Gejzer jest to źródło gorącej wody wyrzucające okresowo i gwałtownie wodę i parę wodną. Nazwa "gejzer" pochodzi z języka islandzkiego od słowa "geysa", co znaczy tryskać, wybuchać.
Gorące źródła występują na obszarach czynnego wulkanizmu. Najwięcej jest ich na Islandii, w Stanach Zjednoczonych (zwł. w Parku Narodowym Yellowstone), Nowej Zelandii, na Kamczatce i w Japonii.
Wybuchy gejzerów mogą odbywać się z różną częstotliwością - od kilku minut czy kilku - kilkunastu godzin do nawet kilku dni. Wyrzucana przez nie woda gruntowa ogrzana jest przez gorące gazy pochodzące z wnętrza ziemi, a słup tryskającej wody osiąga wysokości 30 - 70 metrów. Zawiera ona rozpuszczone substancje mineralne, które po wybuchu osadzają się w otoczeniu gejzeru, np. martwicę krzemionkową (gejzeryt) czy aragonit.
Przez gejzer, w jego głąb, prowadzi kanał, który wypełnia woda gruntowa, która pod wpływem wysokiego ciśnienia podgrzewa się do ponad 100º C. Dochodzi w ten sposób do tworzenia się pęcherzy pary, wypychających wodę w górę, gdzie, z kolei, w efekcie spadku ciśnienia woda zaczyna gwałtownie parować, a wraz z parą unosi woda, która jest wyrzucana na powierzchnię. Po upływie pewnego czasu źródło ponownie napełnia się wodą i cykl zaczyna się od początku.
Wybuchy niektórych gejzerów odbywają się w bardzo regularnych odstępach czasu, wybuchów innych nie zawsze można przewidzieć. Ta różnorodność wynika z różnej budowy źródeł. Mogą różnić się wielkością zbiornika, szerokością kanału oraz wysokością temperatury. Czasami między gejzerami występują podziemne połączenia, dzięki czemu ich wybuchy następują kolejno. Przykładem mogą być Gejzer Prince of Wales Feathers połączony z gejzerem Pohutu. Najpierw Prince wyrzuca wodę i parę wodną przez około dwie - pięć godzin, kiedy przestaje zaczyna wybuchać Pohutu.
Najwyższym gejzerem na świecie był gejzer powstały w Waimangu w Nowej Zelandii w 1900 r. W roku 1904 osiągnął on rekordową wysokość - ok. 460 m. W późniejszych latach jego aktywność malała, aż zamarł na stałe w roku 1917. Równie znanym, choć o wiele mniejszym gejzerem jest Old Faithful w Parku Narodowym Yellowstone w USA, który wybucha na wysokość około 40 m., z niezwykłą regularnością.
Gorące wody gejzerów wykorzystuje się często do celów leczniczych, np. w USA i Japonii oraz do ogrzewania domów - na Islandii.
