(z łac. cardinalis - zasadniczy, podstawowy) - w Polsce XVII i XVIII w. były to przepisy prawa ustalające podstawowe zasady ustroju państwa. Należały do nich: wolna elekcja, liberum veto, artykuły henrykowskie, pacta conventa, władza dominialna nad chłopami, przywileje szlacheckie, akt unii polsko-litewskiej i przywileje stanowe Prus Królewskich.
W 1768 r. zostały one spisane przez Gabriela Podoskiego (na rozkaz ambasadora rosyjskiego Repnina) i zatwierdzone przez tzw. sejm delegacyjny oraz objęte gwarancjami przez carycę Katarzynę II. Do tych "wiecznych i niezmiennych" praw kardynalnych zaliczono: uznanie katolicyzmu za religię panującą, wolną elekcję, zakaz uwięzienia szlachcica bez wyroku sądowego (neminem captivabimus), unię z Litwą, liberum veto, zasadę wypowiedzenia posłuszeństwa królowi (rokosz), wyłączne prawo szlachty do urzędów i ziemi oraz władzy nad chłopem, prawa polityczne dla innowierców.
Nie znalazłeś tego, czego szukasz na Bryku?
Jest tutaj pełno osób, które moga Ci pomóc!
Zadaj pytanie i otrzymaj szybką odpowiedź.
