„Carpe diem” i „Trwaj chwilo jesteś piękna” – rozważania na temat ludzkiego szczęścia

Dla każdego człowieka szczęście jest czymś zupełnie innym. Można stwierdzić, że ilu ludzi, tyle można znaleźć definicji szczęścia. Jednym szczęście zapewnią pieniądze, innym zdrowie, a jeszcze innym do szczęścia potrzeba jedynie obecności bliskich. Szczęście jest zatem wartością względną. Nad nim od wieków debatują filozofowie, jest przecież ono obiektem zainteresowania każdego człowieka. Ludzie na każdym kroku życzą szczęścia drugiej osobie, jednak czy wypowiadając takie życzenia wiedzą co się z tym wiąże? Oczywiście szczęście wiąże się z ustaleniem tego co jest w życiu ważne, tego czego człowiek najbardziej dla siebie pragnie. Epikurejska sentencja "Carpe diem" - Chwytaj dzień oraz wypowiedź Fausta "Trwaj chwilo jesteś piękna" zapewne mogą bardzo pomóc w ustaleniu tego co ludzie nazywają szczęściem.

Ludzie, aby określić co jest dla nich szczęściem powinni zadać sobie kilka bardzo istotnych pytań. I rzeczywiście najczęściej padają pytania o to czego tak naprawdę jest w życiu ważne, o realizację marzeń, pragnienia osobiste i innych ludzi, sytuacje, które kiedyś chcielibyśmy jeszcze raz przeżyć. Odpowiedzi na te pytania powinniśmy szukać w doświadczeniach życiowych i we własnym wnętrzu. Te szczęśliwe chwile, o których mowa pomogą nam zdefiniować własne dążenia i obrać właściwy cel. Są przecież takie sytuacje, które chciałoby się powtórzyć bez względu na wiek i okoliczności życiowe.

Wielu ludzi bardzo chciałoby się wrócić do dzieciństwa, kiedy to beztrosko patrzyło na świat. Dla większości ludzi dzieciństwo to czas sielankowy, kiedy to podporządkowanym jest się woli rodziców. To oni podejmują decyzje, dbają o rozwój i podstawowe potrzeby małego człowieka. To zazwyczaj bardzo miłe wspomnienia, do których bardzo chętnie się wraca. To czas, kiedy możemy się bawić, a jedynym obowiązkiem jest nauka w szkole. Są to np. wspomnienia z wakacyjnych wyjazdów, obozów czy też kolonii, kiedy to o nic się nie martwiąc można było się oddać jedynie wypoczynkowi. Do tych chwil warto wracać, przywoływać je w stresowych sytuacjach, aby choć na moment przenieść się do krainy dzieciństwa. To jedna tych, pięknych chwil, które mają trwać wiecznie - zgodnie z tym, co powiedział Faust.

Z ogromnym sentymentem wspomina się również pierwsze miłości. Są to przecież chwile, o których bardzo często mówimy "Trwaj chwilo jesteś piękna". Te wspomnienia przechowuje się bardzo długo i po wielu latach przywołuje je z rozrzewnieniem i uśmiechem. Kiedy jest się młodym wszystko przeżywa się przecież z ogromną intensywnością, przywiązując wagę nawet do bardzo drobnych szczegółów. Stąd piękne wspomnienia pierwszych pocałunków, przyspieszonych oddechów, trzymania za rękę ukochanej osoby. Wówczas wydaje nam się, że to największe szczęście, jakie może nas w życiu spotkać. Kiedy jednak po latach przywołujemy chwile, które kiedyś wydawały nam się szczęśliwe, dziwimy się jak niewiele widzieliśmy o sobie i jak mało mieliśmy doświadczenia życiowego.

Szczęśliwe chwile to również takie, które spędzamy w gronie rodziny. Wspólne posiłki, rozmowy, zabawy, są przecież tymi, do których chcemy wracać. To czas, kiedy czujemy się bezpieczni, kiedy wiemy, że rodzina stanowi bardzo ważną wartość. Kiedy zakładamy własne rodziny kopiujemy wzorce, które kiedyś miały miejsce w naszych domach. Ciepło domowego ogniska, jest jedyną z tych wartości, które stanowią o szczęśliwym życiu. Dom jest także miejscem, w którym poznajemy sprawy, które wpływają na to jakimi jesteśmy ludźmi. To rodzice przekazują nam najważniejsze informacje dotyczące prawd moralnych, tego jak mamy postępować. Te wartości również wpływają na to, czy uważamy się za ludzi szczęśliwych.

Epikurejskie hasło "Carpe diem" w życiu współczesnego odnosi się do sytuacji, w których możemy sobie pozwolić na "chwytanie życia". Chodzi przede wszystkim o te sytuacje, które są momentami przyjemnymi, chwilami zabawy oraz radości. Epikur uznał, że najwyższą formą szczęścia człowieka jest unikanie cierpienia. Uważał, że człowiekowi potrzebne są również cnota, rozum i przyjaźń, które służą uzyskaniu przyjemności. Jego zdaniem wewnętrzny spokój oraz rozsądne życie bardzo sprzyjają osiąganiu szczęścia osobistego. Czasem jednak współczesny człowiek nadużywa tej sentencji i tłumaczy ją sobie przesadnie zapominając, że w życie nie składa się z samych tylko przyjemności. "Carpe diem" to przecież nie tylko zabawa, ale również i życie rozumne oraz rozsądne. Cenniejszą zasadą w dążeniu do szczęścia powinna być chyba zasada złotego środka, którą propagował Horacy. Według niego dobrą drogą do osiągnięcia szczęścia było korzystanie z przyjemności z należnym umiarem. Co prawda Horacy pochwalał epikurejską zasadę "Carpe diem", jednak stwierdził, że tylko mądrość oraz rozsądek może zapewnić człowiekowi umiejętne korzystanie z dóbr tego świata. Trudno się nie zgodzić, z zasadą złotego środka w czasach, kiedy człowiek często działa bezmyślnie. Koncentruje się bardzo często na przyjemnościach i zapomina, że w życiu oprócz nich liczą się również obowiązki i powinności, które nie zawsze są przyjemne. Najczęściej zasadę "Carpe diem" powtarzają młodzi ludzie, którzy chcą z życia czerpać tylko to co dotyczy zabawy oraz rozrywek. Przez taką nadinterpretację często dochodzi od konfliktów między nimi, a ich rodzicami, którzy nauczyli się już, że życie to również i smutne doświadczenia, dzięki którym stajemy się mocniejsi wewnętrznie. Rozrywki są przecież sprawami bardzo ulotnymi i one nauczą nas jak żyć w zgodzie z własnym sumieniem. Smutny jest fakt, że kiedy człowiek zrozumie swój błąd z młodości na wiele spraw jest już za późno. Przyjemności powinny być przecież nagrodą za dobrze wypełnione obowiązki i zrealizowane życiowe cele, a sama zabawa nie powinna być celem w dążeniu do szczęścia. W końcu przecież przychodzi czas na dorosłość i wówczas często ludzie żałują takiego stylu życia, ponieważ nie spełniły się ich marzenia dotyczące wielu innych spraw, np. wykształcenia, założenia rodziny, znalezienia dobrej pracy.

Ogromnym błędem osób, które koncentrują się tylko na przyjemnościach jest fakt, że zapominają one o tym, że wokół nich są inni ludzie. Tak dają się ponieść zabawie i korzystaniu z życia, że nie zważają na nawiązywanie przyjaźni. Jest to przecież jedna z najważniejszych wartości w życiu człowieka, która pozwala wierzyć, że obok nas są ludzie, którym nie jesteśmy obojętni. Przyjaciele są bardzo ważni jeżeli chcemy być szczęśliwymi ludźmi. Oni pozwalają nam uwierzyć w siebie i mieć pewność, że w trudnych chwilach nie zostaniemy sami.

Współczesny człowiek za cel swojego życia - zatem za szczęście uważa posiadanie pieniędzy. Stają się one przedmiotem pożądania człowieka XXI wieku, który żyje w ogromnym tempie i nie umie nawet na chwilę się zatrzymać, aby rozejrzeć się wokół siebie - dostrzec innych ludzi. Ich potrzeby stają się dla takich osób mało ważne. Liczy się tylko zasobność portfela i umiejętność inwestowania pieniędzy. Bardzo często używa się sformułowania "pieniądze szczęścia nie dają". Jest w nim jednak wiele racji. Pieniądze sprawiają, że człowiek nierozsądnie nimi gospodarujący staje się ich niewolnikiem. Pogoń za nimi staje się życiowym celem - największym szczęściem. Trzeba jednak pamiętać, że brak funduszy może sprawić, że człowiek będzie nieszczęśliwy. Przecież pieniądze zapewniają mu godne życie, pozwalają realizować marzenia i dzięki nim można zaspokajać podstawowe potrzeby życiowe, takie jak np. jedzenie. Nie można też zapominać, że życie w biedzie nie zapewnia szczęścia. Życie bowiem, aby było szczęśliwe musi być godne.

O poczuciu szczęście niewątpliwie decyduje również to, jakie mamy doświadczenia. To one bardzo silnie precyzują to, jakie sobie stawiamy w życiu cele oraz to kim jesteśmy. W życiu człowieka pojawiają przecież doświadczenia pozytywne, ale również i te smutne, których w żaden sposób nie można uniknąć. Szczęście jest zatem wynikiem wszystkich naszych przeżyć, refleksji, chwil dobrych i tych złych.

Ludzie jednak są takiej konstrukcji, że nieustannie dążą do szczęścia. Często zdarza się tak, że w tym poszukiwaniu błądzą. Współcześnie wielu ludzi korzysta z usług wróżek, ufa numerologii. Za wszelką cenę ludzi ci pragnąć poznać swój los i interesuje ich często tylko to, czy spotka ich szczęście, czy też nie. Zapominają oni, że nie da się przepowiedzieć przyszłości i nawet najbardziej wykwalifikowany specjalista nie może mieć stuprocentowej pewności, co do tego, czy czeka nas szczęście. Zapominają również, że poszukiwanie szczęścia można zacząć od Boga. Nadzieja, która płynie z Jego obecności pozwala wierzyć, że Bóg opiekuje się nami i że dzięki niemu spotykają nas dobre rzeczy. Szczęścia człowiekowi nie dadzą cudowne talizmany, amulety, słonie ale wiara, która pozwala nawet w najtrudniejszych momentach wierzyć, że spotka nas coś dobrego - że czeka nas szczęśliwe życie.

"Trwaj chwilo jesteś piękna" - powiedział Faust. Nie ma człowieka, który nie miałby takich chwil. Pozostaje jednak kwestia docenienia sytuacji, które powinny trwać wiecznie. Czasem przecież zdarzają się momenty, które sprawiają, że lepiej i pozytywniej patrzymy na świat. To np. uśmiech na twarzy dziecka, jakiś miły gest, pomoc okazana w trudnej sytuacji. Może to być również np. jakieś miłe spotkanie w gronie przyjaciół, rodziny. Kiedy przychodzi dorosłość człowiek przypomina sobie te chwile, chce je powtarzać. Piękno tych sytuacji jest jednak niepowtarzalne i ulotne. Nic bowiem "dwa razy się nie zdarza i nie zdarzy".

Fascynujący jest również fakt, że choć szczęście jest wartością względną, ludzie przez cały czas do niego dążą. Współczesnego człowieka przekonują do tego dodatkowo media, które lansują konsumpcyjny model życia. Manipulując odbiorcą, przekazują mu wskazówki, jak ma żyć, jak się ubierać, gdzie spędzać wolny czas, aby tylko czuć się szczęśliwym. Ludzie często koncentrują się przez to na pomnażaniu pieniędzy - tak bowiem przekonują do takiego stylu bycia media. Ulegając tej presji coraz bardziej skupiamy się na sobie, patrzymy egoistycznie na świat, zapominając o potrzebach innych. Zapewniając szczęście sobie, zabieramy je innym ludziom. Dobre chwile nie są jednak nic warte, jeśli nie można ich dzielić z innymi ludźmi. Tylko ludzie wokół nas - przyjaciele mogą nam pozwolić, na szczęśliwe życie. To im pierwszym opowiadamy o pozytywnych wartościach w naszym życiu i to oni cieszą się z tego faktu razem z nami.

Epikurejskie hasło "Carpe diem" i wypowiedź Fausta są bardzo wyraźnymi i cennymi wskazówkami, które pozwalają prowadzić rozważania na temat szczęścia. To jednak wartość, która zależy od nas samych, od naszych wyborów, decyzji oraz postanowień życiowych. Wszystko zależy od tego, jakie mamy doświadczenia, jak postrzegamy świat, który nas otacza. Chociaż dla każdego człowieka szczęście jest czymś zupełnie innym, to jednak większość z nas chce zdrowia dla swoich bliskich, pieniędzy, które zapewnią godne życie, czy też miłości, która bardzo często staje się celem życia. Warto jednak pamiętać, aby uszczęśliwiając siebie zwrócić uwagę również na potrzeby innych, czasem bardzo bliskich ludzi. Najważniejszą zasadą w życiu powinna być horacjańska zasada złotego środka, która pozwala na czerpanie przyjemności z życia z umiarem, jednocześnie sprawiając nasze życie bogatszym wewnętrznie. Spokój wewnętrzny i kontrakt z naturą mogą również wpływać na postrzeganie świata jako szczęśliwego. Trzeba jednak pamiętać, że najważniejszą sprawą jest życie w zgodzie z własnym sumieniem. Najistotniejszy w drodze do szczęścia jest kodeks moralny, dzięki któremu możemy nie krzywdzić innych dążąc do tego, co ludzie nazywają szczęściem.