Spis treści:

Kim był Sherlock Holmes?

Na pytanie, kim był Sherlock Holmes, odpowiedź – przynajmniej ogólną – zna chyba każdy. Jest to postać, którą stworzył szkocki pisarz i czołowy przedstawiciel nurtu powieści detektywistycznych sir Arthur Conan Doyle. Postać Holmesa po raz pierwszy w literaturze pojawiła się w 1887 roku w książce „Studium w szkarłacie”.

Sherlock Holmes urodził się około 1854 roku. Niewiele wiadomo o jego rodzinie. Był szalenie bystry i inteligentny, a rozwiązując kryminalne zagadki, kierował się dedukcją i intuicją. Miał również bardzo rozwinięty zmysł obserwacji, dzięki któremu zwracał uwagę na pozornie błahe szczegóły. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że miał szeroką wiedzę z zakresu psychologii, chemii, balistyki, matematyki, a także wiedział wiele na temat różnych kultur i religii. Dzięki temu potrafił rozwiązywać nawet najbardziej zagadkowe zbrodnie. Choć cały proces myślowy należał do Holmesa, chętnie korzystał on z pomocy w innych kwestiach – na przykład stworzył i utrzymywał siatkę opłacanych informatorów, w skład której wchodziły głównie dzieci i byli przestępcy.  

Sherlock Holmes to postać niezwykle barwna. Jedną z metod prowadzenia przez niego śledztw było przebieranie się, by nie zostać rozpoznanym. Bywał więc włóczęgą, pastorem, hydraulikiem, koniuszym, kapitanem statku, palaczem opium, a nawet damą. 

Przeczytaj również: Zagadka matematyczna. Poradzisz sobie? Większość rozwiązujących poległa

Czym jest dedukcja i jak opanować tę sztukę?

Dedukcja, a właściwie rozumowanie dedukcyjne, jest podstawową formą prawidłowego rozumowania. Rozpoczyna się od ogólnego stwierdzenia lub postawienia hipotezy i badania możliwości osiągnięcia określonego, logicznego wniosku. Żeby taki wniosek wysnuć, potrzebne są przesłanki, na których można bazować. Czym jest dedukcja w uproszczeniu? To po prostu rozumowanie opierające się na logice – przechodzeniu „od ogółu do szczegółu”.

Przykładem rozumowania dedukcyjnego może być następujący wywód:

Przesłanka główna: Każdy człowiek kiedyś umrze.

Przesłanka drugorzędna: Cyryl jest człowiekiem.

Wniosek: Cyryl kiedyś umrze.

Jak opanować sztukę dedukcji? Nie ma innego sposobu na opanowanie sztuki dedukcji, jak regularny trening logicznego myślenia. Warto sięgnąć po podręcznik do matematyki, fizyki czy chemii i ćwiczyć swój umysł w rozwiązywaniu problemów. Przydatny będzie też dobry podręcznik do logiki – dzięki niemu poznasz podstawy dedukcji i logicznego rozumowania. Warto też z większą uwagą formułować osądy – często to w nich kryje się mnóstwo błędów logicznych.

Projekt bez nazwy
Basil Rathbone w roli Sherlocka Holmesa /fot. Wikipedia (domena publiczna)


Jak dedukować jak Sherlock Holmes?

Choć proces dochodzenia do rozwiązania zagadki przez Sherlocka Holmesa może wydawać się nie do powtórzenia, to po rozłożeniu go na czynniki pierwsze, okazuje się, że nie jest taki skomplikowany! Trzeba jedynie… dostać się do umysłu genialnego detektywa.  

W procesie dochodzenia do rozwiązania problemu Sherlock przechodził 5 etapów:

  • określenie i zrozumienie problemu,
  • obserwacje,
  • stworzenie hipotezy,
  • sprawdzenie założeń i dedukcji,
  • powtórzenie wszystkich kroków od początku.

Sherlock Holmes, choć był szalenie inteligentny i bystry, nie popadał w zachwyt nad swoją skutecznością w rozwiązywaniu kryminalnych spraw. Miał w sobie również sporo sceptycyzmu co do formułowanych przez siebie hipotez. Nieustannie więc podawał je w wątpliwość, co sprawiało, że kilkakrotnie weryfikował swoje założenia i wnioski. A to, jak się okazuje, zapewniało mu sukces.  

Jak dedukować jak Sherlock Holmes? Chcąc iść śladem wielkiego detektywa, należy obudzić w sobie dociekliwość, ciekawość, dyscyplinę i nieco sceptycyzmu. Należy filtrować otrzymane informacje i kwestionować to, co pewne i oczywiste. Warto także popracować nad wysnuwaniem automatycznych wniosków – nie wszystko jest takie, na jakie wygląda na pierwszy rzut oka!

Przeczytaj również: Zagadka logiczna. Przestaw 3 zapałki, żeby stworzyć 3 kwadraty

Bądź jak Sherlock Holmes – rozwiąż zagadkę!

Sherlock Holmes rozwiązywał nawet na pozór niemożliwe do rozgryzienia sprawy i zagadki kryminalne. Jak myślisz, jak rozwikłałby poniższe problemy?

Zagadka nr 1:

Pierwszego dnia roku szkolnego w szkole został zamordowany nauczyciel geografii. Policja zatrzymała 4 podejrzanych w tej sprawie: ogrodnika, nauczyciela matematyki, trenera sportowego oraz dyrektora szkoły. Niestety, każdy z nich miał alibi – ogrodnik obcinał żywopłot, nauczyciel matematyki przeprowadzał półroczny test, trener grał z uczniami w kosza, a dyrektor przeglądał dokumenty w biurze. Kto zabił?

Zagadka nr 2:

Pewien porywacz porywał ludzi i dawał im do wyboru dwie tabletki – jedna z nich powodowała śmierć, druga zaś była nieszkodliwa. Niezależnie od tego, którą tabletkę wybrała porwana osoba, porywacz zażywał tą, która została. Osoba porwana połykała tabletkę, popijając ją wodą i umierała, a zabójca zawsze wychodził z tego cało. Jak to możliwe, że zawsze łykał nieszkodliwą tabletkę?

Odpowiedź nr 1: Zabójcą jest nauczyciel matematyki – jego alibi jest nieprawdziwe. Zabójstwo miało miejsce pierwszego dnia szkoły, nie mógł więc przeprowadzać półrocznego testu.

Odpowiedź nr 2: Obie tabletki były nieszkodliwe, a zabójca oszukiwał swoje ofiary. Trucizna znajdowała się nie w tabletce, lecz w wodzie.  

I jak? Udało się?

 

Odpowiedzi do zadań z podręczników z matematyki znajdziesz tutaj:

Matematyka. Klasa 4. Podręcznik - rozwiązania i odpowiedzi

Matematyka. Klasa 5. Zeszyt ćwiczeń – rozwiązania i odpowiedzi

Matematyka. Klasa 6. Zbiór zadań – rozwiązania i odpowiedzi