Zjawy:

  • Widmo – ukazuje się Marysi - jest to jej zaginiony narzeczony (malarz), który mówi, że podczas życia błąkał się po miastach i podczas tych wędrówek dosięgnęła go śmierć, tańczy z Marysią → ona odpycha go, bo czuje grobowy chłód, mąż (Wojtek) dopytuje co się stało, bo Marysia jest przerażona, ta jednak nie mówi o spotkaniu ze zjawą,

  • Stańczyk – ukazuje się Dziennikarzowi – zarzuca mu bierność, usypianie narodu, jest ironiczny, rozmawiają o dzwonie Zygmunta, otrzymuje błazeńska laskę (“kaduceusz polski” ) → “Mąć tę narodową kadź, serce truj, głowę trać.”

  • Rycerz (Zawisza Czarny) – ukazuje się Poecie – zarzuca mu bierność, marazm, wspomina bitwę pod Grunwaldem, stwierdza, że nadszedł czas walki o niepodległość,

  • Hetman (Franciszek Ksawery Branicki) – ukazuje się Panu Młodemu – zarzuca mu zdradę stanu („Czepiłeś się chamskiej dziewki?!”), oferuje pieniądze → Pan Młody nie bierze ich, wzywa szatany, które go rozszarpują,

  • Upiór (Jakub Szela) – ukazuje się Dziadowi – jest to przywódca rzezi galicyjskiej, prosi o wiadro wody, żeby obmyć się z krwi, Dziad próbuje go wypędzić,

  • Wernyhora (ukraiński lirnik – wieszcz) – ukazuje się Gospodarzowi – przekazuje mu złoty róg, w który ma zadać aby rozpocząć powstanie.

Losy złotego rogu:

  • Wernyhora przekazuje go Gospodarzowi i wyjaśnia jego działanie,

  • Gospodarz każe Jasiowi osiodłać konia i zwołać chłopów z okolicznych wsi, daje mu też złoty róg → wyjaśnia do czego służy, przestrzega przed zgubieniem,

  • Czepiec i inni chłopi zbierają się uzbrojeni przed chatą → inteligencja jest zdziwiona, Gospodarz nie pamięta wizyty Wernyhory (był bardzo pijany),

  • na pole wbiega Jasiek → okazuje się, że zgubił róg gdzieś po drodze, Chochoł mówi mu, że było to w tym momencie kiedy schylał się po czapkę ozdobioną piórami,

  • Jasiek chce szukać rogu, ale jednak rezygnuje,

  • Chochoł każe mu podać skrzypce → rozpoczyna się chocholi taniec.

Ważniejsze postacie:

 

INTELIGENCJA

CHŁOPSTWO

Dziennikarz – Rudolf Starzewski

Panna Młoda – Jadwiga Mikołajczykówna

Poeta – Kazimierz Przerwa-Tetmajer

Gospodyni – Anna Mikołajczykówna

Pan Młody – Lucjan Rydel

Błażej Czepiec

Żyd – Hersz Singer

Klimina

Rachela – Pepa Singer

Maria i Zosia Pareńskie

Radczyni – Antonina Domańska

Jasiek

Tadeusz Noskowski

Dziad

Gospodarz – Włodzimierz Tetmajer

Ksiądz