Psycholog szkolny – czym się zajmuje?

Psycholog szkolny – kim jest?

Psycholog szkolny to specjalista zajmujący się obszarem psychologii edukacyjnej, skoncentrowany na wspieraniu uczniów, nauczycieli oraz rodziców. Jego głównym celem jest dostarczanie pomocy psychologicznej, zarówno indywidualnej, jak i zbiorowej, w sytuacjach związanych z emocjonalnymi, społecznymi i akademickimi wyzwaniami. Psycholog szkolny bada i analizuje procesy uczenia się, dostosowania społecznego oraz rozwój emocjonalny uczniów, starając się zidentyfikować ewentualne problemy. Można powiedzieć, że osoba na tym stanowisku pełni rolę funkcję ogniwa w systemie wsparcia uczniów, oferując konsultacje, terapie indywidualne, a także prowadząc działania prewencyjne mające na celu promowanie zdrowego rozwoju psychicznego wśród uczniów.

Psycholog szkolny – jak nim zostać?

Aby pracować w roli psychologa szkolnego, konieczne jest uzyskanie dyplomu magistra na kierunku psychologia. Studia te pozwalają absolwentom uzyskać uprawnienia do przeprowadzania testów psychologicznych, diagnozowania, udzielania pomocy psychologicznej, prowadzenia doradztwa oraz psychoedukacji, co często może skutkować skierowaniem pacjenta do dalszej pomocy specjalistycznej.

Zakres obowiązków psychologa szkolnego

Psycholog szkolny odgrywa kluczową rolę związaną ze wsparciem uczniów, nauczycieli i rodziców. Do jego obowiązków należą:

• przeprowadzanie diagnoz w celu określenia mocnych i słabych stron ucznia, a także jego określenia jego predyspozycji i zainteresowań;
• analiza przyczyn niepowodzeń szkolnych oraz negatywnego zachowania uczniów;
• zaangażowanie w skuteczne działania profilaktyczne, mające na celu zapobieganie pojawianiu się problemów edukacyjnych i psychospołecznych;
• doradztwo dotyczące wyboru kierunku dalszego kształcenia i zawodu, nawiązując współpracę z uczniami, nauczycielami oraz rodzicami;
• prowadzenie badań diagnostycznych, identyfikując indywidualne potrzeby uczniów;
• inicjacja działania profilaktyki uzależnień i innych problemów młodzieży;
• minimalizacja skutków zaburzeń rozwojowych;
• podejmowanie interwencji w sytuacjach kryzysowych;
• wspieranie nauczycieli w rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb uczniów.

Pracę psychologa szkolnego regulują przepisy Ministra Edukacji Narodowej, określając precyzyjnie jego zakres obowiązków, które obejmują także pomoc rodzicom i nauczycielom w rozwijaniu potencjału i uzdolnień uczniów.

Zaburzenia zachowania – rola psychologa szkolnego

Zaburzenia zachowania u ucznia stanowią wyzwanie, któremu psycholog szkolny skutecznie stawia czoła, łagodząc skutki oraz angażując się w działania prewencyjne. Rola psychologa w tym kontekście wykracza poza indywidualne oddziaływanie, wymagając współpracy z rodzicami i innymi ważnymi postaciami w życiu dziecka. Dziecko, będąc integralną częścią społecznego systemu, podlega wzajemnym oddziaływaniom, a jego zachowanie wpływa na otoczenie, podobnie jak zachowanie innych wpływa na nie. Psycholog szkolny może inicjować szkolenia dla rodziców, ukierunkowane na zrozumienie aspektów związanych ze stresem, emocjami, komunikacją czy porozumieniem bez przemocy. Współpraca ta, oparta na otwartości rodziców i nauczycieli, jest kluczowa, chociaż jednocześnie trudna do uzyskania.

Psycholog szkolny – kto może się zgłosić?

Psycholog szkolny jest dostępny dla różnych uczestników szkolnej społeczności, którzy doświadczają trudności emocjonalnych, społecznych, czy związanych z nauką. Kto może się zgłosić do psychologa szkolnego? Przede wszystkim uczniowie, niezależnie od poziomu nauczania, którzy mają problemy w nauce, ale też z relacjami społecznymi, doświadczają stresu, lęku czy innych problemów emocjonalnych. Rodzice uczniów również mają możliwość korzystania z pomocy psychologa szkolnego, szczególnie w przypadku, gdy zauważają zmiany w zachowaniu czy nastrojach swoich dzieci. Ponadto nauczyciele mogą skorzystać ze wsparcia psychologa szkolnego w sytuacjach, gdy napotykają trudności w pracy z uczniami, konflikty klasowe, czy też potrzebują doradztwa w zakresie skutecznych strategii pedagogicznych.

Kiedy warto skierować dziecko do psychologa szkolnego?

Warto skorzystać z pomocy psychologa szkolnego w różnych sytuacjach związanych z życiem szkolnym i edukacją, zwłaszcza gdy uczeń:

• ma trudności w nauce, boryka się z problemami czytania, pisania, matematyki lub ogólnie z przyswajaniem materiału;
• doświadcza komplikacji emocjonalnych, takich jak lęk, stres, smutek czy niska samoocena wynikająca ze szkolnych wyzwań;
• chce podzielić się przeżyciami związanymi z odrzuceniem przez grupę rówieśniczą, przemocą, hejtem czy cyberprzemocą;
• ma problem z nawiązywaniem kontaktów z rówieśnikami czy rozwiązywaniem konfliktów;
• posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego – wówczas psycholog dostosowuje metody nauczania i środowisko szkolne;
• dopiero zaczął naukę w danej szkole i potrzebuje pomocy w przystosowaniu się do nowego miejsca;
• ma problemy z zachowaniem i dyscypliną;
• doświadcza trudności wynikających z problemów rodzinnych.

Podsumowując, rola psychologa szkolnego nie sprowadza się jedynie do oferowania uczniom wsparcia w trudnościach z nauką, ale również kształtowania jego zdrowych relacji z rówieśnikami. Ponadto psycholog społeczny służy pomocą rodzicom i nauczycielom, gdy zauważają oni u dziecka negatywną zmianę w zachowaniu.