dziełach w poprzedniej epoce byłoby to niemożliwe . Duchy przybywają na Dziady i proszą żywych o pomoc w dostaniu się do nieba. Mówią o swoich uczuciach i występkach na ziemi.
Inna cecha utworów romantycznych jest dowolność pojawienia się bohaterów oraz zachwianie chronologii, Np. na obrzęd Dziadów przybywa najpierw duch lekki, następnie duch o ciężkiej winie, a na końcu duch o winie średniej. Cechy utworu romantycznego potęguje nastrój dramatu. Jest on tajemniczy, groźny. Akcja rozgrywa się w niecodziennej scenerii (kaplica cmentarna). Te elementy mają wywołać odpowiednie wrażenie na odbiorcy. Wszystko owiane jest wielka tajemnicą.
Ostatnia sprawą, która tu przedstawię będzie kolejność powstawania części utworu. Dotyczyć to będzie chronologii, o której wyżej wspomniałam. W tym przypadku również została ona zachwiana, bo najpierw powstała część II, później I, następnie IV, a na końcu III.
Wyżej poruszyłam wiele elementów, które świadczą o nowatorstwie Mickiewicza. Sądzę, że powyższe dowodowy starczą by stwierdzić, że cz. II "Dziadów" to dramat romantyczny. Zawiera wszystkie cechy utworów z nowej epoki.
