Estry

Estry są to produkty kondensacji kwasów (zarówno organicznych jak i nieorganicznych) i alkoholi. Jest to tzw. reakcja estryfikacji, a prościej estryfikacja, która przebiega wg ogólnego równania:

RCOOH + R'CH2OH  RCOOCH2R' + H2O

np.: CH3COOH + C2H5OH  CH3COOC2H5 + H2O

kwas octowy + alkohol etylowy daje octan etylu i wodę

Estry charakteryzują się miłym zapachem, co jest wykorzystywane w przemyśle spożywczym oraz w kosmetycznym (perfumy), należy zwrócić uwagę że w dużych stężeniach mogą być toksyczne. Estry są słabo rozpuszczalne w wodzie, ale za to mają zdolności dobrego rozpuszczalnika wielu związków organicznych.

Odwrotna reakcja do kondensacji estrów jest ich hydroliza. W środowisku kwaśnym po przyłączeniu wody powstaje: kwas i alkohol (reakcja odwracalna do wyżej opisanej).

W środowisku zasadowym hydrolizują nieodwracalnie tworząc odpowiednią sól kwasu i alkohol. W przypadku tłuszczy jest to tzw. proces zmydlania i tworzą się mydła (sole potasowe oraz sodowe wyższych kwasów karboksylowych), najczęściej stosowanym mydłem jest palmitynian sodu.

Kwasy organiczne

Kwasy karboksylowe należą do związków organicznych zbudowanych z łańcucha węglowodorowego i dołączonej do niego grupy -COOH tzw. karboksylowej. Jak sama nazwa wskazuje ich roztwory wodne mają pH kwaśne ( <7 ), przy tym ulegają tzw. dysocjacji jonowej, są słabymi elektrolitami.

Jako związki organiczne ich spalanie przebiega całkowicie:

2CH3COOH + O2 → CO2 + H2O

Przykładami kwasów karboksylowych to:

  1. kwas mrówkowy (metanowy) o wzorze HCOOH
  2. kwas octowy (etanowy) o wzorze CH3COOH
  3. kwas propanowy o wzorze C2H5COOH
  4. kwas masłowy (butanowy) o wzorze C3H7COOH
  5. kwas petanowy - C4H9COOH
  6. kwas heksanowy - C5H11COOH
  7. kwas heptanowy - C6H13COOH

Kwasy tłuszczowe:

  1. kwas palmitynowy - C15H31COOH inaczej przedstawiony jako CH3-(CH2)14-COOH
  2. kwas stearynowy - C17H35COOH inaczej przedstawiony jako CH3-(CH2)16-COOH
  3. kwas oleinowy -C17H33 inaczej przedstawiony jako CH3-(CH2)7-CH=CH-(CH2)7-COOH