Wapń (Ca)
Rola w organizmie:
- podstawowy element budulcowy szkieletu
- przekazywanie impulsów nerwowych (w synapsach)
- generowanie skurczów mięśni poprzecznie prążkowanych
- wpływ na pracę mięśnia sercowego
- aktywator niektórych czynników w procesie krzepnięcia krwi
- gospodarka elektrolitowa
- reakcje obronne organizmu
- działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne, przeciwobrzękowe
Skutki niedoboru:
- osłabienie kości i szkieletu, zaburzenia wzrostu u dzieci
- osteoporoza u dorosłych
- podatność zębów na próchnicę
- zaburzenia w pracy układu nerwowego i mięśniowego
- zaburzenia równowagi biochemicznej
Źródła:
Fosfor (P)
Rola w organizmie:
- podstawowy element budulcowy szkieletu i zębów
- budulec mięśni i mózgu
- prawidłowa praca serca i nerek
- pobudliwość nerwowa
- udział w podstawowych procesach metabolicznych
Skutki niedoboru:
- zaburzenia w rozwoju tkanki kostnej i budowie szkieletu
- zaburzenia pobudliwości nerwowej
- osłabienie, kłopoty z oddychaniem
Źródła:
- ryby, mięso, drób, jajka, orzechy, pełne ziarno
Potas (K)
Rola w organizmie:
- regulacja ciśnienia osmotycznego
- utrzymywanie równowagi kwasowo-zasadowej
- przekazywanie impulsów w układzie nerwowo-mięśniowym
- udział w transporcie aminokwasów i syntezie białek
Skutki niedoboru:
- zaburzenia w pracy układu nerwowo-mięśniowego (zmniejszona pobudliwość)
- zaburzenia w pracy mięśnia sercowego (dodatkowe skurcze)
- zaburzenia pracy nerek
- zaparcia
- dłuższy czas gojenia się ran
- nerwowość, zaburzenia koncentracji
- senność, omdlenia
Źródła:
- orzechy, rośliny strączkowe, ziemniaki, pomidory, owoce cytrusowe, banany, pestki słonecznika, mięta
Sód (Na)
Rola w organizmie:
- utrzymywanie równowagi kwasowo-zasadowej
- regulacja ciśnienia osmotycznego
- udział w przekaźnictwie nerwowym
Skutki niedoboru:
- zaburzenia pH płynów ustrojowych i ciśnienia
- odwodnienie
- obniżenie pobudliwości komórek
Źródła:
- sól kuchenna, ryby, pieczywo, drób, żółty ser
Magnez (Mg)
Rola w organizmie:
- funkcjonowanie układu nerwowo-mięśniowego
- budulec kości, zębów i mięśni
- udział w biosyntezie białek
- udział w procesach enzymatycznych
- ochrona układu enzymatycznego przed mutagennym wpływem środowiska
Skutki niedoboru:
- nadmierna pobudliwość nerwowo-mięśniowa, skurcze mięśni
- zaburzenia pracy serca
- osłabienie, zaburzenia łaknienia
- bóle głowy, depresje, zaburzenia snu
Źródła:
- rośliny strączkowe, orzechy, morele, banany, figi, kakao, warzywa zielone, produkty zbożowe, podroby
Siarka (S)
Rola w organizmie:
- odpowiada za prawidłową strukturę białek
- składnik białek budujących m.in. włosy i paznokcie
- składnik witaminy B1
Skutki niedoboru:
- niedobór niespotykany
Źródła:
- mięso, orzechy, mleko i przetwory mleczne, rośliny strączkowe
Żelazo (Fe)
Rola w organizmie:
- składnik hemoglobiny (transport tlenu we krwi)
- udział w oddychaniu komórkowym
- składnik niektórych enzymów
Skutki niedoboru:
- zmęczenie, drażliwość, osłabienie, bóle głowy
Źródła:
- wątroba, mięso, orzechy, rośliny strączkowe, żółtka jaj
Chlor (Cl)
Rola w organizmie:
- udział w regulacji równowagi kwasowo-zasadowej
- udział w usuwaniu szkodliwych metabolitów przez wątrobę
Skutki niedoboru:
- niedobór rzadko spotykany
Źródła:
- sól kuchenna
Jod (I)
Rola w organizmie:
- składnik hormonów tarczycy, odpowiedzialnych za metabolizm
Skutki niedoboru:
- niedoczynność i przerost tarczycy (wole)
Źródła:
- jodowana sól kuchenna, ryby morskie
- nadmorskie powietrze
Fluor (F)
Rola w organizmie:
- składnik szkliwa zębów i kości
Skutki niedoboru:
- osłabienie szkliwa
- próchnica zębów
Źródła:
- ryby, żelatyna