Charakterystyka grup pierwotniaków
WICIOWCE
Są organizmami, których organellami ruchu są wici. Zazwyczaj dominuje u nich haplofaza. Do rozrodu dochodzi poprzez podział podłużny komórki. Posiadają wodniczki tętniące, a ich formą zapasu jest głównie skrobia oraz paramylon. Przedstawicielami są eugleny oraz bruzdnice, a wśród pasożytów:
- Świdrowce - afrykańskie: gambijski oraz rodezyjski. Pasożytują one we krwi u ssaków. Powodują śpiączkę, a są przenoszone przez muchy tse-tse. Południowoamerykańskim świdrowcem jest Trypanosoma cruzi, który powoduje chagasę, chorobę objawiającą się zapaleniem mięśnia sercowego oraz arytmię. Przenoszą go pluskwiaki.
- Lamblia - pasożytuje u ludzi i szczurów. Powoduje choroby wątroby, trzustki czy dwunastnicy
- Leischmanie - pasożytują na ludziach. Leischmania tropica wywołuje pendynkę - będącą chorobą skóry często występującą w klimacie podzwrotnikowym. Jest przenoszona przez moskity.
- Rzęsistek pochwowy - pasożytuje w drogach rodnych u kobiet i powoduje chorobę zwaną rzęsistkowicą. Przenosi się drogą płciową przy niezachowywaniu właściwej higieny osobistej.
ZARODZIOWCE
Są organizmami zbudowanymi z jednej lub wielu komórek. Ich organellami ruchu są nibynóżki. Niekiedy posiadają pancerze wysycane wapniem lub krzemionką. Ameba coli bytuje w jelitach, ale nie szkodzi gospodarzowi, natomiast ameba czerwonki bytująca w jelicie grubym jest niebezpieczna, gdyż powoduje wrzody oraz krwawienia z biegunkami. Do zarażania dochodzi z powodu niewystarczającej higieny, głównie w tropikach.
SPOROWCE
Należą do haplontów prowadzących pasożytniczy tryb życia. Ich cykle życiowe są skomplikowane. Znanym przykładem jest zarodziec malarii. Żywicielami pośrednimi są ludzie, natomiast jest on przenoszony przez komara widliszka, który wstrzykuje go do krwi. Pasożyt przenosi się do wątroby, tam się dzieli, a następnie wnika do erytrocytów. Powoduje to uszkadzanie krwinek i szybkie przenoszenie się na kolejne krwinki. Etap ten jest szybko powtarzany z częstością co 3 dni. Po jakimś czasie powstają gametocyty. Gdy zostaną pobrane przez komara, rozwiną się z nich gamety, które połączą się w diploidalne zygoty. Innym sporowcem jest Toxoplasma gonidii, dla którego żywicielami ostatecznymi są głównie koty. Jednak ludzie też mogą się nim zarazić. Pomimo braku objawów u zaatakowanych ludzi, są bardzo groźne dla płodu (u ciężarnych).
ORZĘSKI
Są najlepiej rozwiniętymi pierwotniakami. Należą tu najbardziej znani przedstawiciele, tacy jak: pantofelek, małżynek, wirczyk czy trąbik.
