Wstrząs - jest to stan zagrażający życiu, charakteryzujący się uogólnionym i niedostatecznym przepływem krwi przez tkanki, czyli niedotlenieniem.

Wspólną cechą dla wszystkich stanów wstrząsowych jest zapaść krążenia i dysproporcja między objętością krwi krążącej, a pojemnością łożyska naczyniowego. W takim stanie obserwujemy spadek ciśnienia tętniczego, hipoperfuzję tkanek, niedotlenienie, niewydolność wielonarządowa. Niedotlenienie powoduje utratę napięcia naczyń krwionośnych, co powoduje nieodwracalne uszkodzenie tkanek i narządów i w rezultacie prowadzi do śmierci na skutek niewydolności krążeniowo- oddechowej.

Klasyfikacja:

  • wstrząs hipowolemiczny;
  • wstrząs względnie hipowolemiczny;
    • neurogenny;
    • anafilaktyczny;
    • septyczny;
    • powodowany nagłym odbarczeniem;
    • wstrząs kardiogenny;

Wstrząs kardiogenny

Jest wynikiem niewydolności serca najczęściej powodowanej zawałem niszczącym znaczną część tego mięśnia. Serce traci swe zdolności kurczliwe, przez co obniża się znacznie zdolność serca do przepompowywania krwi. Ten rodzaj wstrząsu może powstać również na skutek zapalenia mięśnia sercowego lub choroby zastawkowej serca, a także zatorowości płucnej.

Wstrząs hipowolemiczny

Jest on wynikiem znacznej utraty krwi lub osocza, która może być spowodowana masywnym krwotokiem, znaczną utratą wody na skutek oparzenia, wymiotów lub biegunki, albo też wstrząsem pourazowym.

Wstrząs anafilaktyczny

Jest odpowiedzią organizmu na alergen, na który organizm wykazywał uczulenie np. użądlenie przez pszczołę. Wstrząs spowodowany jest uwolnieniem histaminy, a także innych substancji wazoaktywnych do krążenia. Objawia się on najczęściej gwałtowną dusznością powodowaną obrzękiem krtani, a także skurczem oskrzeli, obrzękiem płuc, ostrą zapaścią krążeniową spowodowaną nadciśnieniem.

Wstrząs septyczny

Jest wynikiem zakażenia krwi spowodowanego bakteriami, grzybami, wirusami lub pasożytami. Występuje u chorych z obniżoną odpornością. Podatni na posocznicę są chorzy na : cukrzycę, marskość wątroby, choroby nowotworowe, osoby po chemioterapii i leczeniu immunosupresyjnym.

Objawy:

  • przyspieszenie oddechu (oddech staje się również głęboki);
  • zasadowica oddechowa;
  • podwyższona temperatura;
  • obniżenie ciśnienia tętniczego krwi;
  • przyspieszone tętno;
  • skąpomocz;
  • leukocytoza;
  • kwasica metaboliczna;
  • bladość powłok skórnych;
  • skaza krwotoczna;
  • niedrożność jelit;