- Biocenoza - tworzą wszystkie populacje żyjące na określonej przestrzeni i w danym czasie wzajemnie na siebie oddziałujące. Skład gatunkowy podlega zmianie w okresach rocznych lub wieloletnich.
- Ekosystem - jest to układ w skład którego wchodzą biocenoza i biotop. Jest to system otwarty, czyli taki w którym możliwy jest przepływ energii. Ma on charakter jednokierunkowy. Energia świetlna przepływa z biotopu do biocenozy, a energia z oddychania w kierunku odwrotnym. Między biotopem a biocenozą ma miejsca wymiana materii.
- Ekosystemy autotroficzne - górne piętra znajduje się światło i tu są zlokalizowani producenci, niżej znajdują się konsumenci, a najniżej detrytus. Chemotrofy odgrywają tu rolę w obiegu pierwiastków i zamykają obieg materii, ich rola w produkcji biomasy jest znikoma.
- Ekosystemy heterotroficzne - do ich funkcjonowania niezbędne jest dostarczenie energii organicznej z innego ekosystemu.
- Siedlisko - obszar zajmowany przez populację jednego gatunku.
- Areał - to powierzchnia przypisana na jednego osobnika w populacji. Znajduje tu wszystkie składniki potrzebne do życia.
- Zasięg przestrzenny - tworzy go suma areałów. Jeśli areały poszczególnych osobników zachodzą na siebie może on być mniejszy od sumy areałów.
- Rewir - to fragment całego areału chroniony przez osobnika, który zaspokaja jego zapotrzebowanie na wszystkie składniki potrzebne do egzystencji.
- Struktura ekologiczna populacji - to hierarchia osobników stworzona na podstawie określonego czynnika wywierającego wpływ na populację w danym czasie np. struktura wiekowa.
- Struktura wiekowa - to proporcja między osobnikami dojrzałymi a starymi i młodymi.
- Struktura płciowa - to proporcja samców i samic.
- Zagęszczenie - stanowi je liczba osobników przypadających na dany fragment (jednostkę) obszaru lub objętości.
- Liczebność - składa się na nią suma osobników w populacji. Zależy od takich czynników jak śmiertelność, rozrodczość, współczynniki migracji. Na liczebność mają także wpływ czynniki abiotyczne np. susze, powodzie. Ich wpływ jest niezależny od zagęszczenia. Dużą rolę odgrywają także czynniki biotyczne w postaci innych organizmów. Te czynniki są zależne od zagęszczenia.
- Rozrodczość - to urodzenia w jednostce czasu w danej populacji.
- Śmiertelność - liczba zgonów w jednostce czasu w danej populacji.
- Opór środowiska - to wszystkie czynniki zewnętrzne wpływające na populację i powodujące śmiertelność. Wyrażany jest jako liczba ginących osobników w jednostce czasu lub jako różnica między rozrodczością potencjalną a rzeczywistą.
- Zakres tolerancji - to zakres zmian, które może znieść organizm i podtrzymać procesy życiowe. Określa się tu maksimum, minimum i optimum.
- Tolerancja ekologiczna - to przystosowanie organizmu do zmieniających się warunków środowiska (tolerancja na jeden lub kilka czynników).
- Synergizm - skutek działania kilku czynników działających ujemnie. Jest on większy od wpływu pojedynczego czynnika.
- Łańcuch troficzny - to zależności pokarmowe między organizmami różnych gatunków. Wyróżnia się łańcuch spasania (jego pierwszym elementem są producenci) i łańcuch detrytusowi - pierwszym elementem jest martwa materia organiczna.
- Detrytofagi - organizmy, których zadaniem jest rozluźnianie i spulchnianie detrytusu (martwej materii organicznej).
- Monofagi - organizmy należące do jednego poziomu troficznego.
- Polifagi - organizmy różnych poziomów troficznych.
- Produktywność biocenoz - ilość produkowanej materii lub magazynowanej energii w biocenozie. Jednostką jest tu gram (lub dżul) na jednostkę powierzchni (objętości).
- Produkcja pierwotna - to ilość energii zgromadzonej w procesie fotosyntezy przez rośliny zielone (producentów). Rośliny wykorzystują zaledwie do pięciu procent promieni świetlnych. Z tej energii powstaje materia organiczna i jest to produkcja pierwotna brutto (masa rośliny wraz ze zużytą przez nią energią na potrzeby własnego metabolizmu). Energia zużyta przez roślinę stanowi ok. sześćdziesięciu procent skumulowanej. Jeśli produkcję pierwotną brutto pomniejszyć o straty energii (np. na oddychanie) to otrzymamy produkcję pierwotną netto.
- Homeostaza - to utrzymywanie stosunków wewnątrz biocenozy na stałym poziomie.
- Cykl biogeochemiczny - to obieg danego pierwiastka w środowisku. Mogą być cykle gazowe (tlen, azot, dwutlenek węgla) lub sedymentacyjne (siarka, fosfor).
- Sukcesja - to proces skutkujący przekształceniem ekosystemu. Ma charakter jednokierunkowy. Jest to proces rozłożony w czasie. Sukcesja pierwotna zachodzi na terenie dotąd nie zajmowanym przez biocenozy, a sukcesja wtórna na terenie wcześniej zasiedlonym. Sukcesje można dzielić na naturalne - bez udziału człowieka lub sztuczne - inicjowane i nadzorowane przez człowieka. Sukcesja osiąga najwyższy poziom w momencie powstania ekosystemu zrównoważonego (w danych warunkach).
- Ekosystem klimaksowi - ekosystem w stanie równowagi.
- Zasoby środowiska - stanowią je substancje i energia (wyrażone w odpowiednich jednostkach). W skład zasobów wchodzą organizmy żywe (rośliny, zwierzęta) lub elementy nieożywione (powietrze). Zasoby dzielą się na odnawialne (ciągle się odnawiają w stosunkowo krótkim czasie) i nieodnawialne (np. węgiel - nie ma sprzyjających warunków do jego powstania w tej chwili).
