Elementy fantastyczne można odnaleźć w mitach, baśniach, legendach, podaniach, balladach czy powieściach. Mogoą to być zarówno postacie nadprzyrodzone np.: duchy, zjawy, wampiry, anioły czy demony, jak i nadprzyrodzone lub baśniowe zjawiska i wydarzenia. Fantastyka istnieje w literaturze od niepamiętnych czasów. Autorzy wprowadzali takie elementy, po to by odrealnić akcję utworu, aby zaciekawić czytelnika lub po to, by nadać fantastycznym postaciom czy sytuacjom jakieś symboliczne znaczenie. Poprzez elementy fantastyczne mogli wyrazić o wiele więcej znaczeń niż poprzestając jedynie na tym, co realistyczne.

       W dramacie symbolicznym jakim jest "Wesele" S.Wyspiańskiego elementami fantastycznymi są Osoby Dramatu, które są nośnikiem znaczeń symbolicznych. W pierwszym z podanych fragmentów Rachela i Poeta podczas rozmowy zapraszają na wesele chochoła, który jest kluczową postacią utworu, ponieważ to on zapowiada przybycie kolejnych Osób Dramatu. Chochoł symbolizuje tutaj dwoistość narodu. Przecież róża, która okryta jest słomą to pozytywne cechy Polaków, natomiast słoma to wady społeczeństwa. Wyspiański ukazuje w ten sposób niemoc Polaków, brak jedności, a także słabości, utrudniające odzyskanie niepodkległości. W drugim z podanych fragmentów Poecie ukazuje się Rycerz, którym jest Zawisza Czarny- polski bohater narodowy, który zasłużył się w bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku. Rycerz jest symbolem potęgi, odwagi, chęci do działania, zwycięstwa. Jest kompletnym przeciwieństwem Poety. Zawisza Czarny zauważa, że jego rozmówca chciałby jakoś wspomóc naród, ale się boi. Uważa, że zamiast dekadenckich, przygnębiających utworów powinien pisać teksty nawołujące do walki.

       Stanisław Wyspiańki w "Weselu" jako postać fantastyczną ukazuje Hetmana Branickiego, który rozmawia z Panem Młodym. Ksawery Branicki próbuje porównać go do samego siebie. Myśli, że ich obu można uznać za zdrajców, ponieważ tak jak on zdradził Polskę podczas Targowicy, Pan Młody zdradził swój stan- inteligencję, żeniąc się z chłopką. Hetman symbolizuje dni hańby narodowej i zdrady. Uosabia on najgorsze narodowe cechy. Jest symbolem egoizmu, pychy, zaprzedania duszy diabłu. Inną postacią fantastyczną w tym utworze jest Widmo zmarłego narzeczonego Marysi. Podczas spotkania dziewczyna uświadamia sobie, że kocha swego obecnego męża, jedak uświadamia sobie, że zawsze będzie pamiętała o dawnym ukochanym. Widmo jest symbolem niespełnionych marzeń o lepszym życiu a także utraconej miłości.

       Innym utworem zawierającym elementy fantastyczne jest "Świteź" Adama Mickiewicza. Ballada nawiązuje do ludowych legend o tajemniczym jeziorze. W pierwszej części narrator opisuje urzekającą urodę jeziora Świteź. Piękno przyrody zostało połącozne z tajemniczą i pełną grozy atmosferą otaczającą to miejsce. Pozornie spokojna i przyjazna natura pokazuje swoje drugie oblicze. Tajemnica jeziora rozbudza ludzką ciekawość. Prawdę postanowił odkryć pewien mężczyzna, który wcześniej oddał się pod Boską opiekę. Ostatnia i najobszerniejsza część ballady to opowieść wyłowionej z wody kobiety-ducha o historii zatopionego miasta. Córka władcy Świtezi Tuhana odkryła przed zebranymi tajemnicę jeziora. W dawnych czasach, kiedy Tuhan pospieszył z pomocą obleganemu w Nowogrodzie przez siły carskie Mendogowi, ruskie wojska napadły na Świteź, w której pozostały jedynie kobiety, starcy i dzieci. Zrozpaczona księżniczka zaczęła prosić Stwórcę o śmierć i wtedy Bóg zatopił miasto a jego mieszkańców zamienił w kwiaty. Najeźdźców spotkała kara, kiedy zaczęli zrywać kwiaty – spotkała ich śmierć.

       Elementy fantastyczne w utworach służą lepszemu zapamiętaniu przesłania przez czytelnika, zapadają w pamięć, symbolizują coś. Dzięki nim jesteśmy w stanie wyczytać i zrozumieć więcej. Elementy fantastyczne mogą pełnić rozmaite role w utworach literackich - nie ograniczają się tylko do wzbogacenia przedstawianego świata, ale także pogłębiają przesłanie utworu, sprawiają, że jego odczytanie staje się pełniejsze.