Trzecią planetą naszego Układu Słonecznego (licząc w kolejności od Słońca), a piąta pod względem wielkości jest Ziemia. Stanowi ona największą planetę wewnętrzną spośród czterech (oprócz Merkurego, Wenus i Marsa). Podobnie jak inne planety wewnętrzne, Ziemia wykazuje budowę skalistą. Ze względu na to, że bezpośredni dostęp człowieka z wielu względów nie jest możliwy, samo poznawanie składu i budowy wnętrza Ziemi odbywa się na podstawie porównawczych badań naukowych. Wedle badań naukowych, Ziemia jest najbardziej gęstą planetą spośród planet Układu Słonecznego, a budują ją głównie pierwiastki ciężkie (przy czym niewiele pierwiastków chemicznych występuje w skorupie ziemskiej samodzielnie- większość tworzy związki i występuje w postaci skał lub minerałów). Jądro tej planety składa się w dużej mierze z metali. Zasadniczo podzielone jest na dwie części: stałe jądro wewnętrzne (które jest w stanie stałym i składa się głównie z żelaza z domieszką niklu ) oraz płynne jądro zewnętrzne (składa się przypuszczalnie z ciekłego żelaza zmieszanego z ciekłym niklem i śladowymi ilościami pierwiastków lekkich). Jednak warunki powierzchniowe panujące na Ziemi są diametralnie różne od tych, które panują na pozostałych planetach wewnętrznych. Jedynie na trzeciej planecie Układu Słonecznego występuje w stanie płynnym życiodajny związek chemiczny, jakim jest woda. Także tylko na Ziemi występuje atmosfera, bogata w tlen i azot, sprzyjająca powstaniu i rozwoju życia, które powstało na naszej planecie miliardy lat temu (miliony żywych gatunków zamieszkują wspólnie Ziemię od miliardów lat a każdy z nich ma własną historię trwającą średnio od 2 do 10 milionów lat) oraz ewoluuje do dnia dzisiejszego (nie tylko jako naturalny proces ciągłych zmian, ale także poprzez sztuczną ingerencję człowieka).

Na początku swojego istnienia, Ziemia stanowiła glob pokryty gorącą, półpłynną materią. Ciężar właściwy naszej planety wynosi 5515 kg/m3, co czyni ją najbardziej gęstą w Układzie Słonecznym (przy czym ciężar właściwy przy powierzchni wynosi tylko ok. 3000 kg/m3). Samo jądro składa się z dużo bardziej gęstych substancji. Jakieś 4,5 miliarda lat temu, podczas formowania się Ziemi, planeta ta stanowiła półpłynną, stopioną masę. W tym okresie cięższe substancje opadały do środka, natomiast lżejsze materiały odpływały ku powierzchni. Efektem tych procesów jest obecny skład jądra Ziemi (jądro składa się w 80% z żelaza, resztę stanowi nikiel i krzem). Reszta pierwiastków, jako że wykazywała tendencję do tworzenia wiązań z lżejszymi pierwiastkami, pozostała w płaszczu ziemskim. Wyróżniamy następujące epoki geologiczne: prekambr (4,6 miliardów lat temu - 575 milionów lat temu), dzieli się na erę archaiczną i proterozoiczną; paleozoik (575- 248 milionów lat temu ), dzieli się na kambr, ordowik, sylur, dewon, karbon i perm; mezozoik (248- 65 milionów lat temu), dzieli się na trias, jurę i kredę; kenozoik (65 milionów lat temu do teraz), dzieli się na czwartorzęd i trzeciorzęd.

Stygnięcie i twardnienie skorupy ziemskiej a następnie wykształcanie się atmosfery, kontynentów i oceanów trwało miliardy lat. Następnie ruchy górotwórcze i inne procesy geologiczne zapoczątkowały kształtowanie się oraz powstawanie kontynentów. Złożone procesy rządzące przemianami litosfery zapoczątkowały nowe ważne zjawisko globalnej tektoniki, zwane wielkim dryfem. Początkowo doszło do pęknięcia i podziału Pangei - superkontynentu na część północną - Laurazję i część południową - Gondwanę. Wielki dryf rozpoczął się ponad dwieście milionów lat temu i trwa do dziś.

Trzecią planetę naszego Układu Słonecznego uznaje się za wielki magnes, o biegunach położonych w pobliżu biegunów geograficznych. Pole magnetyczne Ziemi charakterem przypomina pole wytwarzane przez dipol.

Podstawowe dane dotyczące Ziemi:

Średnia odległość od Słońca

149 597 887 km (1,00000011 AU)

Średnica na równiku

12 756,270 km

Okres obiegu wokół Słońca

365,25696 dni

Okres obrotu

23 h 56 min 4,09 s

Prędkość orbitalna

29,79 km/s

Temperatura powierzchni

min - 185 ºK, średnio - 287 ºK max - 332 ºK

Masa

5,9736×1024 kg

Średnia gęstość

5,515 g/cm³

Grawitacja na powierzchni

9,780 m/s²

Liczba księżyców

1