DOBRZYŃSKI MACIEJ

A. Mickiewicz Pan Tadeusz, bohater trzecioplanowy; najstarszy z rodu, mądry, cieszący się ogromnym szacunkiem szlachty. Jego liczne przydomki - "imioniska" - Kurek na kościele, Zabok, Królik (ponieważ z zamiłowaniem hodował te zwierzęta), Rózeczka (tak jak jego szabla), Maciek nad Maćkami. Jest dla wszystkich wielkim autorytetem, poucza, udziela rad, a jego zdanie najbardziej się liczy. Nie szuka uznania, jest cichy i skromny. Nie wszystkim także doradza. Robi to zazwyczaj tylko w ważnych sprawach, mówi krótko i mądrze

Maciej to mądry i rozsądny człowiek, gorący patriota, nieprzejednany wróg Rosjan. Ma żołnierską przeszłość, brał udział w konfederacji barskiej. W czasie trwania akcji Pana Tadeusza jest to siedemdziesięciodwuletni starzec: dziarski, pełen energii, odważny, umie okazać niezadowolenie i skrytykować decyzję zajazdu, kiedy to krzyczy:

"Precz stąd! bo jakem Maciek, was, do milijonów

Kroćset kroci tysięcy fur beczek furgonów

Diabłów!!!"

Wiedzie spokojny żywot gospodarza, ale zna także prawo, umie leczyć, doskonale orientuje się w historii Polski i rodu Dobrzyńskich, a niektórzy uważają nawet, że ma "wiadomość nadzwyczajnych i nadludzkich rzeczy" (zupełnie jak Guślarz z II cz. Dziadów A. Mickiewicza). Maciek Dobrzyński pierwszy rozpoznaje w księdzu Robaku Jacka Soplicę. Nie dziwi go, że nie chce on przyjść do zaścianka na radę. Jego rolę w Dobrzynie w pełni oddaje cytat: "Nie działo się w Dobrzynie nic bez Maćka rady"