Rozwój medycyny towarzyszył rozwojowi starożytnych cywilizacji. Już ludzie żyjący w tamtej epoce chcieli poznać tajniki ludzkiego ciała, znaleźć przyczyny dolegliwości różnego rodzaju. Metody stosowane w ówczesnym czasie oparte były głównie na religii, kapłani byli uzdrowicielami, składano dary bogom. Stosowane leki pochodziły z natury, sporządzano różnego rodzaju napary, wyciągi itp. Kapłani gromadzili wiedzę na temat leczniczych roślin i wszelakiego rodzaju schorzeń.

Akupunktura, metoda ta przywędrowała do nas z Chin, to tam zrodził się pomysł leczenia przy pomocy igieł, tamtejsi szamani badali ciało ludzkie i obserwowali skutki, jakie niosła za sobą ta terapia. Początkowo taki sposób leczenia służył do walki z demonami, które były przyczyną choroby ( tak wtedy myślano), później terapia igłami posłużyła równoważeniu sił Yang i Yin. Myślą przewodnią tej metody jest to, iż w naczyniach krwionośnych, a także nerwach ( ściśle określone miejsca) zlokalizowane są siły Yang i Yin, wbijając w dane miejsce igłę drażnimy je i powodujemy wyeliminowanie nadmiaru jednej z tych sił, następnie przywracamy obieg, który poprzez swoje działanie zaburzyliśmy.

Należy podkreślić również, iż akupunktura ściśle związana była z naturą ( żywiołami, planetami, porami roku, dniem) np. każdego trzeciego dnia miesiąca nie wykonywano zabiegu akupunktury, a także nagrzewania w okolicy uda natomiast szesnastego dnia miesiąca nie podawano tym zabiegom okolicy piersi. W pewnych dniach można było wykonywać zabiegi jedynie prawej strony ciała, a w innym terminie lewej strony ciała. Opracowano aż 700 punktów nakłuć.

Za twórcę tej metody uważa się lekarza Bjan- Cjao żyjącego w V w p.n.e., on jako pierwszy stosował nakłucia igłami odpowiednich punktów ciała w celach leczniczych. W Księdze o przyrodzie i życiu (Huan- dinej- czin- su- wen- lin- szu) napisanej w 221 r p.n.e. opisano metody ludowe stosowane w lecznictwie, również w tej księdze znajduje się rozdział poświęcony akupunkturze i nagrzewaniu. Można w tym rozdziale znaleźć opis dziewięciu używanych wówczas igieł, a także 365 punktów leczniczych.

W III w p.n.e. powstała książka pt.: Czja- I- Czin całkowicie poświęcona tej metodzie, a napisana przez Huan- Fu- Mi. Autor opisał w niej metody nakłuć, punkty nakłuć, książka zdobiona była rysunkami ciała ludzkiego ze wskazaniem punktów nakłuć.

Akupunktura dotarła w XVII wieku do Francji, rozpowszechnili ją misjonarze.

W 1026 r n.e. Wan-Wei-I napisał książkę, która zawierała dokładny opis ok. 600 punktów nakłuć związanych z różnymi narządami. W późniejszym okresie akupunktura nie rozwijała się już tak burzliwie, została ona zakazana przez rząd, wyparta przez metody medycyny europejskiej, jednakże przetrwała. Na ok. 1949 r szacuje się początek dynamicznego rozwoju tej metody.

W 1979 r w Polsce zaczęto rozwijać w Polsce tą metodę, szkolono lekarzy, budowano placówki, w których wykorzystywano leczenie akupunkturą. Metodą tą zajmują się ośrodki w Warszawie, Łodzi, Krakowie, Lublinie i Poznaniu.

Nie wyodrębniono specjalizacji lekarskiej poświęconej tej metodzie, jednakże jest ona stosowana i prawidłowo przeprowadzone nie daje powikłań i nie pogarsza stanu chorego. Do metody tej zakwalifikowani zostają ludzie z dokładnym rozpoznaniem schorzenia, stosowana jest w przypadku alergii w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy.

Wskazania do leczenia akupunkturą:

  • choroby obwodowego układu nerwowego z zaburzeniami czuciowo- ruchowymi;
  • nerwice;
  • choroby autonomicznego układu nerwowego;
  • alergie;
  • choroby stawów;
  • choroby mięśni;
  • choroby kręgosłupa pochodzenia reumatycznego;
  • zespoły bólowe;
  • zapalenie zatok bocznych nosa;
  • zapalenie migdałków podniebiennych;
  • choroby przyzębia;
  • zapalenie oskrzeli;
  • dychawica oskrzelowa;
  • zapalenie spojówek;
  • zaćma ( bez powikłań);
  • jaskra;
  • zapalenie dziąseł;
  • parodontoza;
  • migreny;
  • podrażnienie obwodowe nerwu twarzowego;
  • niedowłady będące wynikiem udaru mózgu;
  • neuropatie obwodowe;
  • moczenie nocne;
  • zespół bolesnego barku;
  • rwa kulszowa;
  • reumatoidalne zapalenie stawów;
  • nieregularne miesiączki;
  • zespół napięcia przedmiesiączkowego;
  • osteoporoza;
  • przewlekłe stany zapalne narządu rodnego;
  • klimakterium (zespół objawów);
  • przerost gruczołu krokowego (początkowa faza);
  • przewlekłe stany zapalne pęcherza i nerek;
  • kamica nerkowa;
  • skurcze przełyku i wpustu;
  • biegunka bakteryjna;
  • zaparcia;
  • niedrożność porażenna jelit;
  • choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy;
  • stan po wirusowym zapaleniu wątroby;

Akupunkturą nie należy leczyć:

  • nowotworów złośliwych;
  • chorób infekcyjnych;
  • stanów gorączkowych;
  • chorób przewlekłych;
  • niewydolności oddechowo- krążeniowej;
  • stanu ostrego pobudzenia psychicznego;

Podsumowując akupunktura wpływa regulacyjnie na poziom energii w organizmie, a także na jej obieg. Punkty akupunktury cechują się kilkakrotnie mniejszą opornością elektryczną niż otaczająca je skóra, w ich obszarze znajduje się znaczna ilość receptorów czuciowych. Poniższy rysunek obrazuje punkty akupunktury i przyporządkowane im narządy:

Rys.1

Metoda ta działa na drodze odruchowej, nakłuwanie igłami punktów ciała prowadzi do pobudzenia receptorów skóry, mięśni i poprzez drogę odruchową wpływa na te narządy regulując ich działanie. Drażnienie tych miejsc powoduje powstanie w zakończeniach nerwowych punktów akupunktury impulsów biologicznie czynnych, które poprzez nerwy dośrodkowe docierają do rdzenia kręgowego, a także do mózgu. Następnie poprzez włókna współczulne lub przywspółczulne impulsy przekazywane są do narządów wewnętrznych.