Z tego artykułu dowiecie się:
- Czym jest bow echo?
- Czy bow echo jest tornadem?
- Jak powstaje bow echo?
- Jakie są skutki burz typu bow echo?
- Bow echo – gdzie najczęściej powstaje?
Jeśli w pierwszej chwili pomyśleliście o bow echo jak o zwyczajnej burzy, jesteście w błędzie. Zjawisko to – choć związane z pojawieniem się ulewnych deszczy – jest znacznie bardziej niszczycielskie. Gwałtowne podmuchy wiatru, gradobicia czy pioruny, to tylko niektóre z towarzyszących mu przyrodniczych fenomenów. Jak dochodzi do ukształtowania się tego niezwykłego typu burzy? Gdzie i w jakich warunkach najczęściej zaobserwować można bow echo?
Bow echo – co to jest?
Czym jest bow echo? Z definicyjnego punktu widzenia jest to sygnatura radarowa wielokomórkowego układu burzowego o charakterystycznym kształcie – chmury układają się w jego ramach w potężny łuk. Najczęściej rozwija się z linii szkwału w dużych, liniowych układach MCS (ang. Mesoscale Convective System, pol. mezoskalowy układ konwekcyjny – rozległa burza tworząca się zazwyczaj z kilku lub z kilkunastu osobnych komórek burzowych), która trwa przez kilka godzin lub dłużej). Zjawisku temu towarzyszą najczęściej wichury, gwałtowne, ulewne deszcze, gradobicia i wyładowania atmosferyczne. W sprzyjających temu zjawisku warunkach bow echo może wiązać się nawet z pojawieniem się tornada!
Najprościej zjawisko bow echo opisać można jako ściśle połączony układ burz, który na radarach ma kształt łuku (ang. bow). Jego rozpiętość może sięgać nawet kilkuset kilometrów. Komórki burzowe tego typu mogą przemieszczać się nawet z prędkością 100 km/h i utrzymywać się przez wiele godzin. Co ciekawe, towarzyszące mu ekstremalne zjawiska pogodowe nie trwają zwykle długo – do kilkudziesięciu minut. Bow echo utrzymujące się dłuższy czas i nietracące szybko na sile określa się mianem „derecho”.
Czytaj także: Niezwykłe zjawiska pogodowe: Co zwiastuje purpurowe niebo?
Bow echo a tornado
Bow echo może w szczególnych warunkach prowadzić do wytworzenia się tornada. Jednak w polskich warunkach taka sytuacja jest mało prawdopodobna. Równocześnie, ze względu na idący z nim w parze wiatr, bow echo często porównywane jest do tornada. Burzom tego typu towarzyszą takie zjawiska jak: downburst i microburst. W obu przypadkach jest to prąd zstępujący o ekstremalnej sile, przy czym w drugim występuje na mniejszym obszarze, za to z poważniejszymi skutkami. Spada on niemal pionowo z górnych partii chmur burzowych i przy zetknięciu z gruntem rozchodzi się do niego równolegle. W wyniku czego tworzą się poziome, a sporadycznie nawet pionowe wiry powietrzne. Pod względem typu i rodzaju wyrządzanych szkód porównywalne są tornada średniej siły.
Czytaj także: Niszczy domy, lasy, zabija ludzi. Microburst coraz częściej szaleje po Polsce
Bow echo – jak powstaje?
Jak powstaje bow echo? Dochodzi do niego najczęściej w wyniku pojawienia się silnych uskoków wiatru w dolnej części troposfery. Bow echo powiązane często jest także z granicami wpływu układów burzowych bądź z liniami szkwałowymi. Zjawisko to zwykle powstaje w wyniku zmian zachodzących w superkomórkach burzowych. Do powstania bow echo nie zawsze konieczna jest cała ich formacja, czasem wystarczy pojedyncza wysokoopadowa burza.
Czytaj także: Zgniły wyż przynosi fatalną pogodę i złe samopoczucie
Skutki bow echo
Nawałnica typu bow echo może stanowić realne zagrożenie nawet dla życia ludzi. Jej pojawienie się najczęściej niesie ze sobą zniszczenia na dużą skalę. Do ekstremalnych zjawisk atmosferycznych dochodzi w centrum bow echo, na łuku. Wichury towarzyszące burzom tego typu mogą łamać drzewa i wyrywać je z korzeniami, doprowadzając do destrukcji drzewostanów na ogromnych terenach, zrywać dachy budynków, uszkadzać ich konstrukcje, niszczyć linie wysokiego napięcia. Lokalnie nawałnice mogą prowadzić do lekkich podtopień.
Bow echo – gdzie najczęściej powstaje?
Zjawisko bow echo nie jest ściśle przypisane do określonego obszaru. Burze tego typu pojawiają się przy zaistnieniu odpowiednich warunków w różnych miejscach świata. Równocześnie razem ze zmianą klimatu mogą one przybierać na sile bądź częstotliwości. Zjawisko bow echo występuje także w Polsce. W kilku ostatnich latach burze tego typu doprowadziły do zniszczeń ogromnych połaci lasów, a nawet do ofiar śmiertelnych.
RAPORT MATURA 2022
Aktualności, arkusze i rozwiązania – Matura 2022
Podróż w czasie. Tak kiedyś wyglądały matury w Polsce
Komentarze (0)