Podstawowymi systemami plików, z jakimi najczęściej mają do czynienia użytkownicy starszych wersji systemu Windows, to FAT, FAT32 oraz VFAT. Opiszemy pokrótce każdy z nich
FAT - File Allocation Table
System plików FAT jest oparty na tablicy, która opisuje, w którym klastru dysku twardego lub magnetycznej dyskietki system operacyjny powinien szukać zapisanego na nim pliku. Tablica ta tworzona jest w czasie formatowania danego nośnika danych. Pierwsze z dwóch rekordów tej tablicy to dane opisujące FAT oraz jego kopię. Kolejne rekordy odpowiadają za sprecyzowanie położenia danych plików. Każdy z rekordów struktury odpowiada za prawidłowe opisanie pojedynczego klastra z danymi. W przypadku, gdy dany plik przekracza rozmiar pojedynczej jednostki alokacji, w polu FAT znajdzie się adres kolejnego zajętego klastra. Dane, które dotyczą zbiorów umieszczonych w poszczególnych katalogach są przechowywane w katalogu głównym. Każde pole, które opisuje plik, posiada rozmiar 32 bajtów i możliwe jest umieszczenie w nim takich informacji jak nazwa pliku, jego atrybuty, rozmiar, data ostatniej modyfikacji oraz pierwszy klaster. W miarę postępu technologicznego FAT wielokrotnie unowocześniano aby osiągnąć możliwie najbardziej efektywną pracę z dyskami o dużych pojemnościach oraz z bardzo szybkimi komputerami osobistymi.
FAT32
FAT32 jest odmianą systemu plików FAT, z którego korzystają systemy operacyjne takie jak: Windows 95, Windows 98, a nawet nowsze systemy jak Windows XP. FAT32 umożliwia prawidłowe rozpoznanie 2 do potęgi 32, czyli 4 294 967 296 adresów jednostek alokacji, co umożliwia obsługę dysków twardych o pojemności nawet 2 terabajtów. Podczas zapisu plików na dysk często mamy do czynienia ze stratami pojemności. Dzieje się tak w przypadku zapisu pliku o pojemności 6kB na dysku o klastrze 32kB, jak w systemie FAT. Strata miejsca wynosi więc aż 26kB. Na pojedynczy klaster w systemie FAT32 przypada dokładnie 8 sektorów, których łączna pojemność wynosi 4kB, dla dysków 8GB. Dzięki takiemu rozwiązaniu straty pojemności nie są duże, przy zapisie pliku 6kB strata pojemności wynosi zaledwie 2kB. Stosując system FAT32 w przypadku dysków o większych pojemnościach nie zachodzi konieczność dzielenia dysku na mniejsze partycje, jak miało to miejsce w przypadku systemu FAT. Poniższa tabelka przedstawia zależność wielkości klastra od pojemności dysku używającego systemu plików FAT32.
Pojemność dysku [GB]
|
Wielkość klastra [KB]
|
0,5 - 1
|
4
|
1-2
|
4
|
2-4
|
4
|
4-8
|
4
|
8-16
|
8
|
16-32
|
16
|
>32
|
32
|
VFAT - Virtual FAT
VFAT jest wirtualnym systemem plików działającym w systemach Windows 9x, a także w Windows NT. W nazwie tego systemu plików występuje słowo wirtualny, a to z uwagi na to, że VFAT stanowi rozszerzenie możliwości systemu plików FAT. Dodatkowe zalety tego systemu to: obsługa długich nazw plików oraz wykorzystywanie VCACHE. VCACHE jest systemem odpowiedzialnym za zarządzanie pamięcią podręczną procesora, która używana jest do doraźnego przechowywania danych, które przeznaczone są do szybkiego przetworzenia przez procesor. VCACHE jest stabilniejszy oraz wydajniejszy od rozwiązań, które są stosowane w starszych wersjach systemów operacyjnych. Dzieje się tak z dwóch powodów: system ten pracuje w trybie chronionym oraz jest systemem 32 - bitowym. Poza tymi zaletami nie musi on rezerwować na stałe określonego obszaru pamięci, możliwy jest bowiem swobodny dostęp do nieużywanej w danej chwili pamięci RAM. Reasumując dzięki zastosowaniu systemu VFAT uzyskujemy większą wydajność naszego komputera.