Tymianek (łac. Thymus) to roślina należąca do rodziny wargowych (Labiatae). Pochodzi z krajów śródziemnomorskich, obecnie występuje na terenie Eurazji i Afryki Północnej na suchych, nasłonecznionych, wapiennych stokach górskich. Uprawiany jest również w Polsce, najczęściej w przydomowych ogródkach, w celach leczniczych, przyprawowych, czy kosmetycznych.
Tymianek jest wieloletnią, niską krzewinką, łodygę ma wyprostowaną lub częściowo płożącą się, silnie rozgałęzioną, liście są owalno-podłużne, natomiast kwiaty drobne, o barwie różowo-liliowej do jasnofioletowej, ozdabiające roślinę od maja do września. Tymianek posiada charakterystyczny, przyjemny i aromatyczny zapach tymolowy.
Znany jest od czasów starożytnych. Zanotowano, że już 3000 lat przed naszą erą Samarytanie używali go w roli środka bakteriobójczego. W antycznym Egipcie kapłani z tego ziela pozyskiwali olejek, który był składnikiem kompozycji balsamującej zwłoki. Na terenie Mezopotamii był tymianek istotnym komponentem napojów uzdrawiających. W starożytnej Grecji używano go jako kadzidło świątynne, natomiast można było kogoś pochwalić mówiąc, że pachnie tymiankiem. To właśnie od greckiego "thymon" oznaczającego "odważny" lub " odkażający" pochodzi nazwa rośliny. Sądzono, że dodaje sił i męstwa, dlatego też średniowieczne białogłowe wyszywały na strojach ukochanych gałązki tymianku. Napar tymianku w połączeniu z piwem uważano za lekarstwo na nieśmiałość. W Szkocji parzono tymiankową herbatę, odpędzającą nocne koszmary. Przypisywano mu jednak również właściwości demoniczne, kojarząc z czarownicami. We Francji tymiankowe wino uznawano za lek na dolegliwości głowy, płuc, układu pokarmowego, czy nerek.
Obecnie tymianek jest szeroko stosowany jako przyprawa, za sprawą swojego silnie aromatycznego zapachu oraz nieco gorzkawego smaku. Jest to spowodowane znaczną zawartością olejku eterycznego. Stosuje się go do przyprawiania tłustych mięs, kiełbas, czy pasztetów. To ważny składnik ziół prowansalskich. Szczególnie kuchnia francuska upodobała sobie tę przyprawę.
Tymianek to również roślina lecznicza, gdyż podstawowe składniki olejku tymolowego - tymol oraz karwol - mają silne działanie grzybo- i bakteriobójcze, przeciwzapalne, jak również wykrztuśne, dlatego stosuje się go w syropach na kaszel. Używany jest w stomatologii, w pastach do zębów i płynach do płukania. Napar tymianku z miodem pomaga trawić, a krem z jego dodatkiem - goić małe rany.
