w pierwszej połowie IX w. państwo to pojawiło się w źródłach pisanych jako dosyć dobrze rozwinięta organizacja polityczna pod rządami dynastii Mojmirowiców, ze stolicą w Welehradzie. W 855 r. wielkomorawski władca Rościsław zadał nawet klęskę Ludwikowi Niemieckiemu. Chcąc uniezależnić się od wpływów frankijskich Rościsław nawiązał kontakty z Bizancjum.
W 863 r. przybyli do państwa Mojmirowiców dwaj misjonarze greccy: Konstantyn (później Cyryl) i Metody. Przystosowali oni do języka słowiańskiego alfabet grecki (tzw. głagolica) i przetłumaczyli na ten język teksty biblijne i liturgiczne, co przyczyniło się do szybkiego rozwoju chrześcijaństwa wśród Słowian. Jednak duchowieństwo niemieckie oskarżyło misjonarzy o herezję i w 867 r. musieli udać się do papieża, by wyjaśnić tę sprawę. Ostatecznie papież udzielił im zgody na kontynuację dzieła misyjnego.
Kiedy w 869 r. Rościsław przegrał walkę z Ludwikiem Niemieckim, duchowieństwo niemieckie tak długo naciskało na papiestwo, aż w 885 r. papież Stefan VI potępił obrządek słowiański i uznał jego zwolenników za heretyków. Uczniowie Metodego (zmarł w 885 r.) udali się do Bułgarii.
W latach 871-894 państwem wielkomorawskim rządził Świętopełk. Był to jednocześnie okres jego największej ekspansji. Podbite zostało państwo czeskie, słowiańskie państewko na terenie Panonii (rządzone przez dynastię mitrzańską) oraz bardzo silne plemię Wiślan. Po śmierci Świętopełka (894 r.) państwo to rozpadło się, a w 906 r. zostało ostatecznie rozbite przez Węgrów.
Państwo wielkomorawskie obejmowało Morawy, ziemie nad górną Łabą i Odrą (Śląsk), górną Wisłę, ziemie na południe od Karpat do rzeki Cisy, ziemie w dorzeczu środkowego Dunaju do rzeki Drawy.
