król pruski w latach 1740-86, zwany "filozofem na tronie", mecenas nauki i kultury, miłośnik sztuki, zwolennik i propagator oświecenia, sztandarowy przykład oświeconego monarchy absolutnego, jedna z najbardziej kontrowersyjnych postaci w dziejach.
Prowadził szeroko zakrojoną działalność reformatorską w Prusach: dokonał reformy sądownictwa i kodyfikacji prawa oraz przyczynił się do rozwoju szkolnictwa. W 1763 r. wprowadził powszechny przymus szkolny dla mężczyzn. W szkołach z rozkazu króla kładziono nacisk przede wszystkim na umiejętności praktyczne, użyteczne w życiu gospodarczym państwa. Stąd najlepiej rozwinęło się w Prusach szkolnictwo zawodowe, przygotowujące do pracy w manufakturach. Choć Fryderyk II pogardzał religią, to jednak w swoim państwie tolerował wszystkie wyznania, ale dążył do ścisłego podporządkowania państwu kleru katolickiego i zerwania jego kontaktów z papieżem.
W gospodarce prowadził politykę merkantylizmu: wprowadził wysokie cła na towary importowane i tranzytowe, wzmacniał monopol państwa w dziedzinie handlu, przemysłu i bankowości. Wierzył, że monarcha ma do spełnienia w państwie wybitną misję i dlatego najchętniej sam o wszystkim decydował. Mawiał o sobie, że jest "pierwszym sługą państwa". Bardzo chętnie przyczyniał się do rozwoju różnych dziedzin wytwórczości (np. jedwabnictwo), dbał o rozwój rolnictwa i gospodarkę leśną, a przede wszystkim o rozwój komunikacji. Ograniczył poddaństwo osobiste chłopów w dobrach państwowych i nawoływał szlachtę, by przestrzegała umów dzierżawnych z chłopami.
Administrację zorganizował na wzór francuskiej z czasów Ludwika XIV. Nie tylko rozbudowywał swoją armię, ale także dbał o żołnierzy. Zniósł w 1740 r. tortury, dał możliwość awansu za zasługi, regularnie wypłacaną pensję (ewenement w ówczesnej Europie), zapewnione wsparcie finansowe na starość (lub dla rodziny w razie śmierci żołnierza w walce). W armii pruskiej nie tylko panowała żelazna dyscyplina i porządek, ale zapewniono jej też opiekę medyczną.
Fryderyk II nie tylko popierał filozofów, ale też często podzielał ich poglądy i sam napisał sporo rozpraw filozoficznych (np. Anty Machiawel). Na jego dworze i w pruskich uczelniach mieli możliwość nauczania myśliciele, którzy wcześniej musieli emigrować z innych krajów (np. encyklopedyści francuscy). Fryderyk II zyskał sobie nawet opinię propagatora wolnomyślicielstwa. Jego gorącymi entuzjastami byli tacy filozofowie, jak: Julien Offray de Mettrie, Wolter, Euler i inni. Choć za młodu Fryderyk martwił swojego ojca zamiłowaniem do gry na flecie i pisaniem wierszy oraz zamiłowaniem do języka francuskiego, jako władca okazał się nie tylko człowiekiem bardzo inteligentnym, pracowitym, operatywnym, ale też genialnym zarządcą i świetnym biurokratą. Z czasem stał się jednak zgryźliwym samotnikiem, nieufnym i krytycznym wobec innych; mawiał, że "woli towarzystwo psów niż ludzi".
Jego polityka zagraniczna była bardzo agresywna: zdecydowanie rywalizował z Austrią, od której oderwał Śląsk (1742 r.), a w wojnie siedmioletniej (1756-63 r.) wzmocnił pozycję Prus w Europie tak, że stały się piątą potęgą. W kolejnych latach dokonał aneksji terytoriów polskich (brał udział w I rozbiorze) i powiększył swoje państwo o 80 tys. km2, 3,5 mln ludności, a armię zwiększył o 103 tys. żołnierzy. Nazywano go nawet "Rozbójnikiem Europy". W Rzeszy Niemieckiej cieszył się dużym poparciem, choć sam pogardzał tą "republiką książąt", ale swoje poparcie wykorzystywał do szachowania cesarza. Fatalne zdanie miał Fryderyk o Polakach, których krytykował za nieumiejętność rządzenia, kłótliwość, niewierność, prywatę.
Potrzebujesz pomocy?
Już uciekasz?
Nie znalazłeś tego, czego szukasz na Bryku?
Jest tutaj pełno osób, które moga Ci pomóc!
Zadaj pytanie i otrzymaj szybką odpowiedź.
