W tym artykule przeczytasz o:
Czy będziemy świadkami przebiegunowania Ziemi?
Ostatnie odwrócenie biegunów Ziemi miało miejsce około 780 000 lat temu. Na czym ono polega? W głębi Ziemi znajduje się jej jądro, które właściwie jest żelazną kulą o temperaturze powyżej 4000 st. Celsjusza i ciśnieniu ponad 1,3 mln atmosfer. W takich warunkach jest ono zupełnie płynne. Żelazne jądro odpowiada za pole magnetyczne Ziemi, które chroni naszą atmosferę, a także planetę przed promieniowaniem kosmicznym i wiatrem słonecznym.
To pole magnetyczne zmienia się w czasie, a także zachowuje się odmiennie w różnych częściach świata. Może nawet całkowicie zmienić polaryzację, zmieniając miejsca magnetycznego bieguna północnego i południowego. To właśnie nazywamy przebiegunowaniem.
Naukowcom udało się doświadczalnie potwierdzić przebiegunowania naszej planety, które do tej pory odbywały się co około 800 000 lat. To znaczy, że około 780 tys. lat temu nasze mapy w telefonach pokazywałyby północ tam, gdzie teraz wskazują południe! Biorąc pod uwagę fakt, że ludzkość (od powstania homo sapiens) liczy sobie około 200 tysięcy lat, jesteśmy pokoleniem, któremu bliżej do przebiegunowania niż jakiemukolwiek innemu. Czy będziemy więc mieszkać na południowej półkuli?
Na razie północny biegun magnetyczny Ziemi przesuwa się w granicach 56 km rocznie. Wydaje się, że to niewiele, jednak już tak małe zmiany sprawiają wiele problemów z nawigacją, np. na Florydzie spowodowały konieczność zmiany numeracji pasów startowych dwóch lotnisk.
Przeczytaj również: W Polsce zabraknie wody, a Malediwy znikną? Czarny scenariusz bliski spełnienia!
Punkt potrójny — trzy stany skupienia jednocześnie
Parowanie (gotowanie) i zamarzanie w tej samej chwili? Nie żartujemy! Takie zjawisko rzeczywiście można zaobserwować i znane jest fizykom jako punkt potrójny.
Punktem potrójnym nazywamy sytuację, w której trzy stany skupienia materii (stały, ciekły i gazowy) istnieją w równowadze termodynamicznej. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy zarówno ciśnienie, jak i temperatura są odpowiednie dla wszystkich trzech stanów.
W celu przeprowadzenia tego doświadczenia przy użyciu wody potrzebujemy osiągnąć kombinację następujących warunków: temperatura musi wynosić 0.01° C, czyli być tuż ponad granicą zamarzania, a ciśnienie być zbliżone do 611,66 Pa. Przy takich warunkach możecie zaobserwować iście magiczne zjawisko.
Przeczytaj również: Kevlar – jeden z najmocniejszych materiałów świata
Siła Coriolisa to nie tylko wir w zlewie
Na pewno kojarzycie szkolne zadania z obserwacji spłukiwania wody w zlewie lub wannie. To jeden z najprostszych do zaobserwowania dowodów na obrotowy ruch Ziemi i siłę Coriolisa.
Ze względu na całkiem duże rozmiary naszej planety jej ruch nie jest bezpośrednio odczuwany przez ludzi. Jednak stały obrót Ziemi powoduje, że obiekty przemieszczające się po półkuli północnej delikatnie odchylają się w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara, co jest znane jako siła lub efekt Coriolisa.
Ponieważ powierzchnia Ziemi porusza się z innym tempem w stosunku do atmosfery, rozbieżność między obrotem Ziemi a ruchem atmosfery powoduje, że wystrzelony z równika obiekt kierujący się na północ pobiera energię obrotu Ziemi i jego tor ruchu zaczyna zakrzywiać się na wschód. W rezultacie systemy nawigacyjne muszą kompensować siłę Coriolisa, aby uniknąć odchylenia w prawo lub w lewo od celu, ma to szczególne znaczenie w balistyce, czyli nauce o miotaniu i ruchu pocisków oraz rakiet.
RAPORT UKRAINA — ROSJA
Wojna w Ukrainie — relacje na żywo
„Obudziły mnie strzały". Wywiady, reportaże i historie osobiste z wojny w Ukrainie.
Grupa Polsat Plus i Fundacja Polsat razem dla dzieci z Ukrainy. Dołącz do zbiórki!
