Sole o związki chemiczne, których cząsteczki zbudowane są z kationów metali (ewentualnie grup amonowych) i anionów reszt kwasowych. Związki te mają różnorodne zastosowanie, od nawozów sztucznych poprzez materiały budowlane , przemysł spożywczy , aż do wyrobu farmaceutyków.
Poniżej przedstawiono najważniejsze z punktu widzenia gospodarczego sole:
- Chlorek sodu - (NaCl)
Chlorek sodu to sól powszechnie znana pod nazwą soli kuchennej. Otrzymuje się ją za złóż soli kamiennej lub z wody morskiej, przez jej odparowanie. Jest substancją bezbarwną, dobrze rozpuszczalną w wodzie.
- Podstawowe zastosowanie chlorku sodu to przemysł spożywczy; jest używany jako przyprawa do wielu potraw, ale także jako środek konserwujący żywność.
- W gospodarstwach rolnych dodaje się go pasz dla zwierząt (sól pastewna).
- W medycynie: jest podawany w celu zatrzymania wody w organizmie (jony sodowe i chlorkowe odpowiadają za regulację ilości wody w komórkach).
- Jest także użyteczny w chłodnictwie, gdyż wraz z lodem tworzy mieszaninę o właściwościach oziębiających.
- Chlorek rtęci (II) - (HgCl2)
- Chlorek rtęci, to sól, która jest silną trucizną, dlatego też służy jako środek do zwalczania grzybów i chwastów, oraz jako trutka na gryzonie.
- Znajduje też zastosowanie m.in. jako środek dezynfekujący, gdyż posiada właściwości antyseptyczne.
- Jest katalizatorem wielu syntez organicznych oraz odgrywa role jako odczynnik analityczny.
- Inne zastosowania to: garbowanie skór, barwienie tkanin, fotografia, litografia, rytownictwo
- Metalurgia
- Jest substratem w produkcji baterii rtęciowych
- Chlorek amonu - (NH4Cl)
-Chlorek amonu to sól bardzo dobrze rozpuszczalna w wodzie oraz zawierająca w swojej cząsteczce azot - pierwiastek niezbędny do prawidłowego rozwoju roślin. Z tego względu sól ta jest stosowana przede wszystkim jako nawóz sztuczny.
- Sól ta jest także wykorzystywana w metalurgii, podczas lutowania, cynowania i cynkowania.
- W medycynie jest wykorzystywany jako środek o działaniu moczopędnym.
- Chlorek wapnia - (CaCl2)
- Chlorek wapnia ma silne właściwości higroskopijne tzn. pochłania wilgoć, z tego względu jest używany w przemyśle jako środek osuszający.
- Przy niedoborach wapnia w organizmie podaje się chlorek wapnia, gdyż jest solą łatwo przyswajalną.
- W technice chłodniczej jest stosowany jako składnik mieszanin oziębiających.
- Węglan wapnia - (CaCO3)
- Węglan wapnia to sól występująca powszechnie w przyrodzie w postaci minerałów: kalcytu i aragonitu. Poza tym buduje skały wapienne: wapienie, kredę oraz marmur. Ze względu na dużą dostępność tej substancji jest wykorzystywana w budownictwie (do wyrobu cementu, szkła, wapna palonego).
- Jest jedną z podstawowych substancji dla przemysłu szklarskiego i ceramicznego.
- Poza tym pośrednie jest używana w metalurgii i przemyśle optycznym.
- Węglan magnezu - (MgCO3)
- Węglan magnezu w przyrodzie występuje jako składnik minerałów: magnetytu oraz skał: magnetytu.
- Stanowi substrat do wyrobu materiałów ogniotrwałych.
- Jest dodawany do farb i lakierów, gdyż służy jako biały pigment.
- Substancja ta od dawna była znana w medycynie jako środek przeczyszczający. Dziś jest używana także do zobojętniania nadmiernie wydzielającego się w żołądku kwasu solnego.
- Także kosmetyka wykorzystuje węglan magnezu do wyrobu takich produktów jak pudry, czy pasty do zębów.
- Węglan sodu - (Na2CO3)
-Węglan sodu, zwyczajowo nazywany sodą, soda amoniakalną lub kalcynowaną jest solą wytwarzana na dużą skalę (tzw. metodą Solvaya), gdyż wykorzystuje ją wiele gałęzi przemysłu. Do najważniejszych można zaliczyć: hutnictwo, garncarstwo, farbiarstwo, przemysł włókienniczy.
- Węglan sodu stanowi ważny substrat przy wyrobie mydeł, środków czyszczących i piorących.
- Ma zdolność zmiękczania wody (usuwa tzw. twardość wody).
- Azotan (V) potasu - (KNO3)
- Azotan potasu to sól zwyczajowo nazywana saletrą potasową lub saletra indyjską (od minerału zbudowanego z tej soli).
- Główne zastosowanie znajduje przy produkcji nawozów sztucznych, gdyż sól ta dostarcza roślinom niezbędnych im pierwiastków (azotu, potasu).
- Jest wykorzystywany w przemyśle spożywczym do konserwowania żywności.
- Poza tym stosuje się go do produkcji barwników.
- Niegdyś był używany do wyrobu prochu strzelniczego.
- Azotan (V) sodu - (NaNO3)
- Azotan potasu to sól zwyczajowo nazywana saletrą sodową lub saletrą chilijską (od minerału zbudowanego z tej soli).
- Podobnie jak azotan potasu, także azotanu sodu używa się do konserwowania żywności.
- Stanowi on także nawóz sztuczny - dostarcza roślinom azotu oraz kationy sodowe.
- Jest substratem w produkcji materiałów wybuchowych i w pirotechnice.
- Inne jego zastosowania to: farmaceutyka, paliwa rakietowe, barwniki.
- Azotan (V) srebra (I) - (AgCl)
- Azotan srebra, często nazywany w handlu lapisem, ma właściwości utleniające, przez co jest stosowany jako środek bakteriobójczy.
- Ważnym zastosowaniem tej soli jest technika fotograficzna oraz wyrób luster.
- Cyjanek potasu (KCN)
- Cyjanek potasu to substancja będąca silna trucizną, mimo to ma zastosowanie m.in. w metalurgii (np. do wydzielania złota z rud) i elektrochemii.
- Jest używany w laboratoriach chemicznych jako odczynnik analityczny.
- Siarczan wapnia - (CaSO4)
Siarczan wapnia w przyrodzie występuje w postaci bezwodnej - (CaSO4) i jest nazywany anhydrytem oraz w formie uwodnionej soli (CaSO4∙2H2O), czyli gipsu.
- Sól ta jest wykorzystywana do produkcji zapraw gipsowych stosowanych w medycynie do unieruchamiania kończyn oraz w budownictwie (zaprawy hydrauliczne).
Komentarze (0)