ALKANY
Alkany - węglowodory nasycone, które posiadają wiązania pojedyncze w łańcuchu węglowym
CnH2n+2
Szereg homologiczny alkanów - szereg występujących po sobie węglowodorów nasyconych, z których każdy następny posiada łańcuch węglowy dłuższy o grupę -CH2-
1) Metan CH4 |
4) Butan C4H10 |
7) Heptan C7H16 |
10) Dekan C10H22 |
2) Etan C2H6 |
5) Pentan C5H12 |
8) Oktan C8H18 | |
3) Propan C3H8 |
6) Heksan C6H14 |
9) Nonan C9H20 |
1. Właściwości alkanów: - pojedynce wiązania w łańcuchu węglowym - mała aktywność chemiczna - łatwopalne - lżejsze od wody - nierozpuszczalne w wodzie - rozpuszczalne w alkoholach - stan skupienia zmienia się z długością łańcucha węglowego: * od 1 do 4 - gazy * od 5 do 16 - ciecze * od 17 i więcej - ciała stałe |
2. Właściwości benzyny: - ciecz - bezbarwna - lotna - łatwopalna - nie rozpuszcza się w wodzie - rozpuszcza się w rozpuszczalnikach organicznych - gęstość mniejsza od wody - charakterystyczny zapach |
3. Kraking - pękanie (rozrywanie) długich łańcuchów węglowych na krótsze
Metan
Metan posiada budowę czworościanu foremnego
1. Właściwości metanu: - gaz - bezbarwny - bezwonny - lżejszy od powietrza - nierozpuszczalny w wodzie - spala się niebieskim płomieniem - mało aktywny chemicznie |
2. Ulega spalaniu a) całkowitemu b) półspalaniu c) niecałkowitemu |
ALKENY
alkeny - węglowodory nienasycone, które posiadają w swojej budowie wewnętrznej wiązania wielokrotne (podwójne)
CnH2n
4) Buten C4H8 |
7) Hepten C7H14 |
10) Deken C10H20 | ||
2) Eten C2H4 |
5) Penten C5H10 |
8) Okten C8H16 | ||
3) Propen C3H6 |
6) Heksen C6H12 |
9) Nonen C9H18 | ||
1. Właściwości Etenu: - gaz - bezbarwny - nierozpuszczalny w wodzie - przyjemnym zapachu - spala się jasnym płomieniem - aktywny chemicznie - odbarwia wodę bromową - ulega polimeryzacji |
2. Ulega spalaniu a) całkowitemu b) półspalaniu c) niecałkowitemu 3. Zastosowanie: - wykorzystywany w produkcji plastiku |
ALKINY
alkiny - węglowodory nienasycone, które posiadają w swojej budowie wewnętrznej wiązania wielokrotne (potrójne)
CnH2n-2
4) Butin C4H6 |
7) Heptin C7H12 |
10) Dekin C10H18 | ||
2) Etin C2H2 |
5) Pentin C5H8 |
8) Oktin C8H14 | ||
3) Propin C3H4 |
6) Heksin C6H10 |
9) Nonin C9H16 | ||
1. Właściwości Etynu - gaz - bezbarwny - nierozpuszczalny - lżejszy od powietra - bardzo aktywny chemicznie - odbarwia wodę bromową - ulega reakcji polimeryzacji |
2. Ulega spalaniu a) całkowitemu b) półspalaniu c) niecałkowitemu |
3. Otrzymywanie:
4. Zastosowanie:
- używany w palnikach acytelynowo - tlenowych
- produkcja tworzyw sztucznych
- produkcja rozpuszczalników organicznych
WĘGIEL
Alotropia - występowanie tego samego pierwiastka w odmianach różniących się od siebie budową wewnętrzną
1. Właściwości Diamentu: - najtwardszy ze znanych materiałów - przezroczysty - ciało stałe - bezbarwny lub błękitny - jest półprzewodnikiem - dobry przewodnik ciepła - trudnotopliwy, odporny na kwasy i zasady - spala się w wysokiej temp |
2. Zastosowanie Diamentu: - brylant stosowany do produkcji biżuterii - wyrób narzędzi wiertniczych - noże do cięcia twardych materiałów i szkła - materiały ścierne |
3. Właściwości grafitu: - nieprzezroczysty - miękki - ma stalowoszarą barwę - dobrze przewodzi prąd i ciepło - odporny na wysoką temp |
4. Zastosowanie Grafitu: - wyrów cegieł ogniotrwałych - grafit do ołówków - czarne farby chroniące żelazo przed korozją - naczynia ognioodporne - elektrody |
5. Właściwości Fulerenów: - półprzezroczysty - brązowy o metalicznym połysku - właściwości półprzewodnikowe i nadprzewodnikowe - nie rozpuszcza się w eterze - rozpuszcza się w węglowodorach |
6. Zastosowanie Fulerenów: - stabilizatory w samolotach - produkcja diamentów - stosowane w wykrywaniu komórek nowotworowych |