Jedną z głównych postaci poetyckiej powieści Adama Mickiewicza pt. "Grażyna" jest książę litewski Litwor. To bardzo młoda i jednocześnie ambitna postać, służący wielkiemu księciu litewskiemu Witoldowi. Litawor potępiał władzę Witolda, gdyż uważał, że dąży on do objęcia władzy absolutnej. Książe miał w pamięci obietnice Wielkiego księcia litewskiego, że obejmie panowanie nad Lidą, znaczną część Litewskiego Księstwa. Była to dla Litawor bardzo atrakcyjna oferta, gdyż zdecydowanie podniosłaby prestiż księcia. Jednakże Litawor zwątpił w obietnicę Witolda, gdy usłyszał od krzyżaków o podstępnym planie Wielkiego Księcia. Krzyżacy zapewnili Litawor, że Witold nie tylko nie zamierza dotrzymać obietnicy, ale dodatkowo chce go uwięzić lub nawet dopuścić się na nim zbrodni. Litawor uwierzył w słowa Krzyżaków wiedząc równocześnie, że Litwa jest z nimi w konflikcie. Zakon krzyżacki prowadził politykę niezgodną z chrześcijańską misją a Litwini przejawiali wobec nich głęboką wrogość. Postawa Litawor jest, zatem godna potępienia gdyż działał on przeciwko przekonaniom swego kraju. Pomimo świadomości, że zakon krzyżacki jest największym wrogiem Litwy dopuszcza się przymierza z nimi w celu obalenia rządu Witolda. Litawor dostał zapewnienia od krzyżaków, że w walce z Witoldem będzie wspierany żołnierzami z zakonu krzyżackiego. Doprawy zrozumiała jest reakcji Rymwida na tę wiadomość:
" (…) O panie!
Bogdajbym nigdy nie dożył tej pory!
Brat przeciw bratu ma podnosić dłonie!
Wczoraj wyszczerbił na Niemcach topory.
Dziś ma je ostrzyc ku Niemców obronie?-
Zła jest niezgoda, ale gorsza zgoda
Chcesz nas pojednać; raczej ogień z wodą!"
Grażyna, wierna i oddana żona Litwora nie mogła zgodzić się z decyzją męża. Potajemnie próbowała odżegnać go od swego planu jednakże bezskutecznie. Gdy jednak przybyli krzyżacy, aby ustalić z Litworem szczegóły ataku Grażyna nie pozwoliła im przekroczyć progu zamku, odwołując w tajemnicy przed mężem spotkanie. Krzyżacy poczuli się bardzo obrażeni i zdradzeni, dlatego też chcieli dokonać zemsty na Litaworze. Grażyna postanowiła przebrać się za swego męża i chroniąc jego życie udała się na pole walki. W bitwie tej zwyciężyła strona Litewska, jednakże Grażyna została śmiertelnie ranna. Litawor domyśli się postępowania swej żony jednakże zbyt późno.
Podejmując się oceny Litawora należy wziąć pod uwagę intencje, jakie przemawiały przez księcia. Jako władca powinien on być wierny swym poddanym a przymierze z zakonem krzyżackim było zdradą wobec jego kraju. Jego postępowanie było bardzo egoistyczne i przyniosło w konsekwencji tragiczne skutki. Stracił Litawor swą ukochaną żonę, ponieważ był głuchy na prośby zarówno swego sługi Rymwida jak i samej Grażyny.
Uważam, że Litawor wykazał się dużą nieodpowiedzialnością i bardzo zawiódł swych poddanych a także najbliższych. Książe nie powinien podejmować pochopnych decyzji tym bardziej, że decydował on o losach całego kraju. Litawor nie powinien ufać w uczciwe zamiary krzyżaków. Myślę, że decyzją o zawarcie przymierza zdradził nie tylko swych najbliższych ale przede wszystkim siebie. Jego postępowanie było bardzo egoistyczne a śmierć Grażyny była dla Litawor największą karą jakiej mógł doświadczyć. Władca nie powinien popełniać błędów za które pokutował by cały kraj i najbliżsi. Myślę, że Litawor nie ma cech prawdziwego króla i zasługuje na potępienie za swoje czyny.
