Prądem literackim nazywamy fazę procesu historycznoliterackiego, którą można zawrzeć w określonych ramach chronologicznych. Zostają one wyznaczone przez ważne wydarzenia, które znacząco odciskają się w świadomości zbiorowości. Przykładem może być tu powstanie styczniowe, które jest umowną cezurą pomiędzy romantyzmem a pozytywizmem.

Oblicze danego okresu zależy od wielu czynników:

  • Różnorodność zawierających się w niej prądów literackich oraz jakość prądu głównego, który na jego kształcie odciska się najmocniej.
  • Rodzaj zadań społeczno - kulturalnych, jakie narzuca sobie do wypełnienia literatura.
  • Tradycja literacka i sposób odnoszenia się do niej czołowych przedstawicieli danego okresu oraz oczekiwania odbiorców.
  • Jednolite w formie życie literackie oraz ściśle zdefiniowany rodzaj czytelnika.