Spis treści:
- Pierwsza biblioteka całodobowa w Polsce
- Co będzie można robić w BUW-ie 24/7?
- Szuflandia – samoobsługowa biblioteka
- Biblioteki w Polsce – mniej placówek, więcej czytelników
Pierwsza biblioteka całodobowa w Polsce
Wraz z początkiem nowego roku akademickiego, czyli od 2 października 2023 roku, Biblioteka Uniwersytecka w Warszawskie zacznie działać w trybie całodobowym przez 7 dni w tygodniu. Przez część czasu instytucja będzie funkcjonować na normalnych zasadach, a przez pozostałą część doby – bezobsługowo.
Już 24 kwietnia 2023 roku w BUW-ie na prośbę studentów wprowadzono program pilotażowy, który miał sprawdzić, czy projekt związany z całodobowym dostępem do biblioteki się sprawdzi. Wówczas instytucja była otwarta przez całą dobę tylko w poniedziałki i soboty, teraz natomiast program został rozszerzony na pozostałe dni tygodnia.
Przeczytaj również: Szukasz odpowiedzi do podręczników z języka polskiego? Oto nowa, darmowa strona, na której je znajdziesz!
Co będzie można robić w BUW-ie 24/7?
Jak będzie zatem wyglądało od października funkcjonowanie BUW-u? We wszystkie dni tygodnia prócz niedziel od godziny 9 do 21 w bibliotece pracować będzie obsługa placówki i czynne będą: Zapisy i Informacja wstępna, Wypożyczalnia, Czytelnia, Informatorium. W niedzielę natomiast w godzinach 15-20 czynne i obsługiwane będzie tylko Informatorium. W pozostałych godzinach dostęp do biblioteki będzie samoobsługowy, a osoby posiadające kartę biblioteczną (tj. głównie studenci i wykładowcy), będą mogły:
- uczyć się lub pracować w bibliotece,
- korzystać z wi-fi,
- korzystać ze zbiorów w wolnym dostępie i e-zbiorów,
- wypożyczać, oddawać, prolongować książki i opłacać kary przy użyciu selfczeków, czyli elektronicznych urządzeń,
- odbierać wcześniej zamówione książki w książkomatach,
- zwracać książki do trezora, czyli skrzynki, do której wrzuca się przeczytane książki.
Facebookowy post prorektora ds. studentów i jakości kształcenia UW, Sławomira Żółtka, w którym poinformował on społeczność akademicką o zmianie godzin dostępności biblioteki uniwersyteckiej, wywołał wśród studentów duże zadowolenie, co potwierdza to, że jest zapotrzebowanie na całodobowy dostęp do bibliotek. Dużym zainteresowaniem cieszyły się również wydłużone godziny pracy innych bibliotek uniwersyteckich w czasie sesji egzaminacyjnych, które funkcjonowały okresowo już od kilku lat, dlatego być może w ślad za BUW-em niebawem pójdą również inne biblioteki uniwersyteckie lub miejskie w kraju.
Szuflandia – samoobsługowa biblioteka
Kolejnym nowym trendem w czytelnictwie są książkomaty. Jedną z najsłynniejszych w Polsce jest Szuflandia, czyli całodobowa wypożyczalnia książek w formie automatu z ekranem dotykowym z 93 skrytkami, z których można odbierać książki oraz oddawać je przez 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu. To przypominające paczkomat urządzenie postawiła miejska biblioteka na rynku Manufaktury w Łodzi w lipcu 2020 roku.
W czasie pandemicznych lockdownów, w których dostęp do bibliotek był utrudniony, w wielu innych miejscowościach Polski zaczęły powstawać tego typu książkomaty, które nawet po zniesieniu stanu epidemii nadal cieszą się popularnością. Choć sama pandemia przyczyniła się do popularyzacji działających 24 godziny na dobę książkomatów, to trend ten zawitał do Polski jeszcze przed pandemią, bo pierwszym tego typu automatem był otworzony w tyskiej Mediatece całodobowy książkomat z wrzutnią książek, który powstał już w 2017 roku. W innych krajach tego typu automatyzacje w bibliotekach, a także automaty vendingowe do sprzedaży książek, pojawiły się jeszcze wcześniej i od lat zyskują na popularności.

Przeczytaj również: QUIZ Pamiętasz lektury z czasów szkolnych? Uzupełnij brakujące słowo
Biblioteki w Polsce – mniej placówek, więcej czytelników
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego co roku zmniejsza się liczba bibliotek i ich filii w Polsce. Końcem 2022 roku było ich 7 683. W porównaniu do roku wcześniejszego zlikwidowano aż 55 placówek, a w ostatnich latach ubywało ich sukcesywnie od kilku do ponad stu rocznie – od 2016 jest ich mniej o blisko 350.
Odwrotny trend widać za to ostatnio w liczbie czytelników, ponieważ dwa lata temu z bibliotek korzystało ich 4,8 mln, a w 2022 było ich już 5,1 mln. Książkomaty mogłyby zatem w przyszłości stać się remedium na zwiększenie dostępności książek w miejscach, w których takie placówki zostały zlikwidowane, podobnie jak kiedyś bibliobusy.
Niestety nie rozwiąże to jednak wszystkich problemów, ponieważ biblioteki, prócz wypożyczalni, są też miejscami promocji czytelnictwa oraz często jednymi ośrodkami kultury w mniejszych miejscowościach, dlatego ich likwidacja zabiera ludziom nie tylko dostępność książek, ale i kultury.
Źródło: lubimyczytac.pl, stat.gov.pl, bryk.pl
Oprac.: Joanna Cwynar
Odpowiedzi do zadań z podręczników z języka polskiego znajdziesz tutaj:
Język polski – rozwiązania zadań z zeszytu ćwiczeń
Odpowiedzi do zadań z podręcznika z języka polskiego
Ćwiczenia z wyjaśnieniami – podręczniki z języka polskiego