W tym artykule przeczytasz o:
Co mówią legendy o czarcim kręgu?
Opowieści dotyczące czarciego kręgu są obecne w folklorze wielu krajów już od XIII wieku. Dziwne zjawisko, które pojawia się głównie w lasach, wiązano z działaniem ciemnych mocy. Wejście w obręcz miało przynosić fatalne konsekwencje. Holenderskie tradycje mówią, że w środku pierścienia diabeł stawiał swoją konew z mlekiem; w Tyrolu wierzono natomiast, że jest to ślad po ognistym ogonie smoka, a w Niemczech uważano, że to miejsce, w którym tańczą w kręgu wróżki w noc Walpurgii. Podobnie w podaniach skandynawskich i celtyckich — miał być to teren tańca wróżek lub elfów. Według większości legend czarcie kręgi to przestrzenie działania złych mocy, a przekroczenie granic koła mogło skończyć się tragicznie — w najlepszym wypadku miało przynosić pecha, a w najgorszym prowadzić nawet do śmierci.
Najczęściej wierzono, że kto wejdzie do środka okręgu, zobaczy tańczące wróżki, poczuje nieodpartą chęć tańczenia i nie będzie w stanie już opuścić pierścienia: jego taniec potrwa aż do wyczerpania lub popadnięcia w obłęd. Inne legendy mówiły o tym, że kto wejdzie do środka, ten stanie się niewidzialny dla ludzi albo umrze w młodym wieku. Uwolnienie się z magicznego kręgu, według dawnych opowieści, wymagało natomiast ingerencji innych osób: ktoś musiał wyrwać nieszczęśnika ze środka albo... Dołączyć do tańca z wróżkami, by zająć jego miejsce. Wyjście z pierścienia nie gwarantowało jednak powrotu do szczęśliwego życia. Według legend, osoby, które opuściły magiczną przestrzeń, niedługo później zamieniały się w proch, rozpadały się lub znikały.
W jaki sposób naprawdę powstaje czarci krąg?
Oczywiście wstąpienie w czarcie koło w rzeczywistości nie powoduje przykrych konsekwencji, a mechanizm jego powstawania da się naukowo wyjaśnić. Zwyczajowa nazwa zjawiska i legendy, które wokół niego narosły, pojawiły się z powodu braku wiedzy na temat czynników prowadzących do powstawania kręgów z grzybów. Tak naprawdę proces powstania obręczy rozpoczyna się od zarodnika jednego grzyba, który inicjuje kolonię. Ten pojedynczy zarodnik tworzy grzybnię i pochłania z gleby potrzebne mu składniki. Gdy po jakimś czasie substancje odżywcze się skończą, grzybnia zacznie rozrastać się w kierunkach, w których te substancje znajdzie. Narastając w ten sposób coraz dalej i dalej, w końcu stworzy krąg. Oczywiście, o ile gleba w danym miejscu jest jednorodna, bo jeśli znajdą się w niej jakieś przeszkody czy niepożądane substancje, krąg może być niepełny, mniej gęsty czy poprzerywany.
Czasami kręgi grzybów nie są widoczne. W takich przypadkach plecha rozrasta się tylko pod glebą. Owocniki nad ściółką tworzą natomiast tylko niektóre gatunki grzybów — w Polsce część z rodziny pieczarkowatych i muchomor czerwony. Obecność grzybni w danym miejscu niesie za sobą natomiast konsekwencje dla występującej tam roślinności. Oddziaływanie grzybów z innymi roślinami może prowadzić do bujniejszego wzrostu traw w danym miejscu, do zmiany jej koloru lub do całkowitego wyjałowienia roślinności; w zależności od tego, czy produkty przemiany materii grzyba stymulują tę roślinność do wzrostu, czy wręcz odwrotnie — zatruwają ją. Dlatego czasem na łąkach możemy zobaczyć okręgi z mocniej zazielenionej trawy lub obręcze uschniętej roślinności. Co ciekawe, czarcie kręgi, utworzone przez grzyby, mogą tworzyć się również na skałach!
oprac. Joanna Cwynar
Odpowiedzi do zadań z podręczników z biologii znajdziesz tutaj:
Biologia – rozwiązania zadań z zeszytu ćwiczeń
Odpowiedzi do zadań z podręcznika z biologii
Ćwiczenia z wyjaśnieniami – podręczniki z biologii
Komentarze (0)