dialog (gr. dialogos - rozmowa)
Wymiana zdań przynajmniej dwóch osób na określony temat. Szczególnie ważną
funkcję pełni w dramacie, gdzie jest główną formą podawczą (obok
monologu), służącą do charakteryzowania postaci oraz rozwijania
akcji i fabuły.
Utwór literacki, złożony z odrębnych wypowiedzi dwóch lub więcej osób, nie mający
jednak charakteru scenicznego. Rozwinął się w starożytności na
pograniczu literatury i filozofii. Przykładem mogą być dialogi
Platona.
W literaturze staropolskiej gatunek literacki, najczęściej wierszowany,
w formie dysputy, czasami z przeznaczeniem dla teatru. Przykładami mogą być:
średniowieczna
Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią i
Krótka rozprawa między trzema osobami: Panem, Wójtem a Plebanem M. Reja.
- Współczesna teoria badań literackich traktuje
dzieło literackie jako wypowiedź adresowaną do określonego odbiorcy, a więc
pisanie jest
swoistym dialogiem z czytelnikiem, wypowiedzią nastawioną polemicznie wobec poglądów odbiorcy.