cesarz rzymski w latach 306-337, syn Konstancjusza I Chlorusa - wodza rzymskiego i augusta od 305 r. Młodość spędził Konstantyn w Nikomedii na dworze cesarza Dioklecjana, gdzie był właściwie zakładnikiem dającym cesarzowi pewność, że Konstancjusz będzie wobec niego lojalny. Po śmierci ojca Konstantyn został obwołany cesarzem przez wojsko, co doprowadziło do wojny domowej w Rzymie, gdyż naruszona została tetrarchia. W 312 r. w bitwie przy moście Mulwijskim Konstantyn pokonał Maksymiana i jego syna Maksencjusza, a z ich współrządcą na Wschodzie - Licyniuszem - zawarł porozumienie, oddając mu na razie cesarstwo wschodnie. Obowiązywało ono do 324 r., kiedy Konstantyn pokonał też Licyniusza i przywrócił jedynowładztwo.
Konstantyn nie tylko wprowadził rządy absolutne, ale także przeprowadził wiele reform zmierzających do wzmocnienia państwa. Dokonał reformy administracyjnej, dzieląc imperium na 4 prefektury (Wschód, Italia, Iliria, Galia), oddzielił władzę cywilną od wojskowej, zlikwidował podział urzędów na ekwickie i senatorskie, a w 330 r. przeniósł stolicę do Konstantynopola (dawne Bizancjum). Zre-formował także wojsko: w miejsce zlikwidowanej gwardii pretoriańskiej została utworzona gwardia przyboczna, a armia została podzielona na oddziały ochrony granic i jednostki polowe.
Choć przyjął chrzest dopiero na łożu śmierci, to uważany jest za pierwszego chrześcijańskiego cesarza rzymskiego. Nie bez racji, gdyż ma duże zasługi wobec Kościoła: w 313 r. wydał słynny edykt mediolański, przyznający chrześcijaństwu swobodę wyznania. W 325 r. jako przewodniczący soboru nicejskiego zatwierdził jego postanowienia (potępiono wtedy arianizm). Za rządów Konstantyna rozpoczęto budowę kościoła Narodzenia w Betlejem i bazyliki Grobu Pańskiego w Jerozolimie.