Płyta główna jest jednym z najważniejszych podzespołów komputera, gdzie umieszczane oraz podłączane są wszelkie komponenty zestawu komputerowego.

PCI

Standard PCI zaprojektowany został przez niezależne zrzeszenie producentów sprzętu komputerowego o nazwie PCI-SIG1 (ang. Periphearl Component Interconnect Special Group).

Magistrala PCI realizuje transmisję danych zarówno 32- jak i 64-bitową. Akceptowane poziomy napięcia to +3.3 lub +5 V, więc standard ten można stosować zarówno w typowym osprzęcie komputerowym wykorzystującym sygnałami o poziomie 5 V oraz w nowoczesnych systemach działającym z obniżonym napięciem zasilającym. Standard ten jest elastyczny z założenia (może on ewoluować razem z rozwojem sprzętu komputerowego) oraz przenośny (możliwym do zastosowania w innych systemach).

Magistralę PCI wyobrazić sobie można jako ścieżkę, którą przesyłane są dane biegnącą równolegle w stosunku do tradycyjnych magistrali ISA, MCA lub EISA. Procesor oraz pamięć operacyjne połączone są z magistralą PCI, do której przez specjalny układ pośredniczący (zwany PCI bridge) podłączona jest magistrala ISA, MCA lub EISA. Urządzenia zewnętrzne, takie jak karty graficzne, dyskowe, karty dźwiękowe oraz inne karty rozszerzeń, mogą być dołączone bezpośrednio do szyny PCI.

Obecna definicja standardu PCI dopuszcza podłączanie do niej urządzeń poprzez maksymalnie trzy gniazda rozszerzeń. Typowa płyta główna pracująca z magistralą PCI będzie dysponowała więc czterema bądź sześcioma gniazdami magistrali ISA, MCA lub EISA i dodatkowo jednym bądź trzema slotami PCI. Z uwagi na fakt, że magistrala PCI jest niejako "równoległa" w stosunku do tradycyjnej zewnętrznej magistrali, możliwym jest wbudowanie jej w płyty główne o dowolnej architekturze. Same sloty magistrali PCI zbliżone są swą budową do gniazd stosowanych w architekturze MCA, nie są jednak z nią zgodne. Dużą zaletę standardu stanowi rozszerzalność magistrali z 32- do 64-bitówe. Wersja 32-bitowa umożliwia maksymalną przepustowością rzędu 132 MB/s, podczas gdy tryb 64-bitowy pozwala na pracę magistrali z prędkością 264 MB/s.

VLB (ang. Vesa Local Bus)

Standard tej magistrali opracowany został przez stowarzyszenie Video Electronics Standards Association i swego czasu stanowił jeden z najpopularniejszych typów magistrali pośród użytkowników komputerów osobistych, jednak w ostateczności został wyparty przez szynę PCI.

Dopuszczalne częstotliwości zegara, który taktuje magistralę LocalBus wynoszą od 16 do 66 MHz , co dla w przypadku większości produkowanych pod koniec XX wieku modeli komputerów PC zapewniało zadowalającą przepustowość pracy. Specyfikacja standardu VLB w wersji 1.0 dopuszczała częstotliwość pracy rzędu 40 MHz, natomiast w wersji 2.0 - maksymalnie 50 MHz. Maksymalnie do magistrali można podłączyć jednocześnie 3 urządzenia dla wersji 1.0 oraz 10 w przypadku wersji 2.0 bez względu na miejsce ich przyłączenia (gniazda rozszerzeń lub bezpośrednio w płytę główną). Maksymalna prędkość nieprzerwanej transmisji danych to 106 MB/s, a dla odmiany 64-bitowej prędkość ta miała wynosić 260 MB/s .

Pomimo, iż magistrala VLB zoptymalizowana i zaprojektowana została do współpracy z procesorami z rodziny Intel x86, możliwa jest również współpraca z innymi procesorami, umożliwiając jej implementację w innych platformach komputerowych. Kolejną ważną cechą magistrali VLB jest możliwość pracy urządzeń 64-bitowych podłączonych do gniazd 32-bitowymi (takie urządzenie transmituje dane w 32-bitowym trybie) oraz odwrotnie, 32-bitowych urządzeń podłączonych do gniazd 64-bitowych (transmisja jest również 32-bitowa). Specyfikacja magistrali VESA dopuszcza także 16-bitowe procesory i urządzenia peryferyjne (np. procesor 386 SX, który dysponuje 16-bitową magistralą).

Standard VLB określa dwa typy urządzeń, które współpracują z magistralą:

  • urządzenia bierne (podporządkowane) - target (ang. LBT- Local Bus Target)
  • urządzenia czynne (nadrzędne) - master (ang. LBM - Local Bus Master)

Urządzenie master może posiadać własny procesor i być w stanie realizować w sposób samodzielny transfery danych przy użyciu magistrali. Urządzenia bierne potrafią jedynie realizować żądania, które generowane są przez pracujące urządzenia master. Urządzenie master może być także podporządkowane innemu urządzeniu typu master. Ważną zaletą magistrali VESA jest współpraca z bogatym wachlarzem programów systemowych i użytkowych. Współpraca urządzeń VLB realizowana jest na poziomie sprzętowym, więc nie ma konieczności ingerowania w przesyłanie danych przez oprogramowanie systemowe oraz użytkowe. Urządzenia podłączonych do magistrali VESA zasilane są napięciem +5 V, a maksymalne obciążenie każdego gniazda rozszerzeń to 2 ampery (przy poborze mocy do 10W). W standardzie VLB dopuszcza się również zastosowanie urządzeń zasilanych obniżonym napięciem równym 3,3 V, co umożliwia wykorzystanie w systemach VESA mikroprocesorów i układów scalonych najnowszej konstrukcji. Dodatkowe złącza szyny VESA stanowią przedłużenie typowych gniazd ISA, MCA i EISA ulokowanych na płycie głównej, lecz geometria złącz w wersji 2.0 pozostaje bez zmian.

By umożliwić realizację 64-bitowych transferów przewiduje się multipleksowanie sygnałów, transmitowanych złączami 32-bitowymim, co umożliwi powiększenie funkcjonalności złącza i zachowaniu obecnej geometrii .

Gniazda procesora - rodzaje

Socket 5 - w slocie tym można umieścić procesory typu Pentium P54C. Nie można w tym gnieździe instalować procesorów Pentium MMX, jedynie Pentium MMX Overdrive.

Socket 7 - to gniazdo, które obsługuje zarówno układy Pentium P54C oraz Pentium P55C (MMX) i w dużej liczbie przypadków również procesory Cyrix M1/M2 i AMD K5/K6, jednak należy sprawdzić metodą prób i błędów.

Socket 8 - ten slot obsługuje wyłącznie procesory Pentium Pro.

Slot 1 - to tzw. złącze krawędziowe, przeznaczone dla procesorów typu Pentium II. Po użyciu właściwego adaptera możliwa jest również instalacja procesorów Pentium Pro, jednak chipset płyty głównej musi być w stanie obsłużyć ten typ procesora.

BIOS

BIOS to skrót od "Basic Input Output System", czyli podstawowy system wejścia/wyjścia. BIOS stanowi najniższy poziom oprogramowania komputera, który umożliwia działanie innego oprogramowania oraz operacji, które realizuje komputer. BIOS stanowi łącznik pomiędzy sprzętem a uruchamianym oprogramowaniem. Procedura Biosu zapisana jest w pamięci stałej, w określonych układach scalonych i pa postać rozkazów w języku maszynowym. Te procedury mogą zostać odczytane, lecz ich modyfikacja jest niemożliwa. Oprogramowanie umieszczone na układach scalonych to oprogramowanie układowe (ang. firmware).

Programy zawarte się w układzie BIOS można podzielić na dwie kategorie:

  • programy testujące i inicjujące pracę komputera
  • programy, które zawierają procedury do sterowania poszczególnymi elementami komputera, jak napędy dyskowe, urządzenia wejścia/ wyjścia.

BIOS kontroluje współpracę wszystkich głównych funkcji komputera z systemem operacyjnym, dbając o to, aby sygnały, które wychodzą z klawiatury były przetwarzane do zrozumiałej dla procesora postaci. BIOS dysponuje własną, niewielką pamięcią, która przechowuje informacje dotyczące daty i czasu, a także dane związane z wszystkimi urządzeniami zainstalowanymi w komputerze. Zaraz po włączeniu komputera wyświetlane są informacje dotyczące kombinacji klawiszy, przy pomocą których możliwe jest wejście do ustawień BIOS-u. Zwykle jest to klawisz Del, kombinacja Ctrl+Alt+Esc lub F2. Po wejściu do ustawień BIOS-u można dokonywać wszelkich modyfikacji, jak skonfigurowanie świeżo zainstalowanego dysku twardego, ustawień pamięci itp. Układ BIOS zasilany jest przez baterie. Jeśli komputer nie będzie włączany przez dłuższy czas, należy uruchomić go na pewien czas w celu naładowania baterii.

Cache

Ciche to pamięć buforowa drugiego poziomu, które instalowana jest na płycie głównej komputera w sposób, który umożliwia jej rozbudowę. Płyty główne standardowo wyposażone są w określoną ilość pamięci typu cache L2. Najbardziej popularne wielkości pamięci to 256, 512, 1024 i 2048 KB. W wyniku zastosowania pamięci cache następuje wyraźny wzrost wydajności komputerów. Dołożenie kolejnych kilobajtów nie powoduje już aż tak znaczących przyrostów wydajności (przykładowo rozbudowa z 256 do 512 KB podnosi wydajność komputera o zaledwie 5%), również koszty rozbudowy pamięci ciche mogą okazać się niewspółmierne do osiąganych wyników. Przedstawione rozważania dotyczą pracy w systemach jednowątkowych. Jeżeli chodzi o pracę z wykorzystaniem systemów wielozadaniowych jak Windows NT, Unix czy OS/2 każdemu wątkowi przyporządkowany jest określony rozmiar bufora, więc korzystnym jest posiadanie co najmniej 512 KB pamięci cache L2.

Chipset

Chipsety to układy scalone stanowiące integralny element płyty głównej. Liczba chipsetów może być zróżnicowana i waha się w zależności od modelu płyty głównej od jednego (np. SIS 5571) do kilku (np. Intel 430 FX Tryton, posiadający 4 układy). Pod względem funkcjonalnym chipset złożony jest z modułów, których głównym zadaniem jest integrowanie oraz zapewnianie współpracy określonych komponentów komputera (dysków twardych, procesora, klawiatury, monitora, magistrali PCI, ISA, pamięci SRAM, DRAM i innych).

Trzonem każdego chipsetu są:

  • kontroler CPU
  • kontroler pamięci RAM
  • kontroler pamięci typu cache,
  • kontroler magistral PCI, ISA oraz innych.

Dodatkowo w chipsecie mogą być zintegrowane następujące elementy:

  • kontrolery IDE, FDD, SCSI oraz inne
  • kontrolery klawiatury, kanałów DMA oraz przerwań IRQ
  • układ zegara rzeczywistego (RTC)
  • układy zarządzające energią (ang. power management) - pod tym pojęciem kryje się grupa funkcji, które umożliwiają zarządzanie zużyciem energii w trakcie działania komputera. Podstawowym założeniem systemu jest redukowanie poboru prądu przez urządzenia nie wykorzystywane w danym momencie
  • kontroler układów wejścia/wyjścia, np.: RS232, USB, Centronix i inne
  • kontroler interfejsów UMA, AGP, adapterów graficznych oraz muzycznych.

Chipsetu nie można wymienić na inny, tak jak można to uczynić z procesorem. Wybierając konkretny model, użytkownik jest całkowicie uzależniony od jego parametrów, natomiast jedyny sposób wymiany to kupno innej płyty głównej. Konfiguracja parametrów działania określonych podzespołów, które składają się na chipset modyfikowana jest przez BIOS oraz pamiętana w układzie pamięci CMOS.

Producenci chipsetów dążą do tego, by jak największa ilość modułów była zawarta w jednym układzie (chipie). Stanowi to sposób obniżenia kosztów wytwarzania płyt głównych, co bezpośrednio wpływa na ostateczną cenę zestawu komputerowego. Liczba układów, które wchodzą w skład jednostki komputerowej waha się od 1 do 5-6 układów. Poziom integracji istotny jest jedynie dla firm produkujących płyty główne.

Integracja takich podsystemów jak RTC (zegar), czy KBC (kontroler klawiatury) to zabieg czysto kosmetyczny, mający na celu wyłącznie zmniejszenie kosztów wytwarzania przy produkcji płyt głównych. Jeżeli dany chipset zawiera moduły KBC/RTC świadczyć może o tym, że mamy do czynienia z względnie nowym produktem.

Producenci chipsetów starają się zmaksymalizować integrację swoich układów i zwiększać przepustowość magistral lokalnych i systemowych. Co jakiś czas wychodzą nowe wersje chipsetów, pracujących na coraz to wyższych częstotliwościach.

Regulator napięcia

Minimalne napięcie, jakie oferują starsze zasilacze w komputerach osobistych wynosi 5V. Nowoczesne procesory natomiast wymagają napięcia rzędu 2,5 oraz 3,5 V. W związku z tym w starszych płytach głównych w chwili podczas zmiany procesora na nowszy należy zastosować pośrednie podstawki, która wyposażone są w regulator napięcia.

Złącze EIDE

EIDE (ang. Enhaced Integrated Device Equipment) - to technologia rozszerzająca standard IDE, wzbogacając go o szybsze protokoły transmisji oraz obsługę dysków twardych większych niż 512 MB. Określenia dotyczące interfejsu EIDE, zintegrowanego z płytą główną, są dość skomplikowane. Różni producenci sprzętu używają różnych nazw dla tego standardu. Znany producent dysków twardych Western Digital używa terminu EIDE, natomiast kolejna firma z tej branży - Quantum stosuje nazwy ATA2 oraz Fast ATA.

Te określenia dla interfejsów różnią się w zasadzie trybem transmisji danych, gdzie jeden z nich wyznaczany jest poprzez PIO-Mode, natomiast drugi przez DMA-Mode. Termin ATA-3 oznacza szybszy wariant omawianych interfejsów, który obejmuje także funkcję SMART, służącą do detekcji błędów w działaniu napędu.

Zegar czasu rzeczywistego

To urządzenie, które na celu ma utrzymanie odpowiedniej częstotliwości pracy magistrali czyli taką częstotliwość, jaką procesor dostaje od płyty głównej. Częstotliwość ta określa również pracę pamięci roboczej a także pamięci podręcznej drugiego poziomu. Procesory klasy 486 pracują zazwyczaj z częstotliwości 33 MHz, natomiast jednostki wyposażone w procesory Pentium z częstotliwościami 50 do 66 MHz. Częstotliwość pracy szyny PCI jest zwykle bezpośrednio zależna od tej częstotliwości, gdyż często przyjmuje wartości połowy zewnętrznej częstotliwości.

Gniazdo pamięci SIMM

To gniazdo, gdzie umieszcza się układy pamięci SIMM (ang. Single-Inline Memory Module) o 32 stykowym standardzie konstrukcyjnym. Szyna danych posiada szerokość wynoszącą zaledwie 8 bitów. Termin ten używa się również w odniesieniu do modułów PS/2.

Gniazdo pamięci DIMM

To gniazdo, gdzie instaluje się pamięci DIMM (ang. Dual-Inline Memory Module) - czyli moduły pamięci umieszczone na karcie o 168 stykach. Kości te współpracują z szyną adresową posiadającą szerokość 64 bitów.

Złącze napędu dyskietek

To złącze, które ma na celu przyłączenie stacji dysków do płyty głównej. Do jednego złącza mogą zostać podłączone dwie stacje dysków elastycznych przy użyciu 36-pinowej taśmy.

Gniazdo zasilania

To gniazdo, przez które doprowadzane jest napięcie zasilania dla całej płyty głównej i umieszczonych na niej elementów. Jeżeli chodzi o płyty w standardzie AT istnieje gniazdo dwu-wtykowe, co czasami może doprowadzić do uszkodzenia podzespołów płyty głównej przy odwrotnym ich podpięciu. Płyty w standardzie ATX są wolne od tej niedogodności.

INNE ROZWIĄZANIA

ATX

Zmiany, jakie oferuje technologia ATX usuwają pewne niedogodności obecne w dotychczasowych konstrukcjach. Typowa płyta w tym standardzie podobna jest konstrukcyjnie do Baby-AT obróconej o 90 stopni. Nowa specyfikacja precyzyjnie określa położenie poszczególnych podzespołów jak procesora który nie jest umiejscowiony na przeciwko gniazd ISA i PCI, co umożliwia bezproblemowe montowanie kart rozszerzeń o pełnej długości. Ponadto norma ATX gwarantuje programową kontrolę zasilania, umożliwiając automatyczne wyłączanie komputera z poziomu systemu operacyjnego.

Nowością w technologii ATX jest użycie jednoczęściowego gniazda zasilania. Jest to dość istotne, gdyż używane w konstrukcjach Baby-AT dwu-wtykowe złącza można było przypadkiem odwrotnie podłączyć, narażając się tym samym na uszkodzenie płyty głównej oraz inne podłączonych komponentów. Na płycie w standardzie ATX znajdują się obok złączy portów wejścia/wyjścia, gniazda PS/2 dla myszki oraz klawiatury.

Uwagę zwraca również rozmieszczenie złączy pamięci, które znalazły się bliżej, znacznie ułatwia dostęp do nich. Zmianie uległo też rozlokowanie zintegrowanych kontrolerów IDE oraz FDD, które przemieszczono bardziej do zewnątrz, bliżej miejsc na napędu, co pozwala przerzedzić trochę pajęczynę przewodów znajdująca się ponad płytą. Do wad standardu ATX w porównaniu z rozwiązaniami AT należy jego wyższa w porównaniu z poprzednikiem cena.

AGP

Po szynach ISA oraz PCI przyszedł czas na nowe rozwiązanie: AGP, czyli szybki port graficzny (ang. Accelerated Graphics Port). Nowa magistrala czyni grafikę szybszą oraz bardziej realistyczną, natomiast karty graficzne mogą używać dowolnej ilości pamięci RAM umieszczonej w slotach płyty głównej. Niezależna szyna graficzna umożliwia bezpośredni transfer danych . W porównaniu z poprzednikami AGP umożliwia uzyskiwanie bardziej realistycznych i szybszych animacje trójwymiarowych.

Przesiadka z PCI na AGP ma pewne zasadnicze utrudnienie: wiąże się to z wymiana płyty głównej oraz karty graficznej. Wcześniejsze wersje programów nie potrafiły wykorzystywać tak obszernej pamięci graficznej, dlatego aby w pełni wykorzystać możliwości AGP konieczna jest wymiana sterowników. Obsługa AGP po raz pierwszy została w pełni obsłużona w systemie Windows 98.

Dla wielu użytkowników przejście z technologii PCI na AGP było równoznaczne z zakupieniem nowego komputera. Jeżeli chodzi o producentów oprogramowania AGP stanowił rewolucję. Tworzone grafiki trójwymiarowe zawierały wiele szczegółów oraz wymagały szybkich transferów. Szyna PCI, zwłaszcza w wysokich rozdzielczościach, bardzo szybko osiągał kres swoich możliwości. Prezentacja skomplikowanych animacji 3D była niemożliwa, gdyż tekstury wypełniające obszar obrazu nie docierały wystarczająco szybko do celu .

Pierwsze szyny AGP taktowane były zegarem 66 MHz, co w porównaniu z 33 MHz w przypadku szyny PCI, oznaczało to wzrost maksymalnej przepustowości do 266 MB/s. Używając techniki potokowej oraz trybu 2x maksymalna wartość jaką można osiągnąć to 528 MB/s, co jest równe czterokrotnej prędkości szyny PCI. Wyższa przepustowość podczas przesyłania danych to nie jedyna zaleta, jaką oferuje AGP. Magistrala ta posiada, AGP ma dodatkowe linie sygnałowe, służące do sterowania potokami. W przypadku szyny PCI polecenie transmisji danych realizowane było dopiero po ukończeniu poprzedniego transferu, natomiast AGP potrafi przyjmować zlecenia w chwili, gdy uprzednio żądane dane wyszukiwane są jeszcze w pamięci. Najważniejszą informacje stanowi fakt, że szyna AGP służy wyłącznie do obsługi grafiki. Cała przepustowość szyny przeznaczona jest tylko dla realizacji operacji graficznych, nie ma tu konieczności podziału szyny dla innych urządzeń. Magistrala AGP nie jest tak uniwersalna, jak PCI, która obsługuje wiele rodzajów kart rozszerzeń. Dlatego właśnie AGP traktuje się bardziej jako rozszerzenie niż następcę.

Szyna AGP wykorzystywana jest do bezpośredniego połączenia pomiędzy pamięcią RAM płyty głównej a akceleratorem graficznym. Karta graficzna jest w stanie wykorzystywać do swojej pracy pamięć komputera, na przykład do przechowywania tekstur, z której mogą być bezpośrednio pobierane. Taka technika określana jest przez firmę Intel mianem "DIME" (ang. Direct Memory Execute). Ilość pamięci RAM, która wykorzystywana jest przez AGP jest zmienna i zależy zarówno od całkowitej dostępnej ilości pamięci RAM oraz od używanego oprogramowania. Możliwości grafiki mogą być poprawione także przez zwiększenie pamięci samej karty graficznej, lecz jest to droższe rozwiązanie oraz nie tak elastyczne jak w przypadku magistrali AGP, gdzie pamięć RAM wykorzystywana może być dokładnie według potrzeb.

Współpraca procesora, pamięci operacyjnej oraz akceleratora graficznego, a także połączenie z magistralą PCI są nadzorowane przez chipset płyty głównej. Układy te zarządzają adresami w taki sposób, iż wolna pamięć operacyjna widziana jest przez akcelerator karty graficznej jak jego własna pamięć. Struktury danych o dużych rozmiarach, jak bitowe mapy tekstur dostępne są w całości. Odpowiedzialna za ten fakt część układów AGP zwana jest GART (ang. Graphics Address Remapping Table), a swym działaniem przypomina trochę sprzętowe stronicowanie pamięci wykonywane przez procesor.

Pierwsze zestawy chipsetów, w które zostały zaopatrzone płyty główne pracujące z wykorzystaniem technologii AGP, pochodziły z firm VIA oraz INTEL. Zestaw Intel 440LX, desygnowany dla Pentium II, pracuje z częstotliwością 66 MHz. Firma Intel, dokonując połączenia procesora Pentium II z szyną AGP osiągnęła dodatkowe przyspieszenia dzięki tzw. szynie DIB (ang. Dual Independent Bus). Dodatkowa szyna stanowi tu zwykłe połączenie w obrębie jednej obudowy pamięcią podręcznej cache drugiego poziomu z procesorem. W trakcie gdy jednostka zmiennoprzecinkowa głównego procesora wykonuje obliczenia geometryczne, dokonując wymieniany danych z pamięcią cache, szyna AGP dostarcza do akceleratora grafiki tekstury znajdujące się w pamięci głównej , która w związku z taką architekturą wymienia mniej informacji z procesorem.

Dla płyt głównych obsługujących procesory Pentium odpowiednie zestawy zostały opracowane przez kilku producentów na Tajwanie. Przez wykorzystanie zestawu VIA Apollo VP3 na płytach głównych z gniazdem Socket 7, również procesory zgodne z technologią Pentium mogą pracować wykorzystując szyną graficzną AGP.

Kolory punktów, z jakich budowany jest obraz scen 3D mogą być takie same w określonym obszarze obrazu, zmieniać się w związku z zastosowaną metodą cieniowania bądź być określane przy pomocy tekstur. Podczas nakładania tekstury mamy zwykle do czynienia z kilkukrotnym wykorzystaniem określonej mapy bitowej, a dla generowanego obrazu liczona jest właściwa wartość średnia. Rezultaty zapisywane są w pamięci obrazu. Przy bardzo pracochłonnym odwzorowywaniu poszczególnych tekstur układy graficzne pracujące na AGP mogą odwołać się bezpośrednio do pamięci RAM (technologia DIME). Karty graficzne działające na PCI mogą swoje tekstury przechowywać tylko w lokalnej pamięci umieszczonej na karcie graficznej. Pierwsze karty graficzne działające na AGP pracowały w trybie 1x, podobnie jak układy PCI, kopiując swoje tekstury do pamięci graficznej. Takie systemy korzystają tylko z większej przepustowości magistrali AGP. Układy graficzne wykorzystujące technologię DIME, pozwalają na uniknie zbędnych kopii oraz przesyłania danych.

AGP nie rezygnuje zupełnie z wykorzystania lokalnej pamięci karty graficznej. Technologia Direct Draw generuje bufor obrazu w pamięci lokalnej. Zależnie od aktualnej rozdzielczości dane gotowe do wyświetlenia zajmują inny obszar pamięci. Pozostała część pamięci lokalnej służy do przechowywania najczęściej używanych tekstur. Jeżeli chodzi o wielkość pamięci lokalnej, to zdania są podzielone, podobnie sprawa wygląda jeżeli chodzi o pamięć graficzną, jednak fachowcy z firmy Intel uważają, że dokładanie pamięci powyżej określonej granicy nie daje widocznej poprawy.

Podstawowa wersja AGP zapewnia maksymalny transfer na poziomie 266 MB/s. Jednak szybkość ta okazała się niewystarczająca i niemal natychmiast wprowadzono tryb 2x, gdzie transfer wzrósł do 533 MB/s (dane transmitowane są przy rosnącym oraz opadającym zboczu sygnału taktującego). Kolejna specyfikacja AGP 4x zwiększa ponownie szerokość pasma razem do 1066 MB/s poprzez dalsze "zagęszczenie" danych.

Stopnie przepustowości

  • AGP 1x - częstotliwość taktowana szyny, daje dwa razy większą prędkość w porównaniu z magistralą PCI. Wartości te dotyczą jedynie maksymalnych osiągów szyny, w praktyce są one trochę niższe.
  • AGP 2x - w tym przypadku zarówno narastające jak i opadające zbocze sygnału zegara 66 MHz wykorzystane jest do rozpoczęcia transferu danych, czego wynikiem jest maksymalna przepustowość rzędu 528 MB/s. Dane w tym tempie przekazywane są potokowo.

USB

Współczesne płyty główne posiadają zintegrowane wszelkie standardowe interfejsy komputera, począwszy od portów szeregowych oraz równoległych, poprzez sterowniki dysków po złącze USB. Dwukanałowy interfejs USB (ang. Universal Serial Bus) opracowany w firmie Intel obsługują wszystkie chipsety od modelu 430HX w wzwyż, obecny jest on również w większości konkurencyjnych konstrukcji. USB skonstruowano do podłączania wielu (nawet do 127) rozmaitych urządzeń począwszy od klawiatury, a kończąc na myszy, drukarce czy telefonie. USB w pełni obsługuje technologię "Plug and Play" oraz Hot-Plug umożliwiającą podłączanie i odłączanie urządzeń w trakcie pracy komputera.

ISA

To magistrala danych, która umożliwia montowanie kart rozszerzających ISA (np. kart muzycznych). Gniazdo to posiada około 14 cm długości, zwykle składa się z dwóch części i jest czarnego koloru. Szyną ISA przesyłanych może być jednocześnie osiem lub szesnaście bitów danych, dlatego stosuje się terminologię: ośmio- lub szesnastobitowa prędkość przesyłu. Szybkość transferu wynosi 8 MHz. Szyna ISA to najstarsze i najwolniejsze rozwiązanie. Dzisiejsze płyty główne pozbawione są tego gniazda.

PCI

To gniazdo rozszerzeń przeznaczone dla kart wykonanych w architekturze PCI (np. kart graficznych). Slot ma długość około 8 cm i biały kolor. Magistrala PCI posiada szerokość 64 bitów, więc jest czterokrotnie szybsza od ISA, co naturalnie wpływa na prędkość pracy wszelkich innych elementów, do niej przyłączonych. Szyna PCI pracuje w standardzie PnP (po podłączeniu nowego urządzenia, jest ono automatycznie rozpoznawane i następuje przydzielenie mu zasobów systemu).