Prądem literackim nazywamy fazę procesu historycznoliterackiego, którą można zawrzeć w określonych ramach chronologicznych. Zostają one wyznaczone przez ważne wydarzenia, które znacząco odciskają się w świadomości zbiorowości. Przykładem może być tu powstanie styczniowe, które jest umowną cezurą pomiędzy romantyzmem a pozytywizmem.
Oblicze danego okresu zależy od wielu czynników:
- Różnorodność zawierających się w niej prądów literackich oraz jakość prądu głównego, który na jego kształcie odciska się najmocniej.
- Rodzaj zadań społeczno - kulturalnych, jakie narzuca sobie do wypełnienia literatura.
- Tradycja literacka i sposób odnoszenia się do niej czołowych przedstawicieli danego okresu oraz oczekiwania odbiorców.
- Jednolite w formie życie literackie oraz ściśle zdefiniowany rodzaj czytelnika.