Palenie papierosów wśród młodzieży. Co pokazują badania?

Ponad 28 procent dorosłych Polaków pali codziennie. Dane dotyczące młodych osób są alarmujące – 60 procent wszystkich nastolatków i prawie połowa 15 latków ma już za sobą inicjację nikotynową. Obecnie młodzież częściej wybiera e-papierosy niż tradycyjne papierosy. Poznaj rekomendacje ekspertów, które mogą pomóc w redukcji używania tytoniu i innych produktów zawierających nikotynę.

Spis treści:

Palenie papierosów wśród młodzieży
Rekomendacje ekspertów

Palenie papierosów wśród młodzieży

Według badania Global Adult Tobacco Survey przeprowadzonego w latach 2009–2010 aż 36 procent wszystkich palaczy w Polsce zaczęło palić przed 17 rokiem życia, a 55 procent osób między 18 a 24 rokiem życia.

Na przełomie lat 2019 i 2020 przeprowadzono inne badanie – PolNicoYouth. Wynika z niego, że „60 procent wszystkich nastolatków i prawie połowa 15 latków ma już za sobą inicjację nikotynową, a 30 procent uczniów mających za sobą kontakt z nikotyną spróbowało ją po raz pierwszy w e-papierosie”.

Czynnikami sprzyjającymi inicjacji nikotynowej są m.in. presja otoczenia (rówieśnicy, szkoła), dostępność produktów tytoniowych, narażenie na reklamę produktów nikotynowych. Jak wynika z badania PolNicoYouth ponad połowa nastolatków, która brała w nim udział, nie miała problemów z zakupem wyrobów nikotynowych.

Przeczytaj również: Szukasz darmowych odpowiedzi do podręczników z chemii? Poznaj nowy serwis edukacyjny!

Rekomendacje ekspertów

Zakaz palenia w szkołach obowiązuje na podstawie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Na terenie placówek oświatowych nie można palić tytoniu, papierosów elektronicznych i „nowatorskich wyrobów tytoniowych”.

Szkoły realizują różne programy profilaktyczne. W spotkaniach z dziećmi i młodzieżą uczestniczą często przedstawiciele policji i stacji sanitarno-epidemiologicznych. Mimo to problem związany z paleniem papierosów przez młodzież się nie zmniejsza. Eksperci przygotowali kilka rekomendacji, które przedstawili w opracowaniu „Redukcja palenia papierosów i używania e-papierosów, w szczególności wśród młodego pokolenia Polaków”. Dokument powstał w ramach projektu Polskie Zdrowie 2.0, który był koordynowany przez Komitet Zdrowia Publicznego Polskiej Akademii Nauk.

Eksperci przekonują, że zwiększenie cen produktów tytoniowych/nikotynowych ma wpływ na zmniejszenie ich używania we wszystkich grupach wiekowych. Postulują też ograniczenie dostępności produktów nikotynowych. Podają różne narzędzia, które mogą być pomocne w zrealizowaniu tego celu. Według nich „wiek osób uprawnionych do nabycia produktów nikotynowych powinien być podniesiony z obecnie obowiązującego 18. roku życia do 21. roku życia”.

Wśród rekomendacji pojawiły się także m.in.:

wyeliminowanie reklam i innych form promocji produktów nikotynowych,
kompleksowa edukacja zdrowotna ukierunkowana na ograniczenie inicjacji oraz konsumpcji produktów nikotynowych,
uruchomienie programu pomocy osobom uzależnionym od nikotyny (z uwzględnieniem nieletnich).

Światowy Dzień Rzucania Palenia Tytoniu wypada w każdym roku w trzeci czwartek listopada (w 2023 roku to 16 listopada). Ma wieloletnią tradycję. Dziennikarz Lynn Smith zaapelował do czytelników gazety, aby przez jeden dzień nie palili papierosów. W 1991 roku inicjatywa trafiła do Polski.