1. Początki (XIX wiek)

  • Pierwsze próby i wynalazki (1830–1860):

    • 1828 – Węgierski wynalazca Ányos Jedlik stworzył jeden z pierwszych silników elektrycznych, który napędzał mały model pojazdu.
    • 1835 – Holenderski profesor Sibrandus Stratingh skonstruował pierwszy mały pojazd elektryczny napędzany ogniwami galwanicznymi.
    • 1837–1839 – Szkot Robert Anderson stworzył pierwszy prymitywny pojazd elektryczny, zasilany nieładowalnymi bateriami.

  • Rozwój akumulatorów (1859–1881):

    • Wynalezienie akumulatora kwasowo-ołowiowego przez Gastona Planté w 1859 roku było przełomem, który umożliwił rozwój pojazdów elektrycznych.
    • W 1881 roku Camille Alphonse Faure udoskonalił ten akumulator, umożliwiając jego masową produkcję.
2. Złota era pojazdów elektrycznych (1890–1920)

  • Rozkwit samochodów elektrycznych:

    • W latach 1890–1910 samochody elektryczne były bardzo popularne, szczególnie w USA i Europie. Były ciche, łatwe w obsłudze i czystsze w porównaniu do samochodów z silnikami spalinowymi, które były hałaśliwe i trudne do uruchomienia.
    • 1891 – William Morrison zbudował pierwszy praktyczny elektryczny samochód osobowy w Stanach Zjednoczonych.
    • 1899 – Belg Camille Jenatzy stworzył samochód elektryczny "La Jamais Contente", który jako pierwszy pojazd na świecie przekroczył prędkość 100 km/h.

  • Popularność w miastach:

    • Samochody elektryczne stały się popularne w miastach dzięki brakowi emisji spalin i prostocie użytkowania. Kobiety szczególnie ceniły je za brak konieczności ręcznego rozruchu, jak w przypadku samochodów spalinowych.
3. Spadek popularności (1920–1960)

  • Rywalizacja z samochodami spalinowymi:

    • Henry Ford wprowadził w 1908 roku Model T – samochód spalinowy produkowany masowo, który był tańszy niż pojazdy elektryczne.
    • Powszechne zastosowanie rozrusznika elektrycznego w silnikach spalinowych w 1912 roku uczyniło je bardziej wygodnymi w użytkowaniu.

  • Rozbudowa infrastruktury paliwowej:

    • W latach 20. XX wieku rozwijano sieć stacji benzynowych, co sprawiło, że samochody spalinowe zyskały większy zasięg i funkcjonalność.

  • Powolny rozwój pojazdów elektrycznych:

    • Pojazdy elektryczne były sporadycznie używane w przemyśle (np. elektryczne wózki widłowe i tramwaje), ale nie rozwijały się na rynku konsumenckim.
4. Powrót zainteresowania (lata 70. XX wieku)

  • Kryzys energetyczny (1973):

    • Wzrost cen ropy naftowej spowodował odrodzenie zainteresowania alternatywnymi źródłami energii, w tym pojazdami elektrycznymi.
    • Pojawiły się prototypy pojazdów elektrycznych, ale ograniczenia technologiczne, takie jak niska pojemność baterii i krótki zasięg, wciąż były przeszkodą.

  • Wczesne innowacje:

    • W 1974 roku firma Sebring-Vanguard wyprodukowała mały samochód elektryczny o nazwie "CitiCar". Był to jeden z pierwszych samochodów elektrycznych na rynku po kilkudziesięcioletniej przerwie.
5. Nowoczesna era (1990–obecnie)

  • Lata 90. – pierwszy przełom:

    • W 1996 roku General Motors wprowadził model EV1, który był jednym z pierwszych nowoczesnych samochodów elektrycznych przeznaczonych dla masowego rynku. Jednak z powodu braku infrastruktury i wysokich kosztów produkcji projekt został porzucony w 2003 roku.

  • Początek nowoczesnych baterii:

    • W 1991 roku wprowadzono na rynek pierwsze akumulatory litowo-jonowe, które zrewolucjonizowały technologię magazynowania energii.

  • Rewolucja Tesli:

    • W 2008 roku firma Tesla Motors wprowadziła model Tesla Roadster, który jako pierwszy samochód elektryczny oferował zasięg ponad 320 km na jednym ładowaniu. Tesla znacząco wpłynęła na rozwój rynku pojazdów elektrycznych.

  • Wzrost popularności:

    • W ostatnich latach pojazdy elektryczne stały się coraz bardziej popularne dzięki postępom technologicznym, takim jak:
      • Zwiększona pojemność akumulatorów,
      • Skrócony czas ładowania,
      • Rozbudowa infrastruktury ładowania.
6. Przyszłość pojazdów elektrycznych

  • Technologie przyszłości:

    • Rozwój akumulatorów solid-state (stały elektrolit) ma znacznie zwiększyć zasięg pojazdów i skrócić czas ładowania.
    • Wprowadzenie pojazdów autonomicznych i integracja z sieciami inteligentnych miast.
    • Ekspansja na rynek elektrycznych ciężarówek, autobusów i samolotów.

  • Cele środowiskowe:

    • Wiele krajów planuje całkowicie wycofać pojazdy spalinowe do 2035–2050 roku, co dodatkowo napędza rozwój pojazdów elektrycznych.
Podsumowanie

Historia pojazdów elektrycznych pokazuje, że technologia ta przeszła wiele wzlotów i upadków. Od prymitywnych wynalazków XIX wieku po nowoczesne pojazdy takie jak Tesla czy Nissan Leaf, samochody elektryczne nieustannie ewoluują. Obecnie stanowią one jeden z kluczowych elementów walki z globalnym ociepleniem i są symbolem przyszłości zrównoważonego transportu.